Chaskowo

Chaskowo

Хасково

Chaskowo nocą
Herb
Państwo	Bułgaria
Obwód	Chaskowo
Gmina	Chaskowo
Zarządzający	Stanisław Deczew↗
Powierzchnia	25,555 km²
Wysokość	196 m n.p.m.
Populacja (2011) • liczba ludności	75 641
Nr kierunkowy	038
Kod pocztowy	6300
Tablice rejestracyjne	X
Położenie na mapie obwodu Chaskowo Chaskowo
Położenie na mapie Bułgarii Chaskowo
41°56′N 25°34′E
Strona internetowa

Współczesna zabudowa miasta

Fragment parku Kenana

Teatr im. Iwana Dimowa

Miejski deptak

Chaskowo (bułg. Хасково) – miasto w południowo-wschodniej Bułgarii, ośrodek administracyjny obwodu Chaskowo, położony u północnego podnóża Rodopów wschodnich, nad Rzeką Chaskowską (dopływem Maricy).

Według danych bułgarskiego Narodowego Instytutu Statystycznego, 31 grudnia 2011 roku miasto liczyło 75641 mieszkańców.

Historia

Badania archeologiczne wykazały, że najdawniejsza osada na terenie dzisiejszego miasta powstała około 5000 lat p.n.e. Chaskowo ma wprawdzie rodowód starożytny (ślady osadnictwa trackiego) i funkcjonowanie poświadczone w średniowieczu, lecz jego znaczący rozwój nastąpił dopiero po podboju carstwa bułgarskiego przez osmańskich Turków, zwłaszcza od XVI stulecia. Rozwinęło się z osmańskiej wsi Hasköy, w której wybudowano drugi z kolei turecki meczet na Bałkanach (1395). Wokół niego powstała wczesna dzielnica turecka, otoczona w XVI wieku kwartałami zasiedlonymi przez bułgarskich mieszkańców z okolicznych wsi, którzy stopniowo rozwijali handel i rzemiosło, dzięki swej rosnącej zamożności wznosząc też okazałe domy i cerkwie.

Dzięki usytuowaniu przy ruchliwym szlaku kontynentalnym, niemal w połowie trasy z Płowdiwu do Edirne, ośrodek ten przejął ważne funkcje handlowe, a następnie rzemieślnicze, z rozrostem, który wspomagał napływ okolicznej ludności, zwłaszcza w XIX wieku. Chaskowo długo zachowało jednak typowe cechy orientalne, co uległo zmianom dopiero po 1918 wskutek akcji masowego osadnictwa bułgarskich przesiedleńców z Dolnej Tracji. Dało to również początek rozwojowi lokalnego przemysłu tytoniowego, odtąd odgrywającemu istotną rolę w życiu miasta.

Demografia

Liczba mieszkańców
Źródło: Национален Статистически Институт

Przemysł

Chaskowo jest znaczącym ośrodkiem przemysłu tytoniowego z licznymi wytwórniami papierosów. Działa tam również przemysł włókienniczy, odzieżowy, maszynowy.

Kultura

Z okazji uroczystych obchodów tysiąclecia istnienia miasta (1985) odsłonięto nowoczesną konstrukcję symbolicznego pomnika-zegara.

W mieście czynny jest teatr dramatyczno-marionetkowy im. Iwana Dimowa oraz muzeum historyczne prezentujące pamiątki licznych kultur i kolejnych epok.

W ostatni weekend maja odbywa się festiwal regionalnych zespołów ludowych.

8 września obchodzone są doroczne „Dni Chaskowa”.

Zabytki i miejsca pamięci

Wybudowana w 2010 dzwonnicy (Камбанария) o wysokości 30 metrów, stanowi punkt widokowy dla zapoznania się z panoramą miasta. Do najważniejszych zabytków Chaskowa należą:

• Stary Meczet (Eski Dżumaja), centrum pierwotnej dzielnicy tureckiej, powstały w 1395 roku
• dom czorbadżiego Paskalewa (Чорбаджи Паскалевата къща) – siedziba zamożnego kupca i ziemianina z epoki bułgarskiego Odrodzenia
• pomnik Petki wojewody – jeden z licznych (ok. 20) krajowych pomników upamiętniających wybitnego bojownika o wolność Bułgarii.
• regionalne muzeum historyczne (Регионален исторически музей) przy pl. Wolności 19 (płosztad "Swoboda" 19) – mieszczące ok. 120 tys. zabytkowych obiektów (od czasów trackich do epoki odrodzenia narodowego), w tym bogaty zbiór numizmatyczny obejmujący ponad 22 tys. okazów monet starożytnych i średniowiecznych, a także kolekcję etnograficzną z ok. 15 tys. przedmiotów
• pomnik Bogurodzicy (статуя Света Богородица) w parku na wzgórzu Jamacza (Ямача), odsłonięty 8 września 2003 r., o wysokości 32,8 metrów i wadze 80 ton, wpisany do Księgi rekordów Guinnessa (2005) jako najwyższa statua tego wyobrażenia na świecie
• kaplica św. Tryfona (параклис „Свети Трифон“), patrona winiarstwa, z 1925 r., na terenie parku Kenana
• grobowiec tracki we wsi Aleksandrowo ze ścienną dekoracją malarską, pochodzący z IV wieku p.n.e., odkryty w 2000 r., położony 19 km na północny wschód od Chaskowa

do najnowszych obiektów turystycznych (w centrum miasta) należy powstała w 2014 r.

• rzeźba Bułgarski Ikar – Pomnik Zawiści (Българският Икар - Паметник на Завистта)

Rekreacja

W Chaskowie znajduje się ogród zoologiczny oraz parki, z których największe to „Kenana” i „Jamacza”. W pobliżu miasta znajduje się uzdrowisko Chaskowski Bani.

Sport

W mieście czynny jest klub piłkarski FK Chaskowo 2009, klasyfikowany do II ligi bułgarskiej.

Znane postacie

• Athanase Vantchev de Thracy (1940-2020) – poeta
• Iwajło Bałabanow – poeta
• Nikołaj Christozow – pisarz
• Toma Izmirlijew – pisarz
• Nikoła Indżow – eseista, poeta
• Czerwenko Krumow – poeta
• Emanuił Popdimitrow – filozof, pisarz, poeta
• Simeon Stojanow – poeta
• Grigor Dimitrow – tenisista

Miasta partnerskie

Miastami partnerskimi są:

• Edirne (Turcja)
• Enguera (Hiszpania)
• Leicester (Wielka Brytania)
• Novara (Włochy)
• Sozopoł (Bułgaria)
• Taszkent (Uzbekistan)
• Veszprém (Węgry)

Bibliografia

• Zofia Siewak-Sojka, Irena Topolnicka-Bacewicz, Sławomir Adamczak: Bułgaria. Praktyczny przewodnik. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Pascal, 2016, s. 428-429, ISBN 978-83-7642-687-7
• Henryk Maruszczak: Bułgaria. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971, seria: monografie

Linki zewnętrzne

• Przewodnik po Bułgarii/Guide Bulgaria – Chaskowo (bułg.) [dostęp 2025-09-02]
• Oficjalna strona internetowa miasta Chaskowa
• Turystyczne centrum informacyjne – Chaskowo