Borne (województwo zachodniopomorskie)
53°37′38″N 15°55′44″E/53,627222 15,928889| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
130 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2017) |
99 |
| Strefa numeracyjna |
94 |
| Kod pocztowy |
78-506[2] |
| Tablice rejestracyjne |
ZDR |
| SIMC |
0308407 |
Położenie na mapie gminy Drawsko Pomorskie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu drawskiego  | |
| 53°37′38″N 15°55′44″E/53,627222 15,928889[1]
| |
Borne (niem. Born) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, w gminie Drawsko Pomorskie.
W roku 2007 wieś liczyła 98 mieszkańców, a 31 grudnia 2017 99[3].
Osady wchodzące w skład sołectwa: Jutrosin, Kolno.
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Wieś leży ok. 3,5 km na południowy zachód od Ostrowic, przy drodze wojewódzkiej nr 173, między Ostrowicami a miejscowością Dołgie, ok. 600 m na zachód od jeziora Ostrowiec. Na południe od wsi wybitne wzniesienie o nazwie Miejska Górka (niem. Stadt Berg[4]; 162 m n.p.m.) - punkt widokowy.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1821 własność szlachecka objęta sądownictwem patrymonialnym, w której znajdowało się 20 domów mieszkalnych i 1 młyn wodny. Wieś zamieszkiwało 180 mieszkańców, a miejscowy kościół był filią parafii w Dołgiem. Najbliższa poczta oraz sąd grodzki znajdował się w Drawsku Pomorskim. Rekruci z miejscowości odbywali służbę w 3 batalionie 9 pułku Landwehry[5][6].
W 1856 miejscowość liczyła 248 mieszkańców[7].
16 października 1909 nastąpiło przekształcenie obszaru dworskiego Borne w gminę wiejską Borne[8]. W 1910 miejscowość liczyła 279 mieszkańców[9], w 1925 - 309, w 1933 - 328, a w 1939 - 297[10]. W 1925 powierzchnia gminy, obejmującej także Jutrosin i Kolno, wynosiła 10,4 km²[11], a we wsi odnotowano 73 budynki mieszkalne. W tym czasie Borne należało do obwodu, urzędu stanu cywilnego i parafii ewangelickiej w Dołgiem[12], natomiast właściwy urząd katastralny, skarbowy oraz sąd znajdowały się w Drawsku Pomorskim[11]. 30 września 1928 do gminy Borne włączono obszar dworski Dołgie[8].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa koszalińskiego. Do 31 grudnia 2018 r. wieś należała do zlikwidowanej gminy Ostrowice[13][14].
5 lipca 2018 mieszkańcy sołectwa w konsultacjach społecznych w większości (10 osób przy jednej osobie wstrzymującej się od głosu) poparli projekt zniesienia gminy Ostrowice[15].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[16][17]:
- dworski park krajobrazowo-romantyczny z drugiej ćwierci XIX wieku, pozostałość po dworze; rosną tu m.in. dęby piramidalne, morwy, a dąb szypułkowy na skraju parku mierzy w obwodzie 540 cm[18].
inne zabytki:
- kościół filialny pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego, neoromański z końca XIX wieku, rzymskokatolicki należący do parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Ostrowicach, dekanatu Drawsko Pomorskie, diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Pierwszy kościół powstał w tym miejscu w latach 1614–1645. Obiekt salowy z półkolistą absydą, z nadbudowaną od zachodu wieżyczką sygnaturki. Z oryginalnego wyposażenia pozostała ośmioboczna kropielnica. Na stojącej na placu przykościelnym dzwonnicy znajduje się dzwon spiżowy, neobarokowy z 1881 r.[19]
- zabytkowy cmentarz rodowy dawnych właścicieli majątku z połowy XIX wieku z zachowanym drzewostanem
- cmentarz na wschód od przystanku Borne-Kolonia.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 8832
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 83 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla gminy Drawsko Pomorskie na lata 2019-2028. umig.drawskopomorskie.ibip.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-06)]. s. 11
- ↑ Arkusz Czaplinek (Tempelburg), 1:100 000, 1939
- ↑ Vollständiges topographisches Wörterbuch des preußischen Staats s. 356
- ↑ Topographisch-statistisch-historisches Lexikon von Deutschland, s. 612
- ↑ Topographisch-statistisches Handbuch des Preussischen Staates, enthaltend die sämmtlichen Städte, Flecken, Dörfer ... mit Angabe des Gerichtes erster Instanz ...: Unter Benutzung der Akten des Königlichen Justizministeriums herausgegeben von Kraatz, s. 62
- ↑ a b Amtsbezirk Dolgen
- ↑ Meyers Orts und Verkehrs Lexikon Des Deutschen Reichs
- ↑ Landkreis Dramburg. [dostęp 2018-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-28)].
- ↑ a b Die Gemeinde Born. gemeinde.born.kreis-dramburg.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-02)].
- ↑ Born (Dramburg)
- ↑ Dz.U. z 2018 r. poz. 1432.
- ↑ Dz.U. z 2018 r. poz. 1527.
- ↑ Raport z przeprowadzonych konsultacji społecznych z mieszkańcami Gminy Ostrowice w sprawie włączenia obszaru znoszonej gminy Ostrowice do terytorium gminy Drawsko Pomorskie i gminy Złocieniec
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. zachodniopomorskiego – stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 15. [dostęp 2013-05-23].
- ↑ „Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków”. Szczecin.
- ↑ Szlak pieszy „Jezior Drawskich”
- ↑ Miejscowości gminy Ostrowice. [dostęp 2018-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-20)].
_TEMPELBURG_(CZAPLINEK)_1939_LoC_G6520_s100_.P6.jpg){kind=link}
- Siedziba gminy: Drawsko Pomorskie
| Miejscowości gminy |
| ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jednostki pomocnicze gminy |
|
Legenda: Gwiazdką oznaczono miejscowości wchodzące w skład gminy od 2019 r.
- Siedziba gminy: Ostrowice
| Wsie | |
|---|---|
| Osady | |
| Pozostałe miejscowości |
