Giovanni Marco Rutini
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Giovanni Marco Rutini (ur. 25 kwietnia 1723 we Florencji, zm. 22 grudnia 1797 tamże[1][2]) – włoski kompozytor.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W latach 1739–1744 kształcił się w Conservatorio della Pietà dei Turchini w Neapolu, gdzie jego nauczycielami byli Leonardo Leo (kompozycja), Nicola Fago (klawesyn) i Vitoantonio Pagliarulo (skrzypce)[1][2]. Od 1748 do 1757 roku przebywał w Pradze, gdzie wystawiał swoje opery w teatrze Giovanniego Battisty Locatellego i uczył gry na klawesynie w domach niemieckiej arystokracji[1]. W 1757 roku wyjechał do Petersburga, gdzie był dyrygentem orkiestry hrabiego Szeremietiewa i uczył gry na klawesynie przyszłą carycę Katarzynę II[1][2]. W 1761 roku wrócił do Włoch[1][2]. W 1762 roku został wybrany na członka Accademia Filarmonica w Bolonii[1][2]. Wystawiał swoje opery w Cremonie, Wenecji, Genui i Livorno[1]. W 1769 roku otrzymał tytuł kapelmistrza dworu książęcego w Modenie[1][2].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Tworzył muzykę operową i instrumentalną, był przedstawicielem szkoły neapolitańskiej[1]. Początkowo tworzył w stylu galant[1]. Przyczynił się do rozwoju klasycznej sonaty klawiszowej i przejścia z sonaty klawesynowej do fortepianowej, jego dokonania na tym polu wyprzedzają stylistycznie wczesne dzieła fortepianowe Haydna i Mozarta[1][2]. Jego sonaty mają przeważnie 2- lub 3-częściową budowę, większość utrzymana jest w tempie umiarkowanym i szybkim, w roli finału stosowana jest najczęściej gigue lub menuet[1].
Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]
(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Opery
- Alessandro nell’Indie (wyst. Praga 1750)
- Semiramide (wyst. Praga 1752, wersja zrewid. wyst. Drezno 1780)
- Il retiro degli dei (wyst. Petersburg 1757)
- In negligente (wyst. Petersburg 1758)
- Il caffè di campagna (wyst. Bolonia 1762)
- I matrimoni in maschera (wyst. Cremona 1763)
- Ezio (wyst. Florencja 1763)
- L’olandese in Italia (wyst. Florencja 1765)
- L’amore industrioso (wyst. Wenecja 1765)
- Il contadino invicilito (wyst. Florencja 1766)
- Le contese domestiche (wyst. Florencja 1766)
- L’ amor tra l’armi (wyst. Siena 1768)
- Faloppa mercante (wyst. Florencja 1769)
- La Nitteti (wyst. Modena 1770)
- L’amor per rigiro (wyst. Poggio a Caiano 1773)
- Vologeso re de’ Parti (wyst. Florencja 1775)
- Sicontecal (wyst. Turyn 1776; wersja zrewid. pt. Zulima wyst. Florencja 1777)
- Il finto amante (wyst. Pistoia 1776)
Utwory instrumentalne
- ponad 80 sonat klawesynowych (1748–1786)
- 12 divertimenti facili e brevi na klawesyn na 4 ręce lub harfę i klawesyn (1793)
- Rondò na fortepian i orkiestrę ad libitum (1797)
Utwory wokalno-instrumentalne
- kantata solowa z orkiestrą smyczkową No, non turbati o Nice (1754)
- kantata solowa z orkiestrą smyczkową Lavinia e Turno (1756)
- kantata solowa z orkiestrą smyczkową Grazie a gl’inganni tuoi (1758)
- kantata solowa z orkiestrą smyczkową Genii, gloria, virtù (1764)
- kantata solowa z orkiestrą smyczkową Clori amabile ti desti (1774)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 526–527. ISBN 978-83-224-0837-7.
- ↑ a b c d e f g h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3099. ISBN 0-02-865530-3.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Giovanni Marco Rutini – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project