Franciszek Węgleński
.jpg) Franciszek Węgleński, ok. 1861 | |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
właściciel ziemski |
Franciszek Węgleński (ur. 11 listopada 1809, zm. 1 sierpnia 1881[1][2]) – polski ziemianin, współzałożyciel Towarzystwa Rolniczego, członek stronnictwa białych i Rady Stanu w czasie powstania styczniowego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Będąc dziedzicem Świdnik, w 1834 roku dokupił od Onufrego Antoniego Batowskiego majątki Rogów[3] i Stanisławkę. Dobra te odziedziczył po jego śmierci jego syn Tadeusz[4].
10 maja 1856 roku był prezesem zebrania ogólnego (w Lublinie) „Właścicieli Dóbr Stowarzyszonych w Guberni Lubelskiej Oddziału Lubelskiego”, które wybrało władze Dyrekcji Szczegółowej Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego Guberni Lubelskiej. Został ponownie wybrany na prezesa kolejnego zebrania.
W 1858 roku był współzałożycielem (wraz z Ludwikiem Górskim) Towarzystwa Rolniczego. W 1860 roku był członkiem komitetu wystawy przemysłowo-rolniczej w Lublinie, jako delegat Towarzystwa Rolniczego w Królestwie Polskim. W 1861 roku został wybrany z okręgu wyborczego hrubieszowskiego na członka rady powiatu hrubieszowskiego[4].
W 1861 roku opublikował referat „Pogląd na sprawę czynszową”. Dyskusja nad tym referatem odbyła się w czasie Zjazdu Towarzystwa w Pałacu Namiestnikowskim w Warszawie 24 lutego 1861 roku[5]. W jej wyniku większość zebranych opowiedziała się za uwłaszczeniem chłopów. Manifestacje wywołane uchwałą Towarzystwa zakończyły się brutalnym ich zduszeniem przez wojska rosyjskie.
Sam Węgleński należał do obozu Aleksandra Wielopolskiego. Wraz z kilkoma innymi przedstawicielami tego obozu próbował negocjować z namiestnikiem Michaiłem Gorczakowem projekt ukazu o Radzie Stanu[6], reprezentował ugodowe stanowisko wobec polityki caratu[7] i wszedł do Rady Stanu. Po upadku dyktatora Mariana Langiewicza w marcu 1863 roku złożył dymisję[8].
Życie rodzinne
[edytuj | edytuj kod]Franciszek Węgleński był synem Wincentego i Anny z domu Wyszyńskiej. Ożenił się z Anną Suffczyńską, wnuczką Józefa Deszerta (sekretarza króla Stanisława Augusta[9]) i Józefa Suffczyńskiego, posła na Sejm Czteroletni[9]). Mieli 3 dzieci: Tadeusza (1831–?) – kolatora greckokatolickiej cerkwi w Świdnikach, Joannę (1832–?) i Gustawa (1836–1882)[4][10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Cmentarz Stare Powązki: FRANCISZEK WĘGLEŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-15].
- ↑ Gazeta Warszawska. 1881, nr 171
- ↑ Józef Niedźwiedź: Leksykon historyczny miejscowości dawnego województwa zamojskiego. Oficjalny portal gminy Grabowiec. [dostęp 2013-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-06)].
- ↑ a b c Renata Kulik, Henryk Kulik: Historia Grabowca – Grabowiecki Słownik Biograficzny. s. 107.
- ↑ Kieniewicz 1983 ↓, s. 101.
- ↑ Kieniewicz 1983 ↓, s. 165.
- ↑ Kieniewicz 1983 ↓, s. 253.
- ↑ Kieniewicz 1983 ↓, s. 451.
- ↑ a b Franciszek Węgleński w Wielkiej genealogii Minakowskiego. [dostęp 2013-01-08].
- ↑ Heroldya Królestwa Polskiego. „Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego”, s. 1, 1836-12-17. [dostęp 2013-01-08].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stefan Kieniewicz: Powstanie styczniowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983. ISBN 83-01-03652-4.