Georges-Eugène Haussmann
Data i miejsce urodzenia |
27 marca 1809 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
11 stycznia 1891 |
Senator | |
Okres |
od 1857 |
Odznaczenia | |
Georges-Eugène Haussmann (ur. 27 marca 1809 w Paryżu, zm. 11 stycznia 1891 tamże) – francuski urbanista, twórca planu urbanistycznej przebudowy Paryża (1852–1856).
Napoleon III Bonaparte chciał przekształcić Paryż, mający jeszcze plan urbanistyczny typowy dla miast średniowiecznych, w nowoczesną metropolię. Nie obyło się to bez znacznego uszczerbku dla średniowiecznych i nowszych zabytków, ponieważ dokonano, jak się ocenia, zmian w ok. 60% paryskich budynków. Baron Haussmann jako prefekt departamentu Sekwany (1853–1870) podjął się tego zadania[1]. W latach 1852–1870 przy nakładzie olbrzymich środków finansowych, wyburzył i przebudował w Paryżu kilka dzielnic, realizując szerokie aleje, parki (Lasek Buloński), place gwiaździste (Place de l’Étoile) oraz dwa szeregi biegnących okrężnie bulwarów. Miasto wzbogaciło się wtedy o ponad 95 km nowych ulic, tysiące nowych budowli, gmach wielkiej opery[2], fortyfikacje[1][3].
Poszczególne rozwiązania architektoniczne wprowadzone przez barona Haussmanna były przede wszystkim odzwierciedleniem jego koncepcji, między innymi oparcia układów ulic na liniach prostych, lecz również zadań utylitarnych lub militarnych. Mając w pamięci rozruchy powstańcze z lat 30. XIX w., 1832, 1834 oraz 1839 chciano też ułatwić przeprowadzanie operacji wojskowego ich tłumienia[4].
W 1857 Haussmann został senatorem, a w 1867 – członkiem francuskiej Akademii Sztuk Pięknych. Został udekorowany Krzyżem Wielkim Legii Honorowej w 1862[5]. W późniejszym wieku zajął się pisaniem wspomnień – Mémoires (3 tomy, wydane 1890–1893)[6].
Zmarł w Paryżu; pochowany na cmentarzu Père-Lachaise. Jego imię uczczono nazywając jedną z ulic Boulevard Haussmann.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Georges Eugène Haussmann (1809-1891) w Wirtualnym Muzeum Protestantyzmu (dostęp 29.01.2024)
- ↑ Haussmann Georges Eugène, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-01-30] .
- ↑ Stanisław Knapkowski. Mit dziewiętnastowiecznego Paryża. Praktyka teoretyczna 3(37)/2020
- ↑ Georges-Eugène Haussmann (dostęp 29.01.2024)
- ↑ Pierre Pinon. Paris, biographie d’une capitale. Hazan Paris 1999
- ↑ Georges-Eugène Haussmann w encyklopedii Brittanica (dostęp 29.01.2024)