Antoni Józef Zielicki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Antoni Józef Zielicki, także Józef Zielicki, Józef A. Zielicki, Józef Antoni Grünberg-Zielicki (ur. 25 listopada 1910 w Tarnopolu, zm. 13 czerwca 1973 w Londynie[1][2]) – polski działacz emigracyjny, działacz harcerski.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jego ojciec zmarł niedługo przed jego narodzinami na serce, mieszkał z matką we Lwowie[2]. Od 11 roku życia był harcerzem, w I Drużynie Harcerzy[2]. Ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie Jana Kazimierza[1], pracował jako nauczyciel w średniej szkole technicznej oraz opiekun w Domu Sierot[2]. Przed wybuchem II wojny światowej był zaangażowany w harcerstwo wśród młodzieży robotniczej, założył pierwszą drużynę robotniczą[1][2]. Współpracował z Aleksandrem Kamińskim w ośrodku instruktorskim w Górkach Wielkich[2]. Po wybuchu wojny zaangażował się w działalność konspiracyjną, działał w Związku Walki Zbrojnej-2 we Lwowie, był też członkiem Polskiej Organizacji Walki o Wolność[3]. 22 czerwca 1941 został aresztowany we Lwowie[4], był więziony na Butyrkach i Łubiance i w 1941 skazany na karę śmierci[1]. Jego losy więzienne zostały opisane w książce Na nieludzkiej ziemi Józefa Czapskiego[2]. Został zwolniony w tym samym roku po układzie Sikorski-Majski, wydostał się z ZSRR z Armią Andersa. Służył w Armii Polskiej na Wschodzie i 2 Korpusie Polskim, był m.in. I zastępcą Szefa Oddziału Propagandy i Kultury Dowództwa APW i 2 KP, szefem sekcji szkół w Bazie 2 KP, a w latach 1945-1947 zastępcą szefa delegatury 2 Korpusu we Francji[1][2] (jego szefem był tam Józef Czapski). Wojsko opuścił w stopniu porucznika[5].

Następnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii, był nauczycielem matematyki w Ampleforth College, polskim gimnazjum w Stowell Park i od 1957 do śmierci w Cardinal Vaugham Grammar School[2]. Był m.in. członkiem Rady Jedności Narodowej, kierownikiem działu oświaty w Egzekutywie Zjednoczenia Narodowego (1967-1972), członkiem władz Niezależnej Grupy Społecznej i Związku Harcerstwa Polskiego działającego poza granicami Kraju, działaczem Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego w Londynie[1]. Należał do współpracowników Kultury[1]. Przyjaźnił się z Jerzym Giedroyciem[6].

Przez Radę Trzech został w 1972 odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[7].

Został pochowany na Acton Cemetary w Londynie[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Kultura (paryska), nr 7-8 (1973), s. 2 (nekrolog)
  2. a b c d e f g h i Kazimierz Sabbat Śp. Józef Zielicki, w: Orzeł Biały, wrzesień 1973, s. 18-19
  3. Józef Antoni Grunberg-Zielicki
  4. Armia Krajowa na Lwowszczyźnie: Podział strukturalny
  5. Z historii Instytutu Literackiego. Rok 1947
  6. Jerzy Giedroyc Autobiografia na cztery ręce, wyd. Czytelnik, Warszawa 1999, według indeksu
  7. Kultura (paryska), nr 9 (1972), s. 152