Anatolij Sołowjow
Anatolij Sołowjow w trakcie przygotowań do lotu STS-71 (27 czerwca 1995) | |
Data i miejsce urodzenia |
16 stycznia 1948 |
---|---|
Narodowość | |
Funkcja |
dowódca, specjalista misji |
Łączny czas misji kosmicznych |
651 dni i 44 sekundy |
Misje |
Sojuz TM-5/Sojuz TM-4, Sojuz TM-9 (Mir-6), |
Stopień wojskowy | |
Wyuczony zawód |
pilot wojskowy |
Odznaczenia | |
|
Anatolij Jakowlewicz Sołowjow, ros. Анатолий Яковлевич Соловьёв (ur. 16 stycznia 1948 w Rydze) – radziecki i rosyjski pilot, kosmonauta, pułkownik, Bohater Związku Radzieckiego, Lotnik Kosmonauta ZSRR. 205 kosmonauta w historii, a 65 radziecki (rosyjski), który odbył lot orbitalny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]10-letnią szkołę średnią ukończył w Rydze w 1964. Przez kolejne dwa lata uczył się w uzupełniającej wieczorowej szkole średniej, pracując jednocześnie jako ślusarz. W 1967 rozpoczął studia na wydziale fizyczno-matematycznym Uniwersytetu Ryskiego, jednak już na pierwszym roku porzucił naukę, gdyż postanowił zostać lotnikiem. W marcu 1968 podjął pracę w zakładach przemysłu lotniczego jako ślusarz. W sierpniu tego samego roku rozpoczął studia w Wyższej Szkole Wojsk Lotniczych w Czernihowie (ВВАУЛ), które ukończył w 1972. Służył jako starszy lotnik, a następnie dowódca eskadry w pułku lotniczym na Dalekim Wschodzie.
23 sierpnia 1976 został przyjęty do oddziału kosmonautów. Od września 1976 do lipca 1977 studiował w szkole pilotów doświadczalnych w Achtubinsku, został bowiem wyznaczony do pilotowania w przyszłości wahadłowców programu Buran. Następnie przeszedł szkolenie spadochronowe i nurkowe. Od października 1977 do września 1978 przechodził cykl ogólnych przygotowań do lotu w kosmos. Po jego ukończeniu uzyskał tytuł kosmonauty-badacza. Od lutego 1979 do czerwca 1981 przechodził szkolenie uzupełniające w wojskowej szkole lotniczo-badawczej w Achtubinsku (ГКНИИ ВВС).
W swój pierwszy lot w kosmos wystartował 7 czerwca 1988 statkiem Sojuz TM-5. Była to radziecko-bułgarska misja wizytująca na stacji kosmicznej Mir, zorganizowana w ramach programu Interkosmos. Kosmonauci wrócili na Ziemię w kapsule lądującej Sojuza TM-4 po niespełna 10 dniach lotu.
Swój drugi lot odbył w dniach 11 lutego – 9 sierpnia 1990. Wszedł w skład 6. stałej ekspedycji na stację kosmiczną Mir jako jej dowódca. Na stację poleciał statkiem Sojuz TM-9, zaś wrócił w jego kapsule lądującej.
W kolejną misję wyruszył statkiem Sojuz TM-15 27 lipca 1992. Został dowódcą 12. stałej ekspedycji na stację kosmiczną Mir. Na Ziemię wrócił 1 lutego 1993 w kapsule lądującej Sojuza TM-15.
W swój czwarty lot wystartował 27 czerwca 1995 na pokładzie amerykańskiego wahadłowca Atlantis realizującego misję STS-71. Po dotarciu na stację Mir (było to pierwsze cumowanie wahadłowca do stacji Mir) Sołowjow objął funkcję dowódcy 19. ekspedycji na tę stację. Na Ziemię powrócił w kapsule lądującej Sojuza TM-21 po 75 dniach lotu.
W ostatnią misję kosmiczną Sołowiow wyruszył statkiem Sojuz TM-26 5 sierpnia 1997. Po raz kolejny objął dowództwo nad stacją Mir, tym razem była to 24. stała załoga stacji. Na Ziemię wrócił 19 lutego 1998 w kapsule lądującej Sojuza TM-26. Ta przeszło 197-dniowa misja była najdłuższą w jego karierze kosmonauty.
Łącznie spędził w kosmosie 651 dni, co w 2017 roku daje mu 7. miejsce na liście rekordzistów[1].
W trakcie swoich pięciu lotów w kosmos Sołowjow odbył aż 16 spacerów kosmicznych (EVA) i jest pod tym względem rekordzistą[2].
25 stycznia 1999 ze względu na osiągnięty wiek opuścił armię i przeszedł do rezerwy, zaś 2 lutego opuścił korpus kosmonautów.
Odznaczenia i nagrody
[edytuj | edytuj kod]Został odznaczony m.in. Medalem „Złota Gwiazda” Bohatera Związku Radzieckiego i Orderem Lenina (1988), Orderem „Za zasług dla Ojczyzny” II i III klasy (1998 i 1995), Orderem Rewolucji Październikowej (1990) oraz francuską Legią Honorową IV klasy (1999).
Dekretem Prezydenta Federacji Rosyjskiej Dmitrija Miedwiediewa, № 436 z 12 kwietnia 2011, został odznaczony Medalem „Za zasługi w podboju kosmosu”[3].
Wykaz lotów
[edytuj | edytuj kod]Loty kosmiczne, w których uczestniczył Anatolij Sołowjow | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 7 czerwca 1988 | Sojuz TM-5 | 17 czerwca 1988 | Sojuz TM-4 | dowódca (ekspedycja wizytująca stację Mir) | 9 dni 20 godzin 9 minut i 19 sekund[4] |
2 | 11 lutego 1990 | Sojuz TM-9 | 9 sierpnia 1990 | Sojuz TM-9 | dowódca Sojuza i 6. stałej ekspedycji na Mira | 179 dni 1 godzina 17 minut i 57 sekund[4] |
3 | 27 lipca 1992 | Sojuz TM-15 | 1 lutego 1993 | Sojuz TM-15 | dowódca Sojuza i 12. stałej ekspedycji na Mira | 188 dni 21 godzin 39 minut i 31 sekund[4] |
4 | 27 czerwca 1995 | Atlantis F-14 |
11 września 1995 | Sojuz TM-21 | specjalista misji, dowódca 19. stałej ekspedycji na Mira | 75 dni 11 godzin 20 minut i 21 sekund[4] |
5 | 5 sierpnia 1997 | Sojuz TM-26 | 19 lutego 1998 | Sojuz TM-26 | dowódca Sojuza i 24. stałej ekspedycji na Mira | 197 dni 17 godzin 33 minuty i 36 sekund[4] |
Łączny czas spędzony w kosmosie – 651 dni 0 godzin 0 minut i 44 sekundy[4] |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- alfabetyczna lista kosmonautów
- grupy i oddziały kosmonautów
- lista najdłuższych łącznych pobytów w kosmosie
- lista najdłuższych łącznych pobytów w otwartym kosmosie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Astronauts and Cosmonauts (sorted by „Time in Space”). [w:] Spacefacts [on-line]. 2017-04-20. [dostęp 2017-04-24]. (ang.).
- ↑ ISS EVA Statistics. [w:] CBS News [on-line]. 2010-05-22. [dostęp 2017-04-25]. (ang.).
- ↑ Указ Президента Российской Федерации № 436 «О награждении медалью „За заслуги в освоении космоса“ иностранных граждан». kremlin.ru, 12 kwietnia 2011. [dostęp 2011-07-09]. (ros.).
- ↑ a b c d e f Anatolij Jakowlewicz Sołowjow. [w:] Loty Kosmiczne [on-line]. [dostęp 2017-04-24].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rosyjscy Bohaterowie Związku Radzieckiego
- Bohaterowie Ludowej Republiki Bułgarii
- Odznaczeni Medalem „Za zasługi w podboju kosmosu”
- Odznaczeni Orderem Lenina
- Odznaczeni Orderem Rewolucji Październikowej
- Odznaczeni Orderem „Za zasługi dla Ojczyzny”
- Oficerowie Legii Honorowej
- Nagrodzeni tytułem Lotnik Kosmonauta ZSRR
- Radzieccy kosmonauci
- Radzieccy lotnicy wojskowi
- Rosyjscy kosmonauci
- Ludzie urodzeni w Rydze
- Urodzeni w 1948