Przejdź do zawartości

Anna Wazówna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez PMG (dyskusja | edycje) o 21:33, 30 lis 2017. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Anna Wazówna
Ilustracja
królewna szwedzka
Dynastia

Wazowie

Data i miejsce urodzenia

17 maja 1568
Eskilstuna

Data i miejsce śmierci

26 lutego 1625
Brodnica

Ojciec

Jan III Waza

Matka

Katarzyna Jagiellonka

Rodzeństwo

Zygmunt III Waza (brat) Izabella Wazówna ( siostra)

Multimedia w Wikimedia Commons

Anna Wazówna (ur. 17 maja 1568 w Eskilstunie, zm. 26 lutego 1625 w Brodnicy) – szwedzka królewna, siostra króla Zygmunta III Wazy, starosta brodnicki i golubski.

Życiorys

Była najmłodszą córką Jana III Wazy i Katarzyny Jagiellonki, dorastającą w początkach swojego życia w Szwecji. Matka wychowywała ją w wierze katolickiej, ale Anna około roku 1580 przeszła na luteranizm. Uzyskała staranne wykształcenie, interesowała się zwłaszcza zielarstwem i ziołolecznictwem.

Pałac Anny Wazówny w Brodnicy

Od śmierci matki w 1583 była dla brata Zygmunta najbliższą osobą[1]. Kiedy został on obrany królem Polski, w 1587 przyjechała wraz z nim. Po dwóch latach, w 1589 wróciła do Szwecji ze względu na niechęć polskiego dworu, na którym uważano, że ma zbyt duży wpływ na króla. Ponownie przyjechała do Polski w 1592, a od 1598 została w niej na stałe. Była zdolniejsza od brata, który bardzo liczył się z jej zdaniem[2]. Ze względu na konflikty religijne nie mogła przebywać na królewskim dworze. W 1604 roku otrzymała starostwo w Brodnicy, a w 1611 w Golubiu, gdzie przebudowała dawny gotycki zamek na swoją rezydencję ozdabiając ją attyką. W ciągu swego pobytu w Polsce sprawowała mecenat nad wieloma artystami[1]. Interesowała ją religia i botanika, prowadziła korespondencję z uczonymi. Profesor Akademii Krakowskiej Szymon Syreniusz zadedykował jej pierwszy polski zielnik, który powstał w 1613 przy finansowym wsparciu Anny Wazówny[1].

Samuel Światopełk Bolestraszycki zadedykował jej swój przekład ksiązki Heraklit.

Śmierć, miejsce pochówku

Sarkofag Anny Wazówny w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu

Anna Wazówna zmarła w 1625 na zamku w Brodnicy i jako członkini rodziny królewskiej powinna spocząć w katedrze wawelskiej. Nie było to jednak możliwe z powodu papieskiego zakazu chowania protestantów na poświęconych katolickich cmentarzach. Jej ciało przez kilka lat przechowywano w jednym z pomieszczeń zamku w Brodnicy. Dopiero w 1636 jej bratanek król Polski Władysław IV Waza zdecydował o pochowaniu jej w pobliskim Toruniu, w specjalnie dobudowanym w 1626 w tym celu barokowym mauzoleum przy Kościele Najświętszej Marii Panny w Toruniu. Mauzoleum ma formę półkolistej absydy, do której prowadzi barokowy portal, i mieści nagrobek w formie cokołu, na którym wspiera się otwarty sarkofag z umieszczoną na nim leżącą postacią królewny, wyrzeźbioną w alabastrze.

W latach 90. XX wieku w Toruniu naukowcy z toruńskiego uniwersytetu przeprowadzili prace konserwacyjne mauzoleum. Przy okazji ekshumowano i zbadano szczątki królewny. Potwierdzono autentyczność zachowanych pozostałości. W 1995 odbył się jej powtórny pogrzeb o charakterze ekumenicznym.

Galeria

  1. ↑ a b c S. Grzybowski, Jan Zamoyski, Warszawa 1994, s. 209.
  2. ↑ S. Grzybowski, Jan Zamoyski, Warszawa 1994, s. 209, 217.

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Anna_Wazówna&oldid=51112206”