Bolesław Wysłouch
Data i miejsce urodzenia |
22 listopada 1855 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
chemik, polityk |
Alma Mater | |
Stanowisko |
senator I kadencji (1922–1928), prezes PSL-ZNL (1912–1913) |
Partia |
SL/PSL (1895–1912) |
Bolesław Ignacy Wysłouch (ur. 22 listopada 1855 w majątku Socha, zm. 13 września 1937 we Lwowie) – polski współorganizator ruchu ludowego w Galicji i publicysta, senator I kadencji w II Rzeczypospolitej, socjalista, wolnomularz we Lwowie w okresie zaborów[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził ze szlacheckiego rodu Wysłouchów z Polesia. Ukończył studia w Instytucie Technologicznym w Petersburgu (1879)[2] jako inżynier chemik. Był członkiem kółek studenckich. Od 1881 był związany z Ludem Polskim Bolesława Limanowskiego. Więziony przez 3 lata w Cytadeli Warszawskiej, po zwolnieniu osiadł we Lwowie.
Był wydawcą i redaktorem szeregu pism: „Przegląd Społeczny”, „Kurier Lwowski” (redaktor naczelny w latach 1887–1919), „Przyjaciel Ludu” (1889–1902). W 1886 opracował program dla samodzielnej partii chłopskiej[3].
W 1894 był inicjatorem utworzenia Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, a w 1895 Stronnictwa Ludowego w Galicji, w którym był członkiem Rady Naczelnej (od 1903 partia występowała pod nazwą „Polskie Stronnictwo Ludowe”). W latach 1912–1913 był prezesem partii PSL – Zjednoczenie Niezawisłych Ludowców, w latach 1913–1923 członkiem PSL „Piast”, w okresie 1923–1925 członkiem PSL „Wyzwolenie”, w 1925 członkiem Klubu Pracy. W okresie 1922–1927 był senatorem. Jako senator padł ofiarą napadu na pociąg pod Łunińcem, zorganizowanego 24 września 1924 przez czterdziestoosobową grupę dywersyjną, która po napadzie zbiegła do ZSRR[4].
W 1928 wycofał się ostatecznie z życia politycznego.
Był mężem Marii Wysłouchowej, działaczki społecznej i oświatowej, organizatorki ruchu ludowego w Galicji. Gdy owdowiał, jego drugą żoną została Bronisława Wysłouchowa, późniejsza pułkownik Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
Zmarł 13 września 1937 we Lwowie. Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim.
Nie posiadał odznaczeń[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Leon Chajn: Polskie wolnomularstwo 1920–1938, Warszawa 1984, s. 100.
- ↑ Księga pamiątkowa inżynierów technologów Polaków wychowańców Instytutu Technologicznego w Petersburgu: (w rocznicę stulecia uczelni), Warszawa 1933, s. 100.
- ↑ Antoni Czubiński: Historia Polski XX wieku. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje, 2012, s. 21.
- ↑ Hud 2024 ↓, s. 238.
- ↑ † Bolesław Wysłouch. Wybitny działacz niepodległościowy, więzień X Pawilonu. „Wschód”. Nr 65, s. 4, 10 listopada 1937.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bohdan Hud: Od unii lubelskiej do rzezi wołyńskiej. Warszawa: 2024. ISBN 978-8396203687.
- Ś. p. Bolesław Wysłouch. „Gazeta Lwowska”, Nr 209 z 15 września 1937.
- Brock, Boleslaw Wyslouch: Founder of the Polish Peasant Party. Slavonic and East European Review, xxx (74), 1951.
- Mazurek, Kraj a emigracja. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich, Warsaw, 2006.
- Kudłaszyk, Wysłouch, Myśl społeczno-polityczna Bolesława Wysłoucha: 1855–1937. Wrocław, 1978.
- Encyklopedia PWN, 2007.
- Dwór Socha, Wysłouchowie.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Publikacje Bolesława Wysłoucha w serwisie Polona.pl
- Absolwenci Petersburskiego Instytutu Technologicznego
- Pochowani na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie
- Politycy Polskiego Stronnictwa Ludowego (1895–1913)
- Politycy PSL „Piast”
- Politycy PSL „Wyzwolenie”
- Polscy dziennikarze prasowi
- Polscy kolekcjonerzy ekslibrisów
- Polscy socjaliści
- Polscy wolnomularze (zabór austriacki)
- Polska szlachta
- Senatorowie I kadencji (1922–1927)
- Więźniowie Cytadeli Warszawskiej (Królestwo Kongresowe)
- Urodzeni w 1855
- Zmarli w 1937