Cross (zespół muzyczny)

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cross
Rok założenia

1980

Rok rozwiązania

1983

Pochodzenie

 Polska (Wrocław)

Gatunek

hard rock, blues rock

Wydawnictwo

Pronit

Powiązania

Krzysztof Cugowski
Romuald Lipko
Budka Suflera
Rock na Wyspie

Skład
Krzysztof Cugowski
Krzysztof Mandziara
Roman Tarnawski
Ireneusz Nowacki
Współpracownicy
Wojciech Jaworski
Mieczysław Jurecki

Cross – polski zespół hard rockowy[1], powstały pod koniec 1980 roku[2] we Wrocławiu[3][4] i działający do 1983 roku[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

W skład grupy wchodzili: Krzysztof Cugowski (eks-Art Flash; śpiew), Krzysztof Mandziara (gitara elektryczna), Roman Tarnawski (gitara basowa) i Ireneusz Nowacki (eks-Art Flash; perkusja). Założycielami zespołu byli Cugowski i Nowacki. Cross grał hard rocka z domieszką bluesa[1], który wyprzedzał stylowo i brzmieniowo ówczesne ugrzecznione kanony muzyki pop dominujące w piosenkarskim światku końca lat 70.
Zespół koncertował w całym kraju[5] w tym na dużych festiwalach, takich jak Rock na Wyspie[6] i Rockowisko[7] oraz nagrał dwa programy telewizyjne z cyklu: Nowe płyty Polskich Nagrań: Krzysztof Cugowski i Cross (data emisji: 10 sierpnia 1982)[8] i Gwiazdy, Gwiazdki, Gwiazdeczki: Krzysztof Cugowski i Cross (data emisji: 1983[9], koncert grupy Cross zarejestrowany w Piwnicy Świdnickiej – scenariusz i reżyseria Jacek Wenzel)[10][11]. W 1983 roku po trzech latach działalności został rozwiązany[3]. W 1984 roku nakładem Pronitu ukazał się album pt. Podwójna twarz zrealizowany z gościnnym udziałem koncertującego z Crossem pianisty Wojciecha Jaworskiego[5][12]. Krążek został nagrany pod koniec 1981 roku w studiu Polskich Nagrań w Warszawie[2] z wyjątkiem utworów Okna zamknięte na głucho i Po zmęczonych schodach w dół, które zostały zarejestrowane w maju 1982 roku w Polskim Radiu w Warszawie i dołączone do listy utworów zawartych na longplayu (ponadto przed majową, warszawską sesją radiową, formacja nagrała w Polskim Radiu Wrocław nowe wersje kilku utworów, które zostały zarejestrowane wcześniej w Polskich Nagraniach)[1]. Autorami kompozycji byli Cugowski, Mandziara i Romuald Lipko[2]. Jednakże stan wojenny pokrzyżował plany wydawnicze i koncertowe grupy[2]. Po rozpadzie zespołu Cugowski powrócił do Budki Suflera, zabierając ze sobą Mandziarę.
W 1993 Podwójna twarz została wydana na płycie kompaktowej przez TA Music i na kasecie magnetofonowej wydawnictwa New Abra[12]. W 2001 roku Cross (w składzie: Cugowski, Mandziara, Nowacki, Jaworski i Mietek Jurecki w zastępstwie Tarnawskiego, ktory wyjechał z kraju) reaktywował się jednorazowo z myślą o wzięciu udziału w koncercie Recydywa i goście, który odbył się 12 grudnia we wrocławskim Pubie Columbus[5]. Pod koniec 2006 roku powstał zespół CrossRecydywa, nawiązujący zarówno do Crossu, jak i Recydywy, zespołów w których grali wcześniej Nowacki i Mandziara. Obydwaj muzycy zaprosili do współpracy Pawła "Muzzy" Mikosza (śpiew, gitara basowa). Pod koniec kwietnia 2007 roku w wyniku nieporozumień odszedł Krzysztof Mandziara, co położyło kres istnieniu grupy.

W prywatnych zbiorach bywalców koncertów grupy w latach 80. znajdują się kasety magnetofonowe z zarejestrowanymi występami Crossu[6]. W internecie pojawiły się nagrania z wrocławskiego festiwalu Rock na Wyspie we Wrocławiu (20.08.1981), koncert zarejestrowany w 1982 roku w Kinie Przyjaźń w Szczecinku[6] oraz występ Crossu na festiwalu Rockowisko w Łodzi[7]. W repertuarze pierwszej kasety znajduje się pięć piosenek Budki Suflera (Sen o dolinie, Lubię ten stary obraz, Z dalekich wypraw, Pieśń niepokorna, Cień wielkiej góry), dwa autorskie utwory formacji (Kiedy już pójdziesz do domu, Pulsujący bar – I'm on the run), solowa piosenka Cugowskiego (Pocztówka do Londynu)[13] i cover z repertuaru ZZ Top (Tush)[6]. Zaś druga i trzecie nagranie to praktycznie cały repertuar z jedynego longplaya formacji pt. Podwójna twarz – w pierwszym przypadku uzupełnione o covery z przewagą utworów ZZ Top w tym jedna piosenka Elvisa Presleya (Jailhouse Rock)[6], która została zagrana także podczas koncertu na festiwalu Rockowisko[7].

Dyskografia[edytuj | edytuj kod]

Albumy[edytuj | edytuj kod]

  • Podwójna twarz (LP Pronit, 1984)[12]
  • Podwójna twarz (CD TA Music; inna okładka + nagranie radiowe Crossu pt. Zjawy i dwa bonusy z płyty K. Cugowskiego Wokół cisza trwa – taki sam zestaw znajduje się na kasecie (MC) wydawnictwa New Abra, 1993)[12]
  • Podwójna twarz (CD GAD Records, 2023) – reedycja płyty zawierająca trzy utwory dodatkowe, a mianowicie nagrane w grudniu 1982 roku trzy nagrania radiowe: Zjawy, Wolę być sam, Trzeci peron[2]

Nagrania radiowe[edytuj | edytuj kod]

Programy telewizyjne[edytuj | edytuj kod]

  • Nowe płyty Polskich Nagrań: Krzysztof Cugowski i Cross (1982)[8]
  • Gwiazdy Gwiazdki, Gwiazdeczki: Krzysztof Cugowski i Cross[10][11] (1983)[9]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f Krzysztof Cugowski & Cross – Podwójna twarz (GAD Records, GAD CD 236, 2023) info: okładka płyty
  2. ↑ a b c d e f Michał Wilczyński: Krzysztof Cugowski & Cross – Podwójna twarz. kultowenagrania.pl. [dostęp 2023-03-17]. (pol.).
  3. ↑ a b c Interia: Irek Nowacki nie żyje. muzyka.interia.pl, 2017-01-12. [dostęp 2020-07-24]. (pol.).
  4. ↑ Krzysztof Kucharski: Rozmowa z Krzysztofem Cugowskim przed koncertem w Hali Ludowej. wroclaw.wyborcza.pl, 2001-11-08. [dostęp 2020-07-24]. (pol.).
  5. ↑ a b c Recydywa i goście. cojestgrane.pl. [dostęp 2020-07-24]. (pol.).
  6. ↑ a b c d e Piotr K.: Cugowski i Cross – Live. musicblog-piotrk.blogspot.com, 2011-01-13. [dostęp 2023-03-07]. (pol.).
  7. ↑ a b c Krzysztof Cugowski i Cross – Rockowisko w Łodzi (28.10.1982). youtube.com, 2017-03-17. [dostęp 2023-03-07]. (pol.).
  8. ↑ a b Marcin Brański: Nowe płyty Polskich Nagrań: Krzysztof Cugowski i Cross. facebook.com, 2023-02-04. [dostęp 2023-03-07]. (pol.).
  9. ↑ a b Marcin Brański: Gwiazdy, gwiazdki, gwiazdeczki - Gwiazdy, gwiazdki, gwiazdeczki. Melodie sprzed lat - Krzysztof Cugowski i Cross (fragment). facebook.com, 2023-01-20. [dostęp 2023-03-08]. (pol.).
  10. ↑ a b Jacek Wenzel: Gwiazdy, gwiazdki, gwiazdeczki - Gwiazdy, gwiazdki, gwiazdeczki. Melodie sprzed lat - Krzysztof Cugowski i Cross. tvp.pl, 2018. [dostęp 2023-03-07]. (pol.).
  11. ↑ a b Jacek Wenzel: Gwiazdy, gwiazdki, gwiazdeczki - Gwiazdy, gwiazdki, gwiazdeczki. Melodie sprzed lat - Krzysztof Cugowski i Cross. faceboock.com, 2023-01-22. [dostęp 2023-03-07]. (pol.).
  12. ↑ a b c d Cross – Podwójna twarz. www.discogs.com. [dostęp 2020-07-24]. (ang.).
  13. ↑ Krzysztof Cugowski – Wokół cisza trwa. www.discogs.com. [dostęp 2020-07-24]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cross_(zespół_muzyczny)&oldid=73619708”