49°24′28″N 21°08′52″E/49,407778 21,147778Cegiełka
| ||
 Urząd gminy | ||
| Państwo |  Słowacja
| |
| Powiat | Bardejów | |
| Starosta | Ľudovít Kravec[1] | |
| Powierzchnia | 15,984[2] km² | |
| Wysokość | 526[3] m n.p.m. | |
| Populacja (2016-12-31) • liczba ludności • gęstość |
570[3] 35,66 os./km² | |
| Nr kierunkowy | 0 54 | |
| Kod pocztowy | 086 02 (pošta Gaboltov) | |
| Tablice rejestracyjne | BJ | |
Położenie na mapie kraju preszowskiego   Cegiełka | ||
Położenie na mapie Słowacji  Cegiełka | ||
| 49°24′28″N 21°08′52″E/49,407778 21,147778
| ||
| Strona internetowa | ||
Cegiełka[4] (słow. Cigeľka; ukr. Цігелька, Cihelka; romski Cigeľka) – wieś i gmina (obec) na Słowacji w kraju preszowskim, powiat Bardejów, przy granicy z Polską.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Cegiełka położona jest w historycznym regionie Szarysz, niespełna 2 km od granicy państwowej słowacko-polskiej. Leży w niewielkiej, śródgórskiej kotlinie, jaką wytworzył potok Oľchovec oraz jego spływające koncentrycznie dopływy. Od pn. i wsch. otacza ją główny grzbiet Karpat, od zach. wysoki wał Lackowej i Siwej Skały, zaś od pd. potężny masyw Busova.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza pisemna wzmianka o miejscowości pochodzi z 1414 roku[5].
Religia[edytuj | edytuj kod]
Mieszkańcy są wyznania greckokatolickiego, należą do eparchii preszowskej. Parafia w Cegiełce do około 1998, później w parafii Kurov, od około 2008 w parafii Petrová. W Cegiełce znajduje się cerkiew świętych Kosmy i Damiana wzniesiona w 1816 roku.
Uzdrowisko[edytuj | edytuj kod]
Na terenie wsi istnieje szereg większych i mniejszych źródeł mineralnych, których lecznicze właściwości stwierdzono już w XVIII w. Są to szczawy alkaliczne, wodorowęglanowe, chlorkowo-sodowe i jodkowe. Charakteryzują się znaczną mineralizacją, sięgającą 29284 mg/l. Były one stosowane w schorzeniach układu trawienia, przemiany materii, chorób żylnych, górnych dróg oddechowych i in. W ciągu XIX w. powstało tu niewielkie uzdrowisko, które jednak zostało w znacznej części zniszczone w początkowym okresie I wojny światowej. Zanikło ono krótko po II wojnie światowej, choć jeszcze w 1946 r. Cegiełka widniała w czechosłowackim wykazie uzdrowisk. Obecnie z dwóch ujęć czerpie się wodę, która następnie jest butelkowana jako "Cigeľska" i dostępna w sklepach nawet w Australii.[6]
Osoby związane z Cegiełką[edytuj | edytuj kod]
- Pavol Peter Gojdič OSBM – biskup preszowski obrządku bizantyjsko-słowackiego i męczennik słowacki
Przejście graniczne[edytuj | edytuj kod]
W miejscowości do 21 grudnia 2007 znajdowało się turystyczne przejście graniczne ze Słowacją.
Ikonostas cerkwi świętych Kosmy i Damiana w Cegiełce
Tablica pamięci na murze cerkwi świętych Kosmy i Damiana
Szczyt Busov nad Cegiełką
.jpg)
.jpg)
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí (słow.). Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-11-13].
- ↑ Registre obnovenej evidencie pozemkov (słow.). Úrad geodézie, kartografie a katastra SR, 2017-08-10. [dostęp 2017-11-13].
- ↑ a b Slovakia: Prešovský kraj (ang.). W: City Population [on-line]. [dostęp 2017-11-13].
- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. KSNG, 2013. s. 263. [dostęp 2017-10-31].
- ↑ Cigeľka - História (słow.). W: E-OBCE.sk [on-line]. TERRA GRATA. [dostęp 2017-11-13].
- ↑ wg [1]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Čergov. Turistická mapa 1 : 50 000, 3. wydanie, VKÚ Harmanec, 2006, ISBN 80-8042-474-8;
