Grzegorz Surdy
Data i miejsce urodzenia |
5 marca 1962 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
dokumentalista, filmowiec, prezes Małopolskiego Okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej |
Odznaczenia | |
Grzegorz Surdy (ur. 5 marca 1962 w Krakowie) – działacz opozycji antykomunistycznej w PRL, więzień polityczny, filmowiec i dokumentalista, sekretarz Kapituły Medalu „Niezłomnym w słowie”, prezes Małopolskiego Okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Biografia[edytuj | edytuj kod]
Syn Tadeusza i Józefy. Studiował na Politechnice Warszawskiej i Politechnice Krakowskiej, ukończył historię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 1981 r. czynnie zaangażowany w działalność Niezależnego Zrzeszenia Studentów i nowohuckiej „Solidarności”, organizator i uczestnik manifestacji i akcji protestacyjnych, kilkakrotnie zatrzymywany i karany grzywnami. Aresztowany przez Służbę Bezpieczeństwa 4 listopada 1982 r. Skazany przez Wojskowy Sąd Garnizonowy w Krakowie na rok pozbawienia wolności. Ułaskawiony 26 maja 1983 r. Po wyjściu na wolność znów zaangażowany w wydawanie i kolportowanie pism podziemnych. Współorganizator Radia Solidarność Małopolska i współtwórca Ruchu „Wolność i Pokój”. Aresztowany ponownie 22 kwietnia 1985 r., skazany przez Sąd Rejonowy w Krakowie-Nowej Hucie na karę półtora roku więzienia, którą odbywał w zakładzie karnym w Strzelinie. Zwolniony na mocy amnestii 27 sierpnia 1986 r. Rzecznik strajku w Hucie im. Lenina w dniach 26 kwietnia – 5 maja 1988 r. Uczestnik Międzynarodowej Konferencji Praw Człowieka, która odbyła się w dniach 25–28 sierpnia 1988 r. w parafii pw. św. Maksymiliana w Nowej Hucie – Mistrzejowicach. W latach 1988–1989 animator odtwarzających się struktur NZS, najpierw jako przewodniczący, a następnie wiceprzewodniczący Komisji Uczelnianej NZS UJ. Działacz Krajowej Komisji Koordynacyjnej NZS i Małopolskiego Komitetu Obywatelskiego[1][2].
Od 2008 r. zaangażowany w produkcję filmów dokumentalnych o współczesnej historii Polski. m.in. kierownik produkcji filmu „W obronie Krzyża” (o obronie krzyża w Nowej Hucie w 1960 r.) i konsultant historyczny filmu „Adam Macedoński. Więcej niż jedno życie” oraz sekretarz lub członek redakcji filmów „Godność”, „Nie dajmy się!”, „Polscy mudżahedini”, „Córki przestworzy”, „Generał Wojciech Jaruzelski” i „Tiger Moth”.
Uczestnik głodówki w obronie polskiej historii w 2012 r.[3] Wybrany prezesem Małopolskiego Okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w 2022 r.[4]
Współautor (wraz z Krzysztofem Brożkiem) książek „Solidarność Walcząca” (2020)[5] oraz „Z Solidarnością do końca” (wywiad z Mieczysławem Gilem)[6].
Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[7], Krzyżem Wolności i Solidarności[1] i Medalem „Niezłomny w słowie”.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Odznaczeni KWiS [online], odznaczeni-kwis.ipn.gov.pl [dostęp 2023-03-27] .
- ↑ Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [online], katalog.bip.ipn.gov.pl [dostęp 2023-03-27] .
- ↑ To oni byli bohaterami roku szkolnego 2011-2012. Przyjdzie jeszcze taki dzień, że państwo polskie okaże im wdzięczność [online], wpolityce.pl [dostęp 2023-03-27] (pol.).
- ↑ OKRĘG "MAŁOPOLSKA" ŚWIATOWEGO ZWIĄZKU ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ [online], rejestr.io [dostęp 2023-03-27] .
- ↑ IPN. Grzegorz Surdy – autor | KsiegarniaIPN.pl [online], ksiegarniaipn.pl [dostęp 2023-03-27] .
- ↑ Mieczysław Gil , Z Solidarnością do końca, Stowarzyszenie NZS 1980, 2020, ISBN 978-83-955604-1-5 [dostęp 2023-03-27] (pol.).
- ↑ Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej , Odznaczeni za zasługi dla Rzeczypospolitej [online] .
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Działacze opozycji w PRL
- Działacze Niezależnego Zrzeszenia Studentów
- Polscy historycy
- Polscy filmowcy
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Krzyżem Wolności i Solidarności
- Ofiary represji komunistycznych w Polsce 1939–1989
- Ułaskawieni przez Radę Państwa (Polska Ludowa)
- Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej