Baji chiński
| ||
| Lipotes vexillifer[1] | ||
| Miller, 1918 | ||
| ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Rząd | Cetartiodactyla | |
| (bez rangi) | walenie | |
| (bez rangi) | zębowce | |
| Rodzina | iniowate | |
| Rodzaj | baji | |
| Gatunek | baji chiński | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | ||
 | ||
| Zasięg występowania | ||
| ||
Baji chiński[3] (Lipotes vexillifer), delfin chiński[4] – gatunek ssaka z rodziny iniowatych (Iniidae). Występuje w Chinach, w środkowym i dolnym biegu rzeki Jangcy[5][2]. W Czerwonej Księdze IUCN zaliczony do kategorii CR - krytycznie zagrożonych wyginięciem. W 1997 roku żyło jeszcze 13 osobników, a ostatniego żywego widziano w 2004[6]. W 2006 roku został uznany za prawdopodobnie wymarły[7][8]. W trakcie kilkutygodniowych poszukiwań delfinów chińskich przeprowadzonych przez grupę biologów w 2007 nie odnaleziono ani jednego osobnika[9].
Za główne czynniki, jakie mogły spowodować wymarcie gatunku, uznaje się nadmierny połów ryb w rejonie jego występowania oraz zbyt duży ruch statków i łodzi w ich środowisku.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj i gatunek po raz pierwszy opisane naukowo przez G. S. Millera w 1918 roku[10]. Opis ukazał się w czasopiśmie Smithsonian Miscellaneous Collections. Jedyny przedstawiciel rodzaju Lipotes – baji[3].
Cechy gatunku[edytuj | edytuj kod]
- Długość – średnio do 2,6 m (samice) i 2,3 m (samce).
- Masa ciała – średnio do 160 kg (samice) i 125 kg (samce).
- Ubarwienie – ciemno szaro niebieskie, strona brzuszna jaśniejsza.
- Pożywienie – ryby słodkowodne.
- Rozród – słabo poznany, młode rodzą się w okresie między lutym i kwietniem; noworodek ma ok. 95 cm długości.
- Występowanie – wody płynące z piaszczystymi łachami.
- Status – najprawdopodobniej wymarły (prawdopodobnie w wodach Jangcy we wschodnich Chinach żyje jeszcze kilka delfinów baiji, ale nie w liczbie, która mogłaby zapewnić przetrwanie gatunku)[11].
Kultura[edytuj | edytuj kod]
Chińska legenda głosi, że gdy dawno temu księżniczka odmówiła poślubienia człowieka, którego nie kochała, rodzina skazała ją na śmierć przez utopienie w rzece Jangcy. Dziewczyna odrodziła się jednak pod postacią delfina i stała się symbolem pokoju i dobrobytu.[potrzebny przypis]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Lipotes vexillifer, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Smith, B.D., Zhou, K., Wang, D., Reeves, R.R., Barlow, J., Taylor, B.L. & Pitman, R. 2008, Lipotes vexillifer [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-09-20] (ang.).
- ↑ a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 190. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 43, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Lipotes vexillifer. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 17 stycznia 2010]
- ↑ Focus(magazyn popularnonaukowy nr 4(139),strona 84, kwiecień 2007
- ↑ Gazeta Wyborcza, Chiński biały delfin przetrwał 20 milionów lat, 13 grudnia 2006
- ↑ Kopalnia Wiedzy, Delfin biały prawdopodobnie wyginął, 9 sierpnia 2007
- ↑ "Yangtze river dolphin driven to extinction", The Guardian, 8 sierpnia 2007
- ↑ G. S. Miller. A new river-dolphin from China. „Smithsonian Miscellaneous Collections”. 68 (9), s. 1, 1918 (ang.).
- ↑ Chiński biały delfin przetrwał 20 milionów lat, wiadomosci.gazeta.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
