Gidona
32°32′57″N 35°21′28″E/32,549167 35,357778 Widok na wieś Gidona | |
| Państwo | |
|---|---|
| Dystrykt | |
| Poddystrykt | |
| Samorząd Regionu | |
| Wysokość |
-17 m n.p.m. |
| Populacja (2013) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Dystryktu Północnego  | |
Położenie na mapie Izraela  | |
| 32°32′57″N 35°21′28″E/32,549167 35,357778
| |
Gidona (hebr. גדעונה; ang. Gidona) – wieś komunalna położona w Samorządzie Regionu Ha-Gilboa, w Dystrykcie Północnym, w Izraelu.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Wieś jest położona na wysokości od 30 do 5 metrów p.p.m. na południowo-zachodniej krawędzi intensywnie użytkowanej rolniczo Doliny Charod, na północy Izraela. Leży ona u podnóża Wzgórz Gilboa. Na południe od wsi wznoszą się szczyty Ma’ale Nurit (131 m n.p.m.) i Har Sza’ul (302 m n.p.m.). Zbocza wzgórz są zalesione. Teren doliny jest prawie całkowicie płaski, chociaż delikatnie opada w kierunku wschodnim do depresji Doliny Jordanu. Przepływa tędy niewielka rzeka Charod, której wody są wykorzystywane do zasilania licznych stawów hodowlanych. W otoczeniu wsi Gidona znajdują się kibuce Gewa, En Charod Me’uchad, Tel Josef i Jizre’el, Chefci-Bah, moszawy Kefar Jechezkel, Perazon i Awital, oraz wsie komunalne Gan Ner i Merkaz Ja’el. W odległości 3 km na południe od wsi, we Wzgórzach Gilboa przebiega mur bezpieczeństwa oddzielający terytorium Izraela od Autonomii Palestyńskiej[1].
Gidona jest położona w Samorządzie Regionu Ha-Gilboa, w Poddystrykcie Jezreel, w Dystrykcie Północnym Izraela.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Po I wojnie światowej w 1918 roku cała Palestyna przeszła pod panowanie Brytyjczyków, który w 1921 roku utworzyli Brytyjski Mandat Palestyny. Umożliwiło to rozwój osadnictwa żydowskiego w Palestynie. W latach 20. XX wieku żydowskie organizacje syjonistyczne zaczęły wykupywać grunty w Dolinie Charod, a od 1921 roku rozpoczęto tworzenie pierwszych osad rolniczych w okolicy. W poszukiwaniu skutecznego rozwiązania narastającego konfliktu izraelsko-arabskiego w dniu 29 listopada 1947 roku została przyjęta Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181. Zakładała ona między innymi, że obszar Doliny Charod miał znaleźć się w granicach nowo utworzonego państwa żydowskiego[2]. Arabowie odrzucili tę rezolucję i dzień później doprowadzili do wybuchu wojny domowej w Mandacie Palestyny. Jej kontynuacją była I wojny izraelsko-arabskiej (1948–1949), która doprowadziła do tego, że cała Dolina Charod znalazła się w państwie Izrael. Umożliwiło to dalszy rozwój żydowskiego osadnictwa. W takich okolicznościach, w 1949 roku został założony moszaw Gidona[3].
Grupa założycielska moszawu składała się z żydowskich imigrantów z Jemenu. Moszaw nazwano na cześć biblijnego bohatera Gedeona, który prawdopodobnie w tym miejscu rozbił obóz przed bitwą z Midianitami[a]. Początkowo warunki życia w osadzie były bardzo ciężkie. Mieszkańcy spędzili pierwszą zimę w namiotach, ciężko pracując przy osuszaniu okolicznych bagien. Cierpieli przy tym od niedostatku i chorób, zwłaszcza od malarii roznoszonej przez komary. Żydowski Fundusz Narodowy zatrudnił część mieszkańców przy zalesianiu Wzgórz Gilboa oraz w sąsiednim kamieniołomie (położony na wschód od wsi). Pomimo to brakowało podstawowej infrastruktury, i moszaw przeżywał nieustanne kłopoty ekonomiczne. Poszukując skutecznego rozwiązania problemów, w 1960 roku przekształcono moszaw w wieś komunalną, w której dopuszczono własność prywatną oraz stworzono warunki do prowadzenia własnych firm. Nie wszystkie projekty udało się zrealizować, jednak wieś systematycznie rozwija się i posiada plany dalszego rozwoju[4].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Większość mieszkańców wsi jest Żydami[5][6]:
Gospodarka i infrastruktura[edytuj | edytuj kod]
Gospodarka wsi opiera się na rolnictwie, sadownictwie i turystyce. W sąsiedztwie wioski znajdują się kamieniołomy. Wielu mieszkańców pracuje poza wsią. We wsi jest sklep wielobranżowy.
Transport[edytuj | edytuj kod]
Ze wsi wyjeżdża się na północny wschód na drogę nr 71, którą jadąc na wschód dojeżdża się do kibucu Gewa, lub jadąc na zachód dojeżdża się do moszawu Kefar Jechezkel.
Edukacja i kultura[edytuj | edytuj kod]
Dzieci są dowożone do szkoły podstawowej i szkoły średniej w pobliskim kibucu En Charod Me’uchad. We wsi jest biblioteka i boisko sportowe[7].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
We wsi istnieje możliwość wynajęcia noclegów[8]. Na zachód od wsi znajduje się Park Narodowy Majan Charod, który chroni obszar źródeł strumienia Charod. Strumień wypływa z kamienistej jaskini na zboczach Wzgórz Gilboa i spływa do obszernego parku, w którym zbudowano duży basen rekreacyjny. Okoliczne zbocza górskie są porośnięte sosnowy lasem[9]. W parku znajduje się grobowiec Jehoszua Chankina, który przysłużył się rozwoju osadnictwa żydowskiego w całej Dolnej Galilei. Jest tu także Muzeum Chankina[10]. Wieś jest dogodnym punktem wyjściowym do pieszych wędrówek po Wzgórzach Gilboa. Ze szczytu Har Sza’ul rozciąga się rozległa panorama na całą okolicę. Wzgórza są popularnym miejscem uprawiania paralotniarstwa[11].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zobacz: Księga Sędziów 7,1: „Wstał więc o świcie Jerubbaal, czyli Gedeon, wraz z całym zgromadzonym ludem i rozbił obóz u źródeł Charod. Obozowisko Madianitów leżało na północ od pagórka More w dolinie.” Tłumaczenie według Biblii Tysiąclecia.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ The Separation Barrier Map. [w:] B´Tselem [on-line]. 2008. [dostęp 2012-05-27]. (ang.).
- ↑ Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP. [w:] United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2015-05-22]. (ang.).
- ↑ Gidona. [w:] Galil Net [on-line]. [dostęp 2012-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. (hebr.).
- ↑ Gidona. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2012-05-27]. (hebr.).
- ↑ Dane statystyczne z lat 1948-1995. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2012-05-27]. (hebr.).
- ↑ Dane statystyczne z lat 2001-2009. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2012-05-27]. (hebr.).
- ↑ Gidona. [w:] Rom Galil [on-line]. [dostęp 2012-05-27]. (hebr.).
- ↑ Ma'ayan Harod Hostel. [w:] The Israel Youth Hostel Association [on-line]. [dostęp 2015-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-25)]. (ang.).
- ↑ Ma‘ayan Harod National Park. [w:] Israel Nature and Parks Authority [on-line]. [dostęp 2015-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-25)]. (ang.).
- ↑ Gideon’s Cave - Ma’ayan Harod. Jewish Virtual Library. [dostęp 2012-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-21)]. (ang.).
- ↑ Opisy z mapy Amudanan
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcie satelitarne Gidona. [w:] Google Maps [on-line]. [dostęp 2012-12-11]. (ang.).
- Mapa Gidona. [w:] Amudanan [on-line]. [dostęp 2012-12-11]. (hebr.).
