Golin (powiat wałecki)
53°07′31″N 16°05′03″E/53,125278 16,084167
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
110 |
| Strefa numeracyjna |
67 |
| Kod pocztowy |
78-630[2] |
| Tablice rejestracyjne |
ZWA |
| SIMC |
0525381 |
Położenie na mapie gminy Człopa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wałeckiego  | |
| 53°07′31″N 16°05′03″E/53,125278 16,084167[1]
| |
Golin (pol. hist. Gołęża[3]) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie wałeckim, w gminie Człopa.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość pierwotnie nazywała się Gołęża i związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIII wieku. Wymieniona w 1245 (odpis z XVI w.) pod nazwą Goliaza, 1532 Golyascha, 1545 Golaza, 1550 Golassa, 1556 Goluscha, 1558 Goleza, 1559 Golanicza, Golonza, Golin, 1565 Goløza, 1574 Gollin, 1944 Gollin[3].
Pierwsze historyczne, archiwalne zapisy na temat wsi budzą wątpliwości historyków. Nazwę miejscowości odnotowano w falsyfikacie datowanym na 1245, którego odpis znaleziono w transsumpcie zatwierdzonym i uzupełnionym o nowe koncesje w 1548 przez króla polskiego Zygmunta I Starego. Według tego zapisu Bolesław Pobożny miał nadać Sędziwojowi z Czarnkowa wsie Białą, Golin i Rozdruzgę wraz z immunitetem ekonomicznym. Z powodu wątpliwości językowych czy powiązanie tego zapisu z Golinem jest prawidłowe zdania historyków na ten temat są podzielone[3].
Wieś była własnością szlachecką leżącą w dobrach Człopa. W 1532 kasztelan przemęcki Sędziwój Czarnkowski herbu Nałęcz III w podziale z bratem Maciejem otrzymał m.in. dziedzinę Golin wraz z Czarnkowem i Człopą. W 1558 właścicielem wsi był jego syn Wojciech Sędziwój Czarnkowski, który w 1559 oddał nowo zbudowaną wieś Golin i opustoszałe Załomie w lenno Tomaszowi Struczowi ze Stolkenbergu oraz Jakubowi Werbenowi z Wartenbergu zastrzegając sobie równocześnie wolny przejazd przez rzekę Prezę (obecnie Cieszynka). W dokumencie tym jednocześnie zagwarantował swojemu bratu swemu stryjecznemu Piotrowi użytkowanie połowy jezior Płocie oraz Jamno. W 1574 Wojciech Czarnkowski sprzedał połowę swoich dóbr Człopa Wedigerowi von Osten wyłączając z tej transakcji jeziora będące w posiadaniu wspomnianych lenników. W 1581 jako płatnik podatków odnotowana została Jadwiga Czarnkowska wdowa po Wojciechu Sędziwoju. Zapłaciła ona pobór w wysokości 7 groszy od 36 kawałków ról, a także od 8 zagrodników oraz od jednego łana sołeckiego. Miejscowość znajdowała się wówczas w powiecie poznańskim Korony Królestwa Polskiego w parafii Człopa w Rzeczypospolitej Obojga Narodów[3].
Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze pruskim.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 34517
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 322 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d Chmielewski 1987 ↓, s. 537.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. I (A – H), zeszyt 3, hasło „Gołęża”. Wrocław: Ossolineum, 1987, s. 537.
