Egli (1912)

Egli
	; Siostrzany okręt „Egli” – „Doris” w 1919 roku
Klasa	torpedowiec
Typ	Egli
	Historia
Stocznia	Vulcan, Szczecin
Położenie stępki	1912
Wodowanie	1912
	Wasilikon Naftikon
Nazwa	Egli (Αιγλη)
Wejście do służby	1912
	Marine nationale
Wejście do służby	grudzień 1916
Wycofanie ze służby	grudzień 1918
	Polemiko Naftiko
Wejście do służby	grudzień 1918
Zatopiony	24 kwietnia 1941
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	normalna: 120 ton; pełna: 125 ton
Długość	całkowita: 45 metrów
Szerokość	5 metrów
Zanurzenie	1,2 metra
	Napęd
	1 maszyna parowa o mocy 2400 KM; 2 kotły, 1 śruba
Prędkość	24 węzły
	Uzbrojenie
	2 działa kal. 57 mm
Wyrzutnie torpedowe	3 × 450 mm (3 x I)
Załoga	20

Egli (gr.: Αιγλη) – grecki torpedowiec z początku XX wieku, jedna z sześciu zbudowanych w Niemczech jednostek typu Egli. Okręt został zwodowany w 1912 roku w stoczni Vulcan w Szczecinie i w tym samym roku wcielono go w skład marynarki wojennej. W latach 1916–1918 okręt służył pod banderą Marine nationale, obsadzony przez francuską załogę. Zwrócony Grecji po zakończeniu I wojny światowej, służył nadal do inwazji Niemiec na Grecję w 1941 roku, podczas której został zatopiony 24 kwietnia 1941 roku.

Projekt i budowa

Sześć torpedowców typu Egli zostało zamówionych przez Królestwo Grecji w Niemczech w 1912 roku^[1]. „Egli” zbudowany został w stoczni Vulcan w Szczecinie^[1]^[2]. Stępkę okrętu położono w 1912 roku i w tym samym roku został zwodowany^[2]^[a].

Dane taktyczno-techniczne

Okręt był torpedowcem o długości całkowitej 45 metrów, szerokości 5 metrów i zanurzeniu 1,2 metra^[1]^[3]. Wyporność normalna wynosiła 120 ton, zaś pełna 125 ton^[1]^[2]. Jednostka napędzana była przez pionową maszynę parową potrójnego rozprężania o mocy 2400 KM, do której parę dostarczały dwa kotły typu Marine^[1]^[2]. Prędkość maksymalna napędzanego jedną śrubą okrętu wynosiła 24 węzły^[1]^[2]^[b]. Zapas węgla wynosił 25 ton^[1]^[2].

Na uzbrojenie artyleryjskie jednostki składały się dwa pojedyncze działa kalibru 57 mm L/45 Mark 3.7 produkcji zakładów Bethlehem Steel^[1]^[2]. Broń torpedową stanowiły trzy pojedyncze wyrzutnie kalibru 450 mm^[1]^[2].

Załoga okrętu składała się z 20 oficerów, podoficerów i marynarzy^[2].

Służba

„Egli” został w 1912 roku wcielony w skład marynarki wojennej^[2]^[c]. W grudniu 1916 roku „Egli” został w Salonikach zajęty przez Francuzów i wcielony do Marine nationale^[1]^[2]. Jednostka była używana jako okręt patrolowy na wodach Morza Egejskiego^[4]. Torpedowiec powrócił pod grecką banderę w grudniu 1918 roku, po zakończeniu I wojny światowej^[1]^[2]. W 1926 roku z pokładu okrętu zdemontowano jedną wyrzutnię torped, a w latach 1930–1931 usunięto oba działa kalibru 57 mm, instalując w zamian pojedyncze działko kalibru 37 mm SK C/30 L/83^[2].

W momencie wybuchu II wojny światowej okręt był już przestarzały i osiągał prędkość od 17 do 19 węzłów; używany był do szkolenia i zadań patrolowych^[2]. 24 kwietnia 1941 roku, w trakcie inwazji Niemiec na Grecję, „Egli” został w Zatoce Sarońskiej ciężko uszkodzony przez niemieckie samoloty, a następnie samozatopiony, aby uniknąć przejęcia przez Niemców^[5]^[6]^[d].

Uwagi

↑ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 404, Parkes 1933 ↓, s. 244 i Labayle-Couhat 1974 ↓, s. 131 podają, że okręt został zwodowany w 1913 roku.
↑ Labayle-Couhat 1974 ↓, s. 131 podaje, że okręt miał napęd dwuśrubowy i rozwijał prędkość 28 węzłów.
↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 386 podają, że okręt został ukończony w 1913 roku.
↑ Identycznie podają Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 386. Natomiast Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 404, Kindell 2012 ↓ i Gogin 2024 ↓ podają, że okręt został zatopiony przez niemieckie lotnictwo.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 386.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Gogin 2024 ↓.
↑ Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 541.
↑ Labayle-Couhat 1974 ↓, s. 131.
↑ Franz 2016 ↓, s. 75.
↑ Helgason 2024 ↓.

Bibliografia

Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. Robert Gardiner, Roger Chesneau (red.). London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
Maciej Franz: Burza nad Morzem Śródziemnym. Walka do ostatniej kropli paliwa. T. 3. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2016. ISBN 978-83-65652-95-9.
Ivan Gogin: AIGLI torpedo boats (1912-1914). Navypedia. [dostęp 2024-04-03]. (ang.).
Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
Guðmundur Helgason: RHS Aigli. uboat.net. [dostęp 2024-04-03]. (ang.).
Jane’s Fighting Ships 1933. Oscar Parkes (red.). London: Sampson Low, Marston & Co., 1933. (ang.).
Don Kindell: NAVAL EVENTS, April 1941 (Part 2 of 2) Tuesday 15th - Wednesday 30th. Naval History Homepage, 2012-04-07. [dostęp 2024-04-03]. (ang.).
Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).

[3] Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 404, Parkes 1933 ↓, s. 244 i Labayle-Couhat 1974 ↓, s. 131 podają, że okręt został zwodowany w 1913 roku.

[5] Labayle-Couhat 1974 ↓, s. 131 podaje, że okręt miał napęd dwuśrubowy i rozwijał prędkość 28 węzłów.

[6] Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 386 podają, że okręt został ukończony w 1913 roku.

[10] Identycznie podają Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 386. Natomiast Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 404, Kindell 2012 ↓ i Gogin 2024 ↓ podają, że okręt został zatopiony przez niemieckie lotnictwo.

[CITEREFGardinerGray1985386-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 386.

[CITEREFGogin2024-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Gogin 2024 ↓.

[CITEREFGozdawa-Gołębiowski1994541-4] Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 541.

[CITEREFLabayle-Couhat1974131-7] Labayle-Couhat 1974 ↓, s. 131.

[CITEREFFranz201675-8] Franz 2016 ↓, s. 75.

[CITEREFHelgason2024-9] Helgason 2024 ↓.

[1]

[2]

[a]

[3]

[b]

[c]

[4]

[5]

[6]

[d]