Przejdź do zawartości

Czesław Kotela

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czesław Kotela
Wit
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Czesław Teodor Kotela

Data i miejsce urodzenia

22 października 1924
Częstochowa

Data i miejsce śmierci

30 kwietnia 2015
Warszawa

Zawód, zajęcie

architekt, urbanista

Narodowość

Polska

Tytuł naukowy

Magister, inżynier

Edukacja

wyższe

Alma Mater

Politechnika Warszawska

Wyznanie

Katolik

Rodzice

Teodor i Czesława Michalina Kluska

Małżeństwo

Irena Bieniek-Kotela

Dzieci

2 synów

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Odznaka „Przodownika Pracy”
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Ireny i Czesława Kotelów na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie

Czesław Kotela (ur. 22 października 1924 w Częstochowie, zm. 30 kwietnia 2015 w Warszawie[1]) – polski architekt i urbanista, żołnierz Armii Krajowej, harcerz.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Teodora (1890–1965) i Czesławy Michaliny z d. Kluska (1900–1981). Miał siostrę Krystynę po mężu Baba (ur. 1926)[2][3].

W czasie II wojny światowej, od 1942 r. żołnierz AK, ps. „Wit”. W lipcu 1944 r. brał udział w działaniach I batalionu 2 pułku Piechoty Legionów AK w czasie Akcji „Burza”. 30 lipca ciężko ranny w bitwie pod Pielaszowem-Wesołówką zakończonej prawie całkowitym zniszczenie Batalionu przez Niemców[4]. Aresztowany w listopadzie1945 r. przez NKWD, więziony w zamku Sandomierskim do 27 lutego 1945 r. Maturę zdał w trybie tajnego nauczania Sandomierzu[5]. Spisał wspomnienia kombatanckie z czasów II wojny światowej[6].

Ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej (1952). W latach 1949–1950 był asystentem prof. Tołwińskiego i Wejcherta w Zakładzie Urbanistyki Politechniki Warszawskiej[7]. W latach 1951–1954 kierował Pracownią Urbanistyczną w Częstochowie, był generalnym projektantem Częstochowy, w latach 1955–1957 Głównym Architektem miasta Częstochowy. Nadzorował realizację osiedli Sobieskiego, Śródmieście, Raków i projektowanie Osiedla Zawady (Tysiąclecia)[8]. W latach 1957–1958 kierował Wojewódzką Pracownią Urbanistyczną w Katowicach, w latach 1958–1962 był Głównym Architektem województwa katowickiego. W latach 1965–1972 był Naczelnym Architektem Warszawy. W latach 1972–1982 przewodniczył polskiej delegacji do komitetu Mieszkalnictwa, Budownictwa i Planowania Przestrzennego Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ. W latach 1987–1994 był wiceprzewodniczącym Głównej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej przy Ministerstwie Budownictwa[7]. Od 1953 r. należał do PZPR[9].

Autor i współautor: opracowań planów uproszczonych miast mazurskich i Pomorza Zachodniego, planów ogólnych i szczegółowych Ostrowi Mazowieckiej i Jastrzębia[7]. Współautor planu zagospodarowania przestrzennego Warszawy i Warszawskiego Zespołu Miejskiego[10], wraz z żoną Ireną twórca pierwszego planu zagospodarowania Częstochowy (1951–1954), obejmującego m.in. poprzeczną do Alej oś komunikacyjną (tzw. oś pracy)[11], a także współtwórca dzielnicy wypoczynkowej Jaszowiec[12] w Ustroniu.

Członek SARP O. Katowice (1952–1963). Wiceprezes ZO SARP Katowice (1961–1963). Wiceprezes SARP (1963–1967). Członek O. Warszawskiego SARP[13]. Od 1968 r. był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Warszawy[14], od 1971 r. członkiem Prezydium Obywatelskiego Komitetu Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie[15].

W 1981 r. był jednym z negocjatorów strony rządowej podczas strajku na Podbeskidziu[16]

Zmarł w Warszawie, pochowany 18 maja 2015 r. na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 17G-3-33)[17].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Źródło:[13][9].

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]
  • wyróżnienie (zespołowe) Podkomitetu Literatury i Sztuki Nagrody Państwowej Sekcja Architektury i Urbanistyki za osiągnięcia w działalności projektowej i organizacyjnej w pracach nad planem ogólnym i planami szczegółowym i dla miasta Częstochowy (1955)[19]
  • Nagroda Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury II stopnia (zespołowa) za plan ogólny zagospodarowania przestrzennego m. Jastrzębia (1961)[13]
  • Nagroda Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury II stopnia (zespołowa) za plan szczegółowego zagospodarowania przestrzennego zespołu wczasowego Jaszowiec k. Wisły (1962)[13]
  • Nagroda I stopnia (zespołowa) Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych za plan zagospodarowania przestrzennego Warszawskiego Zespołu Miejskiego wraz z planem ogólnym zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy (1969)[13]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Nekrolog. nekrologi.wyborcza.pl, 2015-05-07. [dostęp 2015-05-07]. (pol.).
  2. ↑ Czesław Teodor Kotela (1924–2015) | WikiTree FREE Family Tree [online], www.wikitree.com [dostęp 2024-07-17].
  3. ↑ Cmentarz Kule w Częstochowie [online], czestochowakule.grobonet.com [dostęp 2024-07-17].
  4. ↑ Halina Mazur, RELACJA , 0060 WSK 2002 UCZESTNICZKI WALK 0 NIEPODLEGŁOŚĆ POLSKI HALINY MAZUR [online], 14 stycznia 2002, s.4 [dostęp 2022-11-30].
  5. ↑ P. Matusak, Bitwy Polskie , Wesołówka 1944, Cz. Kotela, W Armii Krajowej w Sandomierzu, Cz. Kotela, Warszawa 1993: Fundacji Polskiego Państwa Podziemnego, 2016.
  6. ↑ „BURZA” na przyczółku Zeszyty Kombatanckie [dostęp 2024-07-17].
  7. ↑ a b c Odszedł Czesław Teodor Kotela | Oddział Warszawski SARP [online] [dostęp 2024-07-17] (pol.).
  8. ↑ Pamięć o ludziach techniki. [w:] Muzeum Techniki, Przemysłu i Rzemiosła [on-line]. [dostęp 2012-09-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-29)]. (pol.).
  9. ↑ a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 438. ISBN 83-223-2073-6.
  10. ↑ Kotela Czesław. [w:] WP.pl encyklopedia [on-line]. Wirtualna Polska. [dostęp 2012-09-04]. (pol.).
  11. ↑ Tomasz Haładyj: Portret ulicy POW. Gazeta.pl Częstochowa, 2007-01-24. [dostęp 2012-09-04]. (pol.).
  12. ↑ Mirosław Barańsk: Beskid Śląski: przewodnik. Pruszków, 2008. [dostęp 2012-09-04]. (pol.).
  13. ↑ a b c d e In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Czesław Teodor Kotela [online], www.archimemory.pl [dostęp 2024-07-17].
  14. ↑ Beata Michalec: Towarzystwo Przyjaciół Warszawy w latach 1963−1991. Warszawa: Wydawnictwo Muzeum Niepodległości, 2024, s. 35. ISBN 978-83-67398-20-6. [dostęp 2024-07-17].
  15. ↑ „Biuletyn Zamek”, nr 17a, 19 czerwca 1971, s. 4.
  16. ↑ Praca zbiorowa, Czas Przełomu, Solidarność 1980–1981, Wojciech Polak Przemysław Ruchlewski Jakuba Kufel (red.), wyd. 1, Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności, 2010, s. 363, ISBN 978-83-930472-8-4.
  17. ↑ Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2024-07-17].
  18. ↑ M.P. z 1954 r. nr 113, poz. 1630 - osoby wyróżnione w 1954 r. odznaką „Przodownika Pracy” przez Centralny Zarząd Biur Projektowych Budownictwa Miejskiego.
  19. ↑ Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 7, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-17]. 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Czesław_Kotela&oldid=74301598”