Przejdź do zawartości

Dolina Żabia Białczańska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dolina Żabia Białczańska, widok z polany Biała Woda
Widok z Żabiej Grani
Żabie Stawy Białczańskie, ponad nimi Żabi Szczyt Niżni i Żabia Czuba

Dolina Żabia Białczańska (niem. Tal der Alpengrund-Froschseen, słow. Žabia dolina bielovodská, węg. Poduplaszki-Békás-tavak völgye[1]), zwana także Doliną Żabich Stawów Białczańskich – niewielka (ok. 3,0 km długości, 2,75 km² powierzchni) dolina położona w Tatrach Wysokich, na terenie Słowacji, na granicy z Polską. Jest bocznym odgałęzieniem Doliny Białej Wody (Bielovodská dolina), odchodzącym od niej w kierunku południowo-zachodnim powyżej Polany pod Żabiem (Žabia lúka)[2].

Topografia

[edytuj | edytuj kod]

Dolina składa się z dwóch wyraźnie różniących się części. Część dolną tworzy długi, niezbyt stromy i porośnięty lasem próg o deniwelacji 500 m. Część górna to niemal poziomy taras powyżej progu, w większości zajęty przez dwa stawy:

Z Niżniego Żabiego Stawu Białczańskiego wypływa Żabi Potok Białczański (Žabí potok bielovodský), dopływ Białej Wody (Biela voda), łączący się z nią powyżej Polany pod Żabiem[2].

Górą dolina podchodzi pod Żabi Szczyt Wyżni (Veľký Žabí štít, 2259 m). Zbocza doliny tworzą jej dwie granie

Dolina Żabia Białczańska graniczy:

Opis doliny

[edytuj | edytuj kod]

Górale Dolinę Żabią Białczańską wraz z Żabią Granią i jej zachodnimi stokami określali wspólną nazwą Żabie. Pochodzi ona od żab, które licznie występują w tej okolicy[4]. Do 1933 r. w dolinie były wypasane owce przez górali z Jurgowa[4]. Przy górnej granicy lasu stał prymitywny szałas pasterski[5]. W dolinie znajdują się dwie koleby skalne: jedna za północny zachód od Wyżniego Żabiego Stawu, druga na wschód od północnego brzegu Niżniego Żabiego Stawu[2]. Roślinność doliny zachowała się dobrze, a szkody spowodowane pasterstwem dawno już zabliźniły się. Obecnie dolną część porastają bujne lasy, w ich górnym piętrze i w kosodrzewinie licznie występują limby[2].

Jako pierwsi zimą dolinę odwiedzili Józef Lesiecki i Józef Oppenheim 4 lutego 1914 r.[4] Obecnie Dolina Żabia Białczańska jest położona na obszarze ochrony ścisłej. Nie ma w niej wytyczonych szlaków turystycznych i wstęp do niej jest zabroniony. Ludzie bywają tu bardzo rzadko. Zachowała się tylko jedna ścieżka prowadząca od znakowanego szlaku turystycznego wiodącego dnem Doliny Białej Wody do północnego brzegu Wyżniego Żabiego Stawu (0 w skali tatrzańskiej, czas przejścia 1 godz.)[2]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2020-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
  2. a b c d e f g Władysław Cywiński, Młynarz. Przewodnik szczegółowy, tom 6, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1998, ISBN 83-7104-011-3.
  3. Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska, Bedeker tatrzański, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13184-5.
  4. a b c Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część VII. Żabia Przełęcz Wyżnia – Żabia Czuba, Warszawa: Sport i Turystyka1954, s. 3–7.
  5. Witold Henryk Paryski, Zofia Radwańska-Paryska, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.