Dolina Hlińska
Dolina Hlińska (słow. Hlinská dolina, niem. Hlinskatal, węg. Hlinszka-völgy[1]) – słowacka dolina położona na terenie Tatr Wysokich, boczne odgałęzienie Doliny Koprowej (Kôprová dolina) odchodzące w jej górnej części w kierunku południowo-wschodnim. Dolina Hlińska ma długość ok. 3,0 km i jest jedną z trzech największych dolin należących do systemu Doliny Koprowej.
Topografia
Dolina Hlińska graniczy:
- od południowego zachodu z doliną Niewcyrką (Nefcerská dolina, Nefcerka), rozdziela je Grań Hrubego (Hrubé) z kulminacjami w Wielkiej Teriańskiej Turni (Terianska veža, 2373 m n.p.m.) i Garajowej Strażnicy (Hrubá kopa, 2237 m),
- od południa z Doliną Młynicką (Mlynická dolina), rozdziela je główna grań odnogi Krywania (Hlavná os hrebeňa Kriváňa) na odcinku od Hrubego Wierchu (Hrubý vrch, 2428 m) przez Szczyrbski Szczyt (Štrbský štít, 2381 m) do Hlińskiej Turni (Hlinská veža, 2340 m),
- od południowego wschodu i wschodu z Doliną Hińczową (Hincova kotlina, Hincova dolina), rozdziela je odcinek grani Krywania (Kriváň) od Hlińskiej Turni przez Wyżnią Koprową Przełęcz (Vyšné Kôprovské sedlo, 2180 m) do Koprowego Wierchu (Kôprovský štít, 2363 m),
- od północy z Doliną Ciemnosmreczyńską (Temnosmrečinská dolina) i Doliną Piarżystą (Piargová dolina), rozdziela je odchodząca od Koprowego Wierchu grań Pośredniego Wierszyka (Prostredný chrbát).
Opis doliny
W okresie zlodowaceń pokrywał ją lodowiec grubości około 200 m i długości 2,5 km. Nadał on dolinie dziki wygląd, który potęgują podcięte niemal na pionowo i wysokie na 600 m ściany Grani Hrubego – jedne z największych tego typu ścian skalnych w Tatrach. Dolina Hlińska w dolnej części jest porośnięta lasem, a w górnej dzika i skalista. Pod ścianami Hrubego Wierchu i Szczyrbskiego Szczytu znajdują się dwa niewielkie kotły: Wielki Ogród (Veľká Záhradka) oraz Mały Ogród (Malá Záhradka). Kotły oddzielone są od głównej części doliny wysokimi, skalnymi progami. Przez dolinę płynie Hliński Potok (Hlinský potok) i przebiega trasa szlaku turystycznego przez Wyżnią Koprową Przełęcz do Doliny Mięguszowieckiej (Mengusovská dolina). Z przełęczy jest możliwość podejścia na Koprowy Wierch.
Dawniej Dolina Hlińska była ulubionym przez kłusowników miejscem polowań na kozice. W 1887 r. poeta Franciszek Henryk Nowicki w czasie wycieczki z przewodnikiem Klimkiem Bachledą naliczył ich 80. Obecnie również często tutaj przebywają. Pochodzenie nazwy doliny nie jest znane. Przez turystów odwiedzana jest rzadko, nawet w szczycie sezonu ruch turystyczny jest tutaj niewielki. Pierwszymi znanymi z nazwiskami osobami w dolinie byli Edward Homolacs, Stanisław Homolacs, Władysław Koziebrodzki, Ernst Schauer, Józef Stolarczyk, Stanisław Władzicki i przewodnicy Krzeptowscy, Samek, Maciej Sieczka i Jędrzej Wala (starszy) z pięcioma tragarzami. Zimą pierwsi byli w dolinie E. Baur i Alfred Martin 18 marca 1906 r.[2]
Szlaki turystyczne
– niebieski szlak od Rozdroża w Hlińskiej wzdłuż Hlińskiego Potoku na Wyżnią Koprową Przełęcz. Czas przejścia: 2:15 h, ↓ 2 h[3]
- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część V. Cubrynka – Skrajna Baszta. Warszawa: Sport i Turystyka, 1954, s. 18.
- ↑ Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.
Bibliografia
- Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. II. Latchorzew: Wyd. Trawers, 1998. ISBN 83-901580-8-6.
- Tatry Wysokie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-26-8.