Gądkowice
51°34′08″N 17°27′42″E/51,568889 17,461667
| wieś | |
 Panorama wsi od strony południowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
110 m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
484[2] |
| Strefa numeracyjna |
71 |
| Kod pocztowy |
56-300[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DMI |
| SIMC |
0877683 |
Położenie na mapie gminy Milicz  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu milickiego  | |
| 51°34′08″N 17°27′42″E/51,568889 17,461667[1]
| |
Gądkowice – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie milickim, w gminie Milicz.
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
W latach 1973–1977 miejscowość była siedzibą gminy Gądkowice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Ulicówka z folwarkiem, 13 km na wschód od Milicza, na skraju dawnych, zamienionych na łąki i pola Błot Baryckich.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś wzmiankowana od 1350 r., gdy była własnością kapituły wrocławskiej, pobierającej tu dziesięcinę. Nazwa wsi z 1666 r. - Gundkowitz (Gungwitz lub Groß Gungwitz - koniec XVIII do połowy XIX w.) – pochodzi od imienia Gądek, utworzonego od „gąść”,"gędę”, gwarowe śląskie „gędzić”. W 1483 r. wieś stanowiła własność prywatną, ks. Konrad X Biały udzielił Jakubkowi z Guntkowitz potwierdzenia własności dóbr w Guntkowiczach na prawie własnym lub polskim.
Od połowy XVI wieku trwała eksploatacja barci leśnych. Od 2. połowy XVIII wieku do II wojny światowej wieś należała do ordynacji milickiej von Maltzanów. Milicki ordynat Joachim Andrzej von Maltzan polecił w 1755 r. przekształcić część swojego pałacupotrzebne źródło na kościół ewangelicki. Z powodu znacznej liczby wiernych poświęcony w 1756 roku kościół posiadał aż dwie empory.
3 lutego 1937 r. nazwę wsi z Gontkowitz zmieniono na Schönkirch. W latach 1945-1948 wieś nosiła nazwę Kalinka, prawdopodobnie nadaną przez oddziały armii radzieckiej. Do 1977 r. wieś była siedzibą gminy.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[4]:
- kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pw. św. Antoniego Padewskiego, z lat 1890-1892.
Liczba ludności[edytuj | edytuj kod]
- 1910 r. – 328
- 1933 r. – 352
- 1939 r. – 412
- 2008 r. – 450
- 2011 r. – 484[2]
Parafia Gądkowice[edytuj | edytuj kod]
Wieś Gądkowice znajduje się w parafii Gądkowice należącej do dekanatu Zduny diecezji kaliskiej. Główną świątynią parafii jest kościół św. Antoniego Padewskiego. Parafia liczy około 2780 wiernych.
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
Kiedyś w Gądkowicach istniały: cegielnia, gorzelnia i tartak. Obecnie dominuje drobny przemysł rolno-spożywczy (rolnictwo, pszczelarstwo i usługi).
Firmy i instytucje[edytuj | edytuj kod]
- ośrodek zdrowia
- apteka
- Ochotnicza Straż Pożarna
- Bank Spółdzielczy
- agencja Poczty Polskiej
- baza GS
- piekarnia
- kawiarnia
- biblioteka
- dwa sklepy spożywcze
- dwa sklepy AGD
Komunikacja[edytuj | edytuj kod]
W Gądkowicach znajdują się dwa przystanki PKS, z których można skorzystać z bezpośredniego połączenia autobusowego z Wrocławiem, Ostrowem Wielkopolskim, Krotoszynem i Miliczem.
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Wieś leży na granicy Parku Krajobrazowego Dolina Baryczy, w pobliżu znajdują się liczne stawy hodowlane. Doskonały punkt wypadowy dla turystyki rowerowej i pieszej. W odległości około 2 km na południowy wschód leży dawny zamek myśliwski rodziny Maltzanów, gdzie obecnie mieści się Hotel-Restauracja Hubertówka.
Sport[edytuj | edytuj kod]
W 2006 r. oddano do użytku kompleks sportowo-rekreacyjny: boisko do piłki nożnej, szatnie, kort do tenisa ziemnego oraz boisko do piłki siatkowej. Od 1974 r. istnieje klub sportowy LZS Plon Gądkowice (od 2004 r. UKS Plon Gądkowice), w którego skład wchodzą trzy drużyny piłkarskie: seniorzy i juniorzy młodsi oraz trampkarze. Obecnym prezesem klubu jest Piotr Jakubowski. Inne popularne dyscypliny: zapasy, tenis stołowy, ziemny, siatkówka oraz szachy. Seniorzy Klasa „A” Dolnośląski ZPN Wrocław grupa II, począwszy od sezonu 2008/2009. Największym sukcesem piłkarzy jest zajęcie 3. lokaty w sezonie 2011/2012[5].
UKS Skoczek Gądkowice: Klub szachowy założony w 2009 r. Obecnie uczestniczy w rozgrywkach podwrocławskiej ligi terenowej (dwie drużyny). Prezesem Klubu jest Andrzej Janas. Klub aktywnie szkoli młodych adeptów gier umysłowych - szachy i warcaby.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 32040
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 256 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 123. [dostęp 2012-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ portal 90minut.pl
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- http://skoczekgad.blogspot.com/
- Strona UKS Plon Gądkowice. plongadkowice.futbolowo.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-21)].
- OSP Gądkowice
