Augit

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Augit
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

krzemian wapnia, magnezu, żelaza i mniejszych ilości innych pierwiastków

Twardość w skali Mohsa

5,5–6

Przełam

muszlowy, o intensywnym połysku

Łupliwość

wyraźna

Układ krystalograficzny

jednoskośny

Gęstość minerału

3,2–3,5 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

zielona, czarna, brązowa

Rysa

biała

Połysk

szklisty, woskowy

Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Fassaïte.jpg

Augit – minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy piroksenów. Minerał pospolity i szeroko rozpowszechniony.

Nazwa pochodzi od gr. auge = blask i nawiązuje do silnego, szklistego połysku tego minerału.

Właściwości[edytuj | edytuj kod]

Tworzy skupienia ziarniste, zbite, impregnacje i pojedyncze, nieforemne ziarna. Jego kryształy są najczęściej krótkosłupowe o niemal kwadratowym lub ośmiokątnym obrysie. Często spotyka się zbliźniaczenia. Duże skupienia mają zazwyczaj kolor czarny, a małe zielonkawy do brązowego. Jest kruchy, przeświecający, tworzy kryształy mieszane z wieloma piroksenami. Niekiedy zawiera większe ilości pierwiastków np. tytanu (augit egirynowy), chromu (a. chromowy), żelaza (a. bazaltowy), magnezu (diallag), wapnia (fassait), manganu i niklu.

Wzór chemiczny podawany jest różnie:

  • (Ca,Mg,Fe)
    2    Si
    2    O
    6    [1]
  • (Ca
    x    Mg
    y    Fe
    z    )(Mg
    y1    Fe
    z1    )Si
    2    O
    6
gdzie 0,4 ≤ x ≤ 0,9, x+y+z=1 i y1+z1=1[2]
  • (Ca,Na)(Al,Fe,Mg,Ti)(Al,Si)
    2    O
    6    [3]
  • (Ca,Mg,Fe)
    2    Si
    2    O
    6    [4]
  • (Ca
    0,76    FeII

    0,22    Na
    0,02    )(Al
    0,05    FeIII

    0,04    Mg
    0,88    Mn
    0,01    Ti
    0,01    )(Al
    0,08    Si
    1,92    )
    2    O
    6     (augit z kompleksu Stillwater(inne języki) w USA)[5]
  • (Ca
    0,91    FeII

    0,04    Na
    0,07    )(Al
    0,04    FeII

    0,09    FeIII

    0,13    Mg
    0,66    Ti
    0,08    )(Al
    0,31    Si
    1,69    )O
    6     (augit ze Stöffel w Niemczech)[5]

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Szeroko rozpowszechniony składnik skał magmowych bogatych w magnez i żelazo (zasadowych). Okazy znajdowane są w skałach wulkanicznych (lawy Wezuwiusza). Obecny także w meteorytach.

Miejsca występowania: Niemcy – Kaiserstuh, Czechy – Boreslav, Francja – Owrenia, Włochy – wulkan Stromboli na Wyspach Liparyjskich.

Piękne kryształy znaleziono w skałach wulkanicznych jeziora Laacher w G. Eifel w Niemczech.

W Polsce występuje powszechnie na Dolnym Śląsku (w bazaltach, melafirach, diabazach i gabrach). Nawiercono go w okolicach Suwałk oraz na Wyżynie Krakowsko-Wieluńskiej (okolice Zawiercia, Myszkowa, Mrzygłodu).

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

  • ma znaczenie naukowe,
  • poszukiwany, atrakcyjny i ceniony kamień kolekcjonerski.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ N. Morimoto, Nomenclature of Pyroxenes, „Mineralogy and Petrology”, 39 (1), 1988, s. 55–76, DOI: 10.1007/bf01226262 (ang.).
  2. ↑ Augite, [w:] Mindat.org [online], Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2020-11-09] (ang.).
  3. ↑ Augite, [w:] WebMineral.com [online] [dostęp 2020-11-09] (ang.).
  4. ↑ The New IMA List of Minerals – A Work in Progress – Updated: September 2017, International Mineralogical Association [dostęp 2020-11-09] (ang.).
  5. ↑ a b Augite, [w:] Handbook of Mineralogy, Mineral Data Publishing, 2001 [dostęp 2020-11-09] (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Augit&oldid=70309013”