George Rodney (1. baron Rodney)
 Portret admirała z roku 1791 | |
| admirał | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Odznaczenia | |
| |
George Brydges Rodney (ur. 13 lutego 1718, zm. 24 maja 1792) – brytyjski oficer marynarki. Szczególnie rozpoznawalny dzięki dowodzeniu Royal Navy podczas wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, szczególnie ze zwycięstwa nad Francuzami w bitwie u wysp Saintes, w 1782 roku. Przypisuje mu się pionierskie zastosowanie taktyki „łamania linii”.
Rodney pochodził z wybitnej, ale biednej rodziny, co zmusiło go do zaciągnięcia się w wieku czternastu lat do marynarki wojennej. Pierwszą większą bitwą w jakiej brał udział, była II bitwa pod Finisterre w roku 1747. W latach czterdziestych XVIII wieku dorobił się sporego majątku, co pozwoliło na zakup posiadłości ziemskiej i członkostwa w Izbie Gmin. Podczas wojny siedmioletniej Rodney brał udział w szeregu operacji wojskowych, jak rajdy na Rochefort i Hawr, a także w oblężeniu Louisbourga. Sławę przyniosła mu rola, jaką odegrał podczas brytyjskiej inwazji na Martynikę w 1762 roku. Po zawarciu pokoju paryskiego sytuacja finansowa Rodneya znów się pogorszyła, wydawał bowiem znaczne sumy, na gry hazardowe. Do roku 1774 jego długi rosły i osiągnęły taki pułap, że musiał uciekać z kraju przed wierzycielami. W roku 1778, gdy wybuchła kolejna wojna, wylądował we Francji. Dzięki hojności dobroczyńcy zdołał wrócić do Anglii i ponownie objąć dowództwo w Royal Navy.
W czasie walk, flota Rodneya z powodzeniem zaopatrywała Gibraltar oblężony przez siły hiszpańsko-francuskie. W bitwie u Przylądka św. Wincentego pokonała flotę hiszpańską. W rok później wyjechał do Indii Zachodnich, gdzie wziął udział w kontrowersyjnym złupieniu holenderskiej wyspy Sint Eustatius. Na krótko powrócił do Anglii by podreperować słabe zdrowie, w czasie jego przerwy od działań wojennych, Brytyjczycy przegrali kluczową dla całej wojny bitwę w Zatoce Chesapeake. Przegrana doprowadziła do kapitulacji oblężonego Yorktown.
W oczach części brytyjskiego społeczeństwa Rodney uważany był za osobę kontrowersyjną; oskarżano go o obsesyjne dążenie (bez liczenia się z konsekwencjami) do zdobycia majątku i o nepotyzm. Najwięcej głosów sprzeciwu wywołała operacja na Sint Eustatius, gdzie między innymi bezlitośnie złupił tamtejszą społeczność żydowską. Odwołujący go rozkaz Admiralicji został wysłany w chwili, gdy Rodney odnosił decydujące zwycięstwo w bitwie o wyspy Saintes w kwietniu 1782 roku, co zabezpieczyło Jamajkę przed przejęciem wyspy przez Francuzów. Dzięki temu zwycięstwu po powrocie do kraju Rodneyowi nadano tytuł para Anglii. Wiązało się to z doroczną, dożywotnią pensją w wysokości 2 tys. funtów. Zmarł w roku 1792. Dzięki niemu imię Rodney, w ostatnich latach XVIII wieku, stało się w Wielkiej Brytanii szczególnie popularne.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- J. Gold: The Naval Chronicle, Volume 1 1799. Cambridge University Press, 2010. ISBN 978-1-1080-1840-1.
- N.A.M. Rodger: Command of the Ocean: A Naval History of Britain 1649-1815. New York: W.W. Norton & Company, 2006. ISBN 978-0-393-32847-9.
- J.R. Hill (red.): The Oxford Illustrated History of the Royal Navy. Oxford University Press, 1995. ISBN 0-19-211675-4.