Czesław Wroczyński

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czesław Wroczyński
Ilustracja
kapitan lekarz kapitan lekarz
Data i miejsce urodzenia

19 lipca 1889
Biała Podlaska

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1918–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

21 Pułk Piechoty „Dzieci Warszawy”
Szpital Okręgowy nr IX

Stanowiska

naczelny lekarz pułku

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Późniejsza praca

urzędnik służby zdrowia

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Niepodległości Odznaka Honorowa PCK I stopnia

Czesław Wroczyński (ur. 19 lipca 1889 w Białej Podlaskiej, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – doktor nauk medycznych, lekarz epidemiolog, kapitan lekarz Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Czesława (1857–1900), lekarza[1], i Jadwigi z Dybowskich. W 1912 ukończył studia medyczne na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Paryskiego. Kontynuował studia w Saratowie, gdzie po egzaminie państwowym uzyskał tytuł lekarza. Uzyskał specjalizację z epidemiologii. W 1917 powrócił do Białej Podlaskiej, a po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1919 został lekarzem powiatowym. W 1920 został mianowany przez Wodza Naczelnego na stanowisko komisarza nadzwyczajnego do walki z epidemią duru plamistego na Kresach. Wstąpił do Wojska Polskiego. W 1920 podczas wojny polsko-bolszewickiej został naczelnym lekarzem 21 pułku piechoty „Dzieci Warszawy”. Został awansowany do stopnia kapitana rezerwy w Korpusie Oficerów Sanitarnych Lekarzy ze starszeństwem z 1 czerwca 1919. W późniejszych latach był przydzielony do kadry zapasowej Szpitala Okręgowego nr IX.

W 1921 mianowany na stanowisko referenta w Ministerstwie Zdrowia Publicznego. Został pracownikiem Państwowego Zakładu Higieny. Otrzymał mianowanie do Komisji Epidemiologicznej Ligi Narodów i pracował w Grecji. Na początku lat 20., jego kierownik Ludwik Rajchman skierował go na stypendium Fundacji Rockefellera[2], które odbył w Johns Hopkins University – Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health w Baltimore (Stany Zjednoczone, uzyskując dyplom higieny). Był tam uznany za jednego z najlepszych stypendystów na roku. W USA zajmował się metodami pracy administracyjnej służby zdrowia. Następnie wrócił do Polski. Pracował jako naczelnik Wydziału Chorób Zakaźnych w Ministerstwie Zdrowia Publicznego. Od 1923 kierownikiem Szkoły Higieny, od marca 1924 do 12 kwietnia 1927 Generalny Dyrektor Służby Zdrowia w Departamencie IV w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych[3][4][5]. Później był dyrektorem Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej miasta stołecznego Warszawy[6]. Od 1928 brał udział w pracach nad ustawą o pielęgniarstwie, uchwaloną przez Sejm w lutym 1935[7] (obowiązywała do 1996)[8]. W 1930 uzyskał tytuł naukowy doktora nauk medycznych na Uniwersytecie Poznańskim. Został naczelnym wizytatorem higieny szkolnej Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Od 1935 wykładał higienę w Wolnej Wszechnicy Polskiej. Pełnił funkcję szefa sanitarnego Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża[9]. Publikował prace w zakresie przedmiotu swoich badań i pracy.

Po wybuchu II wojny światowej 1939, kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę został aresztowany przez Sowietów w rejonie Trembowli. Był przetrzymywany w obozie w Kozielsku[10]. Wiosną 1940 został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Został pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu.

Jego żoną była także lekarka, Maria z Dębskich, z którą miał córki Magdalenę i Krystynę oraz syna Mariana.

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Znaczenie zagadnienia alkoholizmu (1927, współautor: Jan Tadeusz Lenartowicz)
  • Czem są i czem grożą choroby weneryczne (1927)
  • O zawodzie lekarza: z cyklu odczytów pod protektoratem Ministerstwa Oświecenia i Wyznań Religijnych „O wyborze zawodu” (1928)[11]
  • Przebieg niektórych ostrych chorób zakaźnych w Polsce w okresie powojennym (1928)[12]
  • Jaglica i jej zwalczanie, Części 1–2 (1928, współautorstwo)
  • Sprawy zdrowia publicznego w stolicy w okresie 1918–1928 r (1929)[13]
  • Wartość praktyczna pracy poradni przeciwgruźliczych w Warszawie w świetle liczb sprawozdawczych z roku 1929 (1931)
  • Alkoholizm i chorobowość wśród kolejarzy: referat wygłoszony na Międzynarodowym Kongresie Kolejarzy Abstynentów w Warszawie w roku 1931 (1932)[14]
  • Sprawozdanie z drugiej Międzynarodowej Konferencji Pracy Społecznej: Frankfurt nad Menem 10/14 lipca 1932 r (1933)[15]
  • Warszawa dziecku opuszczonemu. Z domu wychowawczego im. ks. Baudouin'a (1934, współautorstwo)
  • Opieka nad matką nieślubną i walka z porzucaniem niemowląt w Warszawie: referat wygłoszony na I. Ogólnopolskim Zjeździe Przedstawicieli Opieki Społecznej Samorządu Terytorialnego w Poznaniu 24–25 września 1933 roku (1937)[16]
  • Nowe kierunki opieki lekarskiej nad dorastającą młodzieżą (1939)[17]
  • Co widziałem we wsi? (1939)[18]
  • Dokształcanie lekarzy (1939)[19]

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło awansował go pośmiertnie do stopnia majora[23]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[24][25].

Symboliczne upamiętnienie Czesława Wroczyńskiego zostało ustanowione na grobowcu na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[26].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Utrwalmy pamięć o naszych zmarłych. Zbiórka na cmentarzu przy Janowskiej. radiobiper.info, 25 października 2013. [dostęp 2015-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 stycznia 2015)].
  2. ↑ „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny”, s. 99, 49/1998 (Suplement). Państwowy Zakład Higieny. ISSN 0035-7715. 
  3. ↑ Ruch służbowy. „Kurier Warszawski”. Nr 82, s. 3, 22 marca 1924. 
  4. ↑ 170. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych”. Nr 1 i 2, s. 168, 30 czerwca 1927. 
  5. ↑ Ogólnopolska konferencja właścicieli i kierowników uzdrowisk polskich w Warszawie. nac.gov.pl. [dostęp 2015-01-13].
  6. ↑ Anna Iżycka-Kowalska 1905- 2002. wmpp.org.pl. [dostęp 2015-01-13].
  7. ↑ Dz.U. z 1936 r. nr 27, poz. 199
  8. ↑ Wykaz osób/organizacji odznaczonych Odznaką Honorową Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego w latach 1974 - 2010. ptp.na1.pl. [dostęp 2015-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 stycznia 2015)].
  9. ↑ Zjazd prezesów okręgowych i szefów sanitarnych Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie. nac.gov.pl. [dostęp 2015-01-13].
  10. ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 255. ISBN 83-7001-294-9.
  11. ↑ Czesław Wroczyński, O zawodzie lekarza : z cyklu odczytów pod protektoratem Ministerstwa Oświecenia i Wyznań Religijnych "O wyborze zawodu" [online], polona.pl [dostęp 2020-03-06].
  12. ↑ Czesław Wroczyński, Przebieg niektórych ostrych chorób zakaźnych w Polsce w okresie powojennym [online], polona.pl [dostęp 2020-03-06].
  13. ↑ Czesław Wroczyński, Sprawy zdrowia publicznego w stolicy w okresie 1918-1928 r. [online], polona.pl [dostęp 2020-03-06].
  14. ↑ Czesław Wroczyński, Alkoholizm i chorobowość wśród kolejarzy : referat wygłoszony na Międzynarodowym Kongresie Kolejarzy Abstynentów w Warszawie w roku 1931 [online], polona.pl [dostęp 2020-03-06].
  15. ↑ Czesław Wroczyński, Sprawozdanie z drugiej Międzynarodowej Konferencji Pracy Społecznej : Frankfurt nad Menem 10/14 lipca 1932 r. [online], polona.pl [dostęp 2020-03-06].
  16. ↑ Czesław Wroczyński, Opieka nad matką nieślubną i walka z porzucaniem niemowląt w Warszawie : referat wygłoszony na I Ogólnopolskim Zjeździe Przedstawicieli Opieki Społecznej Samorządu Terytorialnego w Poznaniu 24-25 września 1933 r. [online], polona.pl [dostęp 2020-03-06].
  17. ↑ Czesław Wroczyński, Nowe kierunki opieki lekarskiej nad dorastającą młodzieżą [online], polona.pl [dostęp 2020-03-06].
  18. ↑ Czesław Wroczyński, Co widziałem we wsi? [online], polona.pl [dostęp 2020-03-06].
  19. ↑ Czesław Wroczyński, Dokształcanie lekarzy [online], polona.pl [dostęp 2020-03-06].
  20. ↑ M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1082 „za zasługi w dziedzinie administracji państwowej na polu służby zdrowia publicznego”.
  21. ↑ M.P. z 1933 r. nr 235, poz. 255 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  22. ↑ Polski Czerwony Krzyż. Sprawozdanie za 1935. Warszawa: 1936, s. 11.
  23. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  24. ↑ LISTA OSÓB ZAMORDOWANYCH W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I MIEDNOJE MIANOWANYCH POŚMIERTNIE NA KOLEJNE STOPNIE. policja.pl. [dostęp 2013-04-19].
  25. ↑ Jan Dankiewicz. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2017-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-12)].
  26. ↑ Cmentarz Stare Powązki: JULJANNA KLICKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2017-03-08].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Czesław_Wroczyński&oldid=69952845”