Andrzej Grzybowski (żołnierz)
 porucznik saperów
| |
| Data i miejsce urodzenia |
3 października 1899 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
4 Dywizja Strzelców Polskich |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
 
| |
Andrzej Grzybowski (ur. 3 października 1899 w majątku Chutorok na Kubaniu, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – inżynier, porucznik saperów Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Walecznych, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie Edwarda i Wilhelminy z Kowszunów. Żołnierz 4 Dywizji Strzelców Polskich gen. Żeligowskiego. W 1920 uczestnik walk pod Ostrowią Mazowiecką, Zambrowem i Radzyminem[1].
W latach 1923–1925 był podchorążym Oficerskiej Szkoły Inżynierii w Warszawie. 1 października 1925 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 roku i 20. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów, a Minister Spraw Wojskowych wcielił do 3 pułku Saperów Wileńskich w Wilnie[2]. 15 lipca 1927 roku został awansowany do stopnia porucznika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1927 roku i 16. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów[3]. W 1928 roku służył w 2 pułku Saperów Kaniowskich w Puławach[4]. W 1932 roku w Centrum Wyszkolenia Saperów w Modlinie[5]. Do 1939 roku pełnił służbę w 3 batalionie saperów w Wilnie[6]. Uzyskał tytuł inżyniera budowy dróg i mostów[7].
W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli radzieckiej, osadzony najpierw w juchnowskim jenieckim obozie rozdzielczym (figuruje na liście jeńców z 19.10.1939), a następnie przeniesiony do Kozielska. Między 19 a 21 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa 035/3, pozycja 25, nr akt 3673 z kwietnia 1940[8]. Został zamordowany między 20 a 22 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 29.05.1943[9]. Przy szczątkach znaleziono dwa pisma z Ministerstwa, kartę szczepień, medalik[10]. Figuruje na liście AM-258-3534 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 03534. Nazwisko Grzybowskiego znajduje się na liście ofiar (pod nr 3534) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 178 i w Nowym Kurierze Warszawskim nr 170 z 1943. Krewni do 1948 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Do czasu mobilizacji mieszkał w Łowiczu[9][7]. Żonaty z Wandą z Bejgrowiczów, miał córkę Marię[11].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
- Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień kapitana. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976)
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986)
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Walecznych
- Medal Niepodległości – 9 listopada 1933 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[12]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 191.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 101 z 7 października 1925 roku, s. 545, 548.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 212.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 570, 606.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 260, 822.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 250, 804.
- ↑ a b Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, Warszawa: PAX, 1991, s. 114.
- ↑ Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 683.
- ↑ a b УБИТЫ В КАТЫНИ, Moskwa 2015, s. 263.
- ↑ Amtliches Material zum Massenmord von Katyn, Berlin 1943, s. 258.
- ↑ Katyń, Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Warszawa 2000, s. 191.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Adam Moszyński (oprac.): Lista Katyńska. Jeńcy obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk, zaginieni w Rosji sowieckiej. Warszawa: Agencja Omnipress – Spółdzielnia Pracy Dziennikarzy, Polskie Towarzystwo Historyczne, 1989. ISBN 83-85028-81-1.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (kampania wrześniowa)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Wykładowcy uczelni i szkół wojskowych II Rzeczypospolitej
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu
- Polscy inżynierowie dróg i mostów
- Porucznicy saperów II Rzeczypospolitej
- Urodzeni w 1899
- Zmarli w 1940
- Oficerowie 3 Pułku Saperów Wileńskich