Franciszek Barteczek

Franciszek Florian Barteczek

kapitan
Data i miejsce urodzenia	3 maja 1891 Dziećmorowice
Data i miejsce śmierci	14 stycznia 1983 Jasienica
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier, Wojsko Polskie
Jednostki	31 Pułk Piechoty k.k. Landwehry, 7 Pułk Piechoty Ziemi Cieszyńskiej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna polsko-ukraińska, III powstanie śląskie
Odznaczenia

Franciszek Florian Barteczek (ur. 3 maja 1891 w Dziećmorowicach, zm. 14 stycznia 1983 w Jasienicy) – polski nauczyciel i działacz społeczny, jeden z przywódców przewrotu w Cieszynie w 1918, kapitan piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w rodzinie chałupnika Franciszka (1863–1895) i Marii Lankocz (ur. 1868). Wcześnie stracił ojca. Ukończył szkołę ludową w Dziećmorowicach. Później uczył się niemieckiej szkole wydziałowej, skąd przeniósł się do polskiej „paralelki” przy seminarium nauczycielskim w Cieszynie. Maturę zdał w 1912. W latach 1912–1913 odbył służbę wojskową w cesarskim i królewskim 31 pułku strzelców w Cieszynie. Od 15 września 1913 przez rok uczył w Dziećmorowicach.

Zmobilizowany w czasie I wojny światowej służył w cesarskiej i królewskiej armii. Ranny pod Lublinem, został odesłany do szkolenia oddziałów zapasowych 31 pułku strzelców w Cieszynie.

Był jednym z polskich oficerów, którzy przygotowali przewrót wojskowy w Cieszynie w 1918. Zasługą Barteczka było zajęcie 31 października 1918 składu broni i amunicji na strzelnicy w Boguszowicach. Uczestnik obrony Śląska Cieszyńskiego od 23 stycznia do 13 lutego 1919. Później z batalionem 7 pułku piechoty Ziemi Cieszyńskiej został wysłany do obrony Lwowa. 27 sierpnia 1919 otrzymał urlop. Komendant placu i adiutant dowódcy garnizonu w Cieszynie od 2 października 1920 do 3 maja 1921. Uczestnik III powstania śląskiego.

31 sierpnia 1921 został przeniesiony do rezerwy, w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919. W 1924 był oficerem rezerwy 75 pułku piechoty w Chorzowie, a dziesięć lat później pozostawał na ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień w Bielsku i zajmował 795 lokatę na liście starszeństwa oficerów rezerwy piechoty.

Później uczył w szkołach wydziałowych żeńskiej i męskiej w Cieszynie. Kierownik szkoły w Leszczynach (powiat rybnicki), od 1925 w Jasienicy. Od 1925 został prezesem regionalnego koła Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Jasienicy. Po zajęciu Zaolzia w 1938 został komisarzem rządowym w Nowym Boguminie.

W 1939, po wybuchu II wojny światowej, udał się na wschód, gdzie po miesiącu został aresztowany na polecenie władz radzieckich. Zwolniony, był nauczycielem w polskiej szkole w Pnikucie. Gdy na te tereny wkroczyli Niemcy, pod fałszywym nazwiskiem ukrywał się przed nimi na terenach powiatu mościckiego i brzeskiego.

Kierownik szkoły w Jasienicy od 1948 do 1949, pracował do 1958 jako księgowy, gdyż z przyznanej mu emerytury nie był w stanie utrzymać rodziny. W 1982 roku został uhonorowany Śląską Nagrodą im. Juliusza Ligonia. Zmarł w Jasienicy 14 stycznia 1983 roku. Pochowany na cmentarzu w Jasienicy.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 6315 (17 maja 1922)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1922)
• Krzyż Walecznych (1922)
• Srebrny Krzyż Zasługi (9 września 1924)
• Krzyż za Obronę Śląska Cieszyńskiego II kl. (2 października 1919)

Bibliografia

• Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 300, 425.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 11, 912.
• Wincenty Ogrodziński: Dzieje Dzielnicy Śląskiej „Sokoła”. Katowice: TG Sokół w Katowicach, 1937.
• Danel R., Przewrót, „Kalendarz Cieszyński 1988”, Cieszyn 1987, s. 73.
• Danel R., Buława E., Świt nad Olzą, Cieszyn 1988, s. 57.
• Golec J., Bojda S., Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 2, Cieszyn 1995, s. 19.