Gliese 570
 Zdjęcie w podczerwieni (2MASS), strzałka wskazuje karła D | |||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
14h 57m 28,001s[1] | ||||||||||||||||||
| Deklinacja |
−21° 24′ 55,73″[1] | ||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana (pasmo V) |
|||||||||||||||||||
| Rozmiar kątowy |
1,177 ± 0,030[2] | ||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−1723,65 ± 0,13 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
26,987 ± 0,0002 km/s[1] | ||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
K4 V[1] | ||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
0,06[2] | ||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
1,50 km/s[2] | ||||||||||||||||||
| Temperatura |
4597 ± 101 K[2] | ||||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||||
| Półoś wielka |
7642[3] pc | ||||||||||||||||||
| Mimośród |
0,2914[3] | ||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
14h 57m 26,533s[4] | ||||||||||||||
| Deklinacja |
−21° 24′ 41,58″[4] | ||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||
| Wielkość obserwowana (pasmo V) |
|||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−1678 ± 16 mas/rok[4] | ||||||||||||||
| Prędkość radialna |
25,9 ± 2,0 km/s[4] | ||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy |
podwójny czerwony karzeł | ||||||||||||||
| Typ widmowy |
M1,5 V[4] | ||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Gliese 570 (KX Librae) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wagi, odległa o około 19,2 roku świetlnego od Słońca. Jest to gwiazda potrójna, którą okrąża brązowy karzeł.
Charakterystyka obserwacyjna[edytuj | edytuj kod]
Gliese 570 znajduje się w południowo-zachodniej części gwiazdozbioru Wagi, na południowy zachód od Alfa Librae i północny zachód od Sigma Librae[6]. Główny składnik ma wielkości obserwowaną 5,7m[1] i jest widoczny nieuzbrojonym okiem[6].
W odległości 26,2 sekundy kątowej od niego (w 2020 roku) jest widoczna przez teleskop gwiazda podwójna, której składniki o wielkości gwiazdowej 8,18 i 9,89m dzieli odległość 0,2″ (2019)[7]. Te trzy gwiazdy tworzą układ związany grawitacyjnie[7]. Także brązowy karzeł 18 wielkości, oddalony o 258,3″ od głównej gwiazdy, okrąża ten układ gwiezdny[7]. Pozostałe gwiazdy widoczne w pobliżu składnika A są niezwiązanymi obiektami tła, o czym świadczy odmienny ruch własny[7].
Charakterystyka fizyczna[edytuj | edytuj kod]
Gwiazdy[edytuj | edytuj kod]
Główny składnik Gliese 570 A to pomarańczowy karzeł, gwiazda ciągu głównego należąca do typu widmowego K[1]. Jest zaliczana do gwiazd typu BY Draconis[1]. Ma promień równy 0,74 promienia Słońca i temperaturę ok. 4600 K[2]. Jej masa jest oceniana na 0,80 masy Słońca[2], a jasność jest równa 22% jasności Słońca[3].
Towarzyszy mu para czerwonych karłów, tworząca układ spektroskopowo podwójny[4]. Te gwiazdy okrążają wspólny środek masy w czasie 308,884 ± 0,004 dni[7], w przestrzeni dzieli je średnia odległość 0,79 au, ale orbity mają wysoką ekscentryczność równą 0,765[6]. Para Gliese 570 BC i jaśniejsza Gliese 570 A obiegają środek masy całego układu w czasie ok. 2130 lat, średnio będąc odległe o 190 au; orbity mają ekscentryczność 0,2[6].
Brązowy karzeł[edytuj | edytuj kod]
W 2000 roku astronomowie ogłosili odkrycie brązowego karła o zgodnym ruchu własnym z tym układem, który obiega te trzy gwiazdy po bardzo dalekiej orbicie, w odległości około 1500 au[6][8]. Masę tego obiektu ocenia się na 50 ± 20 mas Jowisza, jego temperatura to ok. 500 °C; reprezentuje on typ widmowy T7,5[6]. Ocenia się, że ma on od 2 do 5 miliardów lat[6].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k HD 131977 w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h B.-O. Demory i inni, Mass-radius relation of low and very low-mass stars revisited with the VLTI, „Astronomy and Astrophysics”, 505 (1), 2009, s. 202–215, DOI: 10.1051/0004-6361/200911976, Bibcode: 2009A&A...505..205D, arXiv:0906.0602 (ang.).
- ↑ a b c d e Anderson, E., Francis, C.: HIP 73184. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2021-01-08]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i HD 131976 w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b Anderson, E., Francis, C.: HIP 73182. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2021-01-08]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Gliese 570 / HR 5568 ABC. SolStation. [dostęp 2021-01-08]. (ang.).
- ↑ a b c d e Mason et al.: WDS J14575-2125A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
- ↑ GJ 570 D w bazie SIMBAD (ang.)