DFS Olympia Meise
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Deutsche Forschungsanstalt für Segelflug |
| Konstruktor |
inż. Hans Jacobs |
| Typ | |
| Konstrukcja |
drewniana |
| Załoga |
1 |
| Historia | |
| Data oblotu |
1938 |
| Liczba egz. |
ok. 1400 |
| Dane techniczne | |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
15,0 m |
| Wydłużenie |
15 |
| Długość |
7,27 m |
| Wysokość |
1,6 m |
| Powierzchnia nośna |
15,0 m² |
| Profil skrzydła |
Gö 549 -> Gö 676 |
| Masa | |
| Własna |
160 kg |
| Użyteczna |
95 kg |
| Startowa |
255 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
220 km/h |
| Prędkość minimalna |
50 km/h |
| Prędkość holowania |
100 km/h |
| Prędkość min. opadania |
0,67 m/s przy 59 km/h |
| Doskonałość maks. |
25,5 przy 69,1 km/h |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| III Rzesza, Francja, NRD, Polska, RFN, Wielka Brytania | |
DFS Olympia Meise – niemiecki szybowiec wyczynowy. Pierwowzór szybowca klasy światowej, skonstruowany na igrzyska olimpijskie w Helsinkach w 1940 r.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Szybowiec został opracowany przez inż. Hansa Jacobsa w ramach konkursu na szybowiec olimpijski. Pierwotnie nosił oznaczenie DFS Meise (niem. sikorka). Zwycięski prototyp miał stać się szybowcem uniwersalnym, wykorzystanym podczas olimpiady w 1940 r. w Helsinkach. Zakładano, że w wyniku konkursu ma powstać konstrukcja umożliwiająca zawodnikom rywalizację na identycznym sprzęcie[1]. Do rywalizacji zgłoszono włoskie Aeronautica Lombarda AL-3 i CVV-4 Pellicano, niemieckie Akaflieg München Mü 17 i DFS Meise oraz polskiego Orlika[2].
DFS Olympia została zbudowana zgodnie z zasadą 3 x 15: rozpiętość – 15 m, wydłużenie – 15, powierzchnia nośna – 15 m2. Prace nad budową prototypu zakończono w 1938 r. W dniach 19-25 lutego 1939 r. wziął udział w testach porównawczych na włoskim lotnisku Sezze Littorio[2]. Maszyny były testowane przez sześciu pilotów doświadczalnych, na podstawie opinii których, a także a na skutek nacisków politycznych ze strony III Rzeszy[3] w konkursie zwyciężyła konstrukcja niemiecka[4].
Produkcja seryjna szybowca w III Rzeszy ruszyła od 1942 r. i była głównie przeznaczona na potrzeby NFSK. Odbywała się w zakładach DFS w Darmstadt oraz zakładach F. Schmetz w Herzogenrath. W obu wytwórniach wyprodukowano 1101 egzemplarzy tego szybowca[5].
Dokumentacja została upubliczniona zaraz po rozstrzygnięciu konkursu w 1939 r. W Polsce jego budową miały się zająć Warsztaty Szybowcowe w Warszawie oraz Lwowskie Warsztaty Lotnicze. Przed wybuchem II wojny światowej rozpoczęto budowę dwóch egzemplarzy, które zostały przejęte przez Armię Czerwoną. Po wojnie na terenach polskich skompletowano 21 egzemplarzy; użytkowano je do początku lat 50. XX w.[6] Zostały wykorzystane podczas rozegranych w 1948 r. Krajowych Zawodów Szybowcowych[7]. Szybowce eksploatowane w Polsce otrzymały znaki rejestracyjne: SP-013, SP-102, SP-126, SP-128, SP-153, SP-371, SP-378, SP-390, SP-407, SP-408, SP-411, SP-441, SP-468, SP-571, SP-585, SP-586, SP-686, SP-822, SP-823, SP-934 oraz SP-978[8]. Jeden egzemplarz, SP-390, został przekazany do Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie[9].
Na podstawie dokumentacji DFS Olympia w NRD w 1953 r. uruchomiono produkcję jego zmodyfikowanej wersji[10] – do 1959 r. zbudowano 149 egzemplarzy, które latały do 1977 r.[11] Produkcja szybowca miała miejsce również we Francji (jako Nord 2000; zbudowano 100 egzemplarzy), w RFN (30 egz.) oraz w Wielkiej Brytanii – jako Olympia EON 4 (150 egz.) oraz w wersjach rozwojowych EON 5, 6, 7, 8 i 10 (kolejne 182 egz.)[12].
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
Szybowiec wyczynowy w układzie górnopłatu o konstrukcji drewnianej. Kadłub o konstrukcji półskorupowej, kryty sklejką. Kabina pilota zakryta zdejmowaną osłoną. Płat dwudzielny o konstrukcji jednodźwigarowej z pomocniczym dźwigarkiem skośnym. Do dźwigara kryty sklejką, dalej płótnem. Przy kadłubie płat miał profil Gö 549, przechodzący na końcu skrzydła w Gö 676. Na skrzydłach były zamontowane hamulce aerodynamiczne typu Schempp-Hirth. Podwozie jednotorowe, złożone z podkadłubowej płozy jesionowej amortyzowanej krążkami gumowymi oraz płozy ogonowej[12]. Pilot dysponował przyrządami, na które składały się: prędkościomierz, wysokościomierz, chyłomierz poprzeczny, wariometr, kompas oraz zegar pokładowy. Do przechowywania szybowiec mógł być demontowany, w tej postaci miał wymiary: długość – 7,27 m, szerokość (bez statecznika poziomego) – 1,10 m, wysokość – 1,70 m[13].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Simons 2006 ↓, s. 128.
- ↑ a b Skrzydlata Polska i 3'1939 ↓, s. 79.
- ↑ Jerzy B. Cynk, Polish aircraft 1893-1939, London: Putman & Company,, 1971, s. 722-723, ISBN 0-370-00085-4, OCLC 831346721 (ang.).
- ↑ Skrzydlata Polska i 5'1939 ↓, s. 132.
- ↑ Kubalańca, Witkowski 2009 ↓, s. 15-16.
- ↑ Kubalańca, Witkowski 2009 ↓, s. 14-16.
- ↑ Skrzydlata Polska i 8'1948 ↓, s. 215.
- ↑ Lotnictwo z szachownicą i 5'2007 ↓, s. 8.
- ↑ Krzyżan 1983 ↓, s. 126.
- ↑ Skrzydlata Polska i 8'1957 ↓, s. 10.
- ↑ The Meise Olympia. Air Britain. [dostęp 2023-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-24)]. (ang.).
- ↑ a b Kubalańca, Witkowski 2009 ↓, s. 18.
- ↑ Flugzeug-Typenbuch 1941 ↓, s. 160.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Włodzimierz Humen. Krajowe Zawody Szybowcowe. „Skrzydlata Polska”. 8/1948, sierpień 1948. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- Henryk Krasnodębski. Szybownictwo polskie. „Skrzydlata Polska”. 5/1939, maj 1939. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- Marian Krzyżan: Samoloty w muzeach polskich. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1983. ISBN 978-83-206-0432-0. OCLC 751284219. (pol.).
- Jerzy Kubalańca, Ryszard Witkowski: Zagraniczne szybowce w Polsce. Sandomierz: Stratus, 2009. ISBN 978-83-89450-85-2. OCLC 750926885.
- Andrzej Morgała. Nie tylko z szachownicą. Pierwsze szybowce w Polsce po roku 1945. „Lotnictwo z szachownicą”. 25(5/2007), 2007. Wrocław: Wydawnictwo Sanko. ISSN 1643-5702. OCLC 69537539.
- Martin Simons: Sailplanes 1920-1945. Königswinter: EQIP Werbung & Verlag GmbH, 2006. ISBN 3-9806773-4-6. OCLC 52147382.
- W. Stępniewski. Wybór szybowca olimpijskiego. „Skrzydlata Polska”. 3/1939, marzec 1939. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- Szybowiec treningowy "Meise". NRD. „Skrzydlata Polska”. 8/1957, 19 lutego 1957. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- Flugzeug-Typenbuch : Handbuch der deutschen Luftfahrt-und Zubehor-Industries. Leipzig: Herm Bever Verlag, 1941. OCLC 499834069.