Brahmaputra

Brahmaputra
Kontynent	Azja
Państwo	Chiny; Indie; Bangladesz
	Rzeka
Długość	2840 km
	Źródło
Miejsce	Himalaje
	Ujście
Recypient	Zatoka Bengalska
brak współrzędnych
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Brahmaputra – rzeka w Chinach, Indiach i Bangladeszu. Jej długość wynosi 2840 km, a powierzchnia dorzecza 935 tys. km². Źródłowe potoki w lodowcach masywów górskich Himalajów i Transhimalajów.

Nazwa rzeki[edytuj | edytuj kod]

W sanskrycie Brahmaputra oznacza „syn Brahmy”. Tybetańczycy nazywają ją ཡར་ཀླུང་གཙང་པོ (Wylie: yar klung gtsang po, ZWPY: Yarlung Zangpo). Kanion Yarlung Zangpo według niektórych źródeł uważany jest za najgłębszy kanion na Ziemi^[1]. W języku bengali rzeka ta nosi nazwę Jamuna. W Indiach w stanie Asam mieszkańcy nazywają ją Dihang, a w dalszym biegu – Brahmaputra^[2].

Bieg rzeki[edytuj | edytuj kod]

W górnym biegu Brahmaputra przyjmuje liczne potoki wypływające z najwyższych masywów himalajskich, co powoduje to, iż na długim, przeszło 1000 km odcinku ma ona charakter rzeki górskiej. Płynie początkowo w kierunku wschodnim, po czym, po opłynięciu masywu Namjagbarwa Feng, skręca gwałtownie na południe. Opuszczając Himalaje wpływa na Nizinę Hindustańską. Od tego momentu przyjmuje charakter rzeki nizinnej, rozlewając się na dużą szerokość. W letnim okresie monsunów poziom rzeki podnosi się o 10–12 metrów.

Na całym obszarze Niziny Hindustańskiej Brahmaputra jest żeglowna. W dolnym biegu dzieli się na liczne odnogi. Uchodzi do Zatoki Bengalskiej (Ocean Indyjski), tworząc wraz z Gangesem największą na świecie deltę (80 tys. km²).

Rząd Indii, według słów wypowiedzianych przez ministra Unii Rezerw Wodnych prof. Saifuddin Soz w izbie wyższej Rajya Sabha, zadeklarował 14 projektów rezerw wodnych na rzece. W 90% będzie ona służyła do nawadniania terenów i jako źródło wody pitnej. Projekt obejmą tamę Kulsi w regionie Asam, wyżej tamy Siang i Nao Dihang w rejonie Arunachal Pradesh^[3].

Główne miasta nad Brahmaputrą[edytuj | edytuj kod]

Fauna[edytuj | edytuj kod]

Jej wody zamieszkuje suzu gangesowy^[4].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Najdłuższy i najgłębszy kanion otwarty dla turystow, wiadomosci.wp.pl
↑ Brahmaputra River, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-03] (ang.).
↑ Dihang, India Environment Portal (indiaenvironmentportal.org.in) (ang.)
↑ G.G. Braulik G.G., Family Platanistidae (South Asian River Dolphin), [w:] D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy), Handbook of the Mammals of the World, cz. 4 Sea Mammals, Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 358-363, ISBN 978-84-96553-93-4 (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Yarlung Tsangpo. eosweb.larc.nasa.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-24)]., MISR
Yarlung Tsangpo, www.worldwildlife.org
Brahmaputra River, Indianet zone – strona o geografii, historii geologii, religijnym znaczeniu rzeki Brahmaputra
Map of Dihang (river), Asia - World Atlas - MSN Encarta. encarta.msn.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-13)]. – mapa Microsoftu, Dihang (Brahmaputra) w stanie Asam

[1] Najdłuższy i najgłębszy kanion otwarty dla turystow, wiadomosci.wp.pl

[2] Brahmaputra River, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-03] (ang.).

[3] Dihang, India Environment Portal (indiaenvironmentportal.org.in) (ang.)

[HMW-4] G.G. Braulik G.G., Family Platanistidae (South Asian River Dolphin), [w:] D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy), Handbook of the Mammals of the World, cz. 4 Sea Mammals, Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 358-363, ISBN 978-84-96553-93-4 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]