Bartsch III

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bartsch III
Herb Barcz III i jego odmiany
Bartsch III a
Bartsch III b
Bartsch III c

Bartsch III (Barcz III) − kaszubski herb szlachecki. Z powodu specyficznej historii regionu, mimo przynależności do Rzeczypospolitej, rodzina i herb nie zostały odnotowane przez polskich heraldyków.

Istniały inne rodziny tego samego nazwiska, osiadłe w tym samym regionie, ale używające innych herbów (Bartsch, Bartsch II, Bartsch IV).

Opis herbu[edytuj | edytuj kod]

Opis z wykorzystaniem zasad blazonowania, zaproponowanych przez Alfreda Znamierowskiego[1].

Według Przemysława Pragerta istniały co najmniej cztery warianty tego herbu.

  • Barcz III: W polu błękitnym łuk złoty w pas, z cięciwą, na której trzy strzały w wachlarz, pod łukiem półksiężyc srebrny z twarzą, na opak, z gwiazdą złotą pomiędzy rogami. Klejnot: nad hełmem bez korony, półksiężyc z twarzą srebrny, nad którym strzała złota. Labry: błękitne, podbite srebrem.
  • Barcz III a: W polu błękitnym dwa półksiężyce srebrne, z twarzą, na opak w słup, nad górnym, większym trzy gwiazdy złote, nad dolnym, mniejszym, trzy strzały złote w wachlarz, pod nim gwiazda złota. Klejnot jak w wariancie podstawowym.
  • Barcz III b: Jak III a, zamiast strzał dwie gwiazdy złote w pas.
  • Barcz III c: W polu błękitnym dwa półksiężyce srebrne z twarzą, na opak, w słup, wyższy opasuje trzy strzały srebrne w wachlarz, pod dolnym gwiazda złota. Klejnot: jak w poprzednich.

Najwcześniejsze wzmianki[edytuj | edytuj kod]

Herb wymieniany w herbarzu Siebmachera (Nowy Siebmacher). Wariant III a i III b mają pochodzić z XVIII wieku.

Rodzina Bartsch[edytuj | edytuj kod]

Kaszubska rodzina, osiadła w ziemi lęborskiej. Heraldycy mają trudność z odróżnieniem tej rodziny i rodziny używającej herbu Bartsch II. Członkowie obu rodzin mogli nawet zamiennie używać różnych herbów. Ponadto obie rodziny służyły licznie w armii pruskiej i nie ma pewności, która konkretnie posiadała w danym momencie działy we wioskach przypisywanym Barczom ogólnie: Perlinko, Gardkowice, Gniewinko, Sarbsko, Bożepole Małe, Starbienino, Salinko.

Herbowni[edytuj | edytuj kod]

Barcz (Bartsch, Bartusch). Błędnie – Baetschen, Bätsch.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Alfred Znamierowski, Paweł Dudziński: Wielka księga heraldyki. Warszawa: Świat Książki, 2008, s. 104-108. ISBN 978-83-247-0100-1.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]