Eva Perón
María Eva Duarte de Perón | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Rodzaj działalności |
aktorka, działaczka polityczna |
Przynależność | |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Eva „Evita” Perón, właśc. María Eva Duarte de Perón (ur. 7 maja 1919 w Los Toldos, zm. 26 lipca 1952 w Buenos Aires) – argentyńska działaczka społeczna i polityczna, żona prezydenta Argentyny Juana Peróna.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Dorastała w biedzie. W młodości wraz z siostrą Ermindą często tworzyły razem małe przedstawienia teatralne. Jej matka, Juana Ibaguren, miała czworo dzieci z Juanem Duarte, który zginął w wypadku samochodowym, gdy Eva miała 6 lat. Chociaż para nigdy nie wzięła ślubu, zarówno ona, jak i jej dzieci używała nazwiska Duarte[1].
W 1930 roku rodzina przeniosła się do Junín, w poszukiwaniu szansy na lepsze życie dla swoich dzieci. Starsze rodzeństwo znalazło pracę, a Eva i jej siostra zapisały się do szkoły. Jako nastolatka, młoda Eva zafascynowała się światem filmu; w szczególności uwielbiała amerykańskie gwiazdy filmowe. Postanowiła, że pewnego dnia opuści swoje miasto i życie w ubóstwie i przeniesie się do Buenos Aires, aby zostać słynną aktorką.
Wbrew woli matki Eva przeprowadziła się do Buenos Aires w 1935 roku, mając zaledwie 15 lat. Szczegóły jej wyjazdu pozostają owiane tajemnicą. Według jednej z wersji Eva udała się do stolicy pociągiem wraz z matką, rzekomo w celu odbycia przesłuchania do stacji radiowej. Kiedy Evie udało się znaleźć pracę w radiu, jej wściekła matka wróciła do Junin bez niej. W innej wersji Eva poznała w Junin popularnego piosenkarza i przekonała go, by zabrał ją ze sobą do Buenos Aires.
W obu przypadkach Eva przeniosła się do Buenos Aires na stałe. Do Junin wracała tylko na krótkie wizyty u rodziny. Starszy brat Juan, który przeniósł się do stolicy, miał za zadanie pilnować swojej siostry[2]
Amatorsko dorabiała jako aktorka teatralna i filmowa[3]. 15 stycznia 1944 miało miejsce trzęsienie ziemi w San Juan. Szef narodowego departamentu pracy Juan Domingo Perón wezwał argentyńskich artystów do zbierania pieniędzy, żeby wspomóc ofiary trzęsienia ziemi. Eva Duarte była jedną z kwestujących artystek. Ostatnim punktem zbiórki pieniędzy był benefis, na którym 22 stycznia 1944 roku zapoznała się z politykiem. Była ona jego zwolenniczką, co wykorzystywała podczas pracy w radiu, gdzie nadawała audycję wychwalające Juana Peróna[2]. W 1945 roku wzięli ślub[4]. Po aresztowaniu męża zorganizowała demonstracje, które doprowadziły do jego uwolnienia[4]. Współtwórczyni doktryny peronizmu[5]. W czasie rządów męża odpowiadała za politykę socjalną, współpracę ze związkami zawodowymi i prowadzenie organizacji kobiecej. Była bardzo popularna pośród obywateli[5]. W 1947 doprowadziła do przyznania kobietom praw wyborczych.
W lipcu 1948 stworzyła Fundację Evy Perón, ponieważ otrzymywała tysiące listów dziennie od potrzebujących ludzi, którzy prosili o jedzenie, ubrania i inne artykuły pierwszej potrzeby. Fundacja otrzymywała darowizny od firm, związków i pracowników, ale te darowizny były często wymuszane. Za nieudzielenie wsparcia groziły kary pieniężne, a nawet więzienie. Część jej przeciwników oskarżało ją o przywłaszczanie sobie pieniędzy z datków, jednak nic takiego nie zostało udowodnione. Pomimo podejrzeń wobec Evy Perón, fundacja zrealizowała wiele ważnych celów, przyznając stypendia, budując domy, szkoły i szpitale[2].
W 1951 wojsko nie dopuściło jej do kandydowania na wiceprezydenta[5].
Eva Perón chorowała na raka szyjki macicy. Była poddana histerektomii oraz jako pierwsza kobieta w Argentynie przyjęła chemioterapię. Zmarła w wieku 33 lat, 26 lipca 1952 o godz. 20:25[6].
Musical
[edytuj | edytuj kod]Jej życie i kariera stały się podstawą dla powstałego w 1976 musicalu Evita, skomponowanego przez Andrew Lloyda Webbera do libretta Tima Rice’a[3]. W 1996 brytyjski reżyser Alan Parker zrealizował film z Madonną i Jonathanem Pryce'm w rolach głównych.
Serial
[edytuj | edytuj kod]W roku 2022 miała miejsce premiera serialu Santa Evita opartego na książce Tomás'a Eloy'a Martínez'a o tym samym tytule. Rolę Evy Perón zagrała Natalia Oreiro.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Biography com Editors , Eva Perón [online], Biography [dostęp 2022-12-30] (ang.).
- ↑ a b c Biography of Eva Perón, First Lady of Argentina [online], ThoughtCo [dostęp 2022-12-30] (ang.).
- ↑ a b Perón, Eva. encyclopedia.com. [dostęp 2017-09-11]. (pol.).
- ↑ a b Perón Eva. portalwiedzy.onet.pl. [dostęp 2017-09-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-11)]. (pol.).
- ↑ a b c Perón Maria Eva, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-09-11] .
- ↑ Duchowa Przywódczyni Narodu. Tajemnicza historia Evy Peron [online], Onet Kultura, 30 listopada 2022 [dostęp 2022-12-30] (pol.).
- ISNI: 0000000083740442
- VIAF: 39410524
- LCCN: n79091465
- GND: 118739980
- NDL: 00621277
- LIBRIS: 64jlhsbq344tt8b
- BnF: 12124774g
- SUDOC: 027367495
- SBN: LO1V149643
- NLA: 35417580
- NKC: jn20000720222
- BNE: XX925219
- NTA: 068910622
- BIBSYS: 90213036
- CiNii: DA10661166
- Open Library: OL278512A
- PLWABN: 9810592971005606, 9810686071605606
- NUKAT: n98023236
- J9U: 987007266422005171
- PTBNP: 266809
- CANTIC: a10136861
- NSK: 000366717
- BNA: 000024464
- CONOR: 60485475
- BNC: 000039645
- ΕΒΕ: 237813
- BLBNB: 000606990
- KRNLK: KAC2018M1160
- LIH: LNB:V*391645;=BO
- Pierwsze damy Argentyny
- Aktorki radiowe
- Argentyńskie aktorki filmowe
- Argentyńskie aktorki teatralne
- Argentyńscy działacze społeczni
- Argentyńscy politycy
- Odznaczeni Narodowym Orderem Zasługi (Ekwador)
- Odznaczeni Narodowym Orderem Zasługi (Paragwaj)
- Odznaczeni Orderem Boyacá
- Odznaczeni Orderem Izabeli Katolickiej
- Odznaczeni Orderem Kondora Andów
- Odznaczeni Orderem Krzyża Południa
- Odznaczeni Orderem Oranje-Nassau
- Odznaczeni Orderem Orła Azteckiego
- Odznaczeni Orderem Słońca Peru
- Odznaczeni Orderem Wyzwoliciela San Martina
- Osoby pochodzenia baskijskiego
- Pochowani na Cementerio de la Recoleta
- Urodzeni w 1919
- Zmarli w 1952