Hymn Słowenii
| |||
 Oryginał rękopisu Zdravljicy | |||
| Państwo |  Słowenia
| ||
| Tekst | France Prešeren, 1844 | ||
| Muzyka | Stanko Premrl, 1905 | ||
| Lata obowiązywania | od 1989 | ||
{{Hymn infobox}} Nieznane pola: "rozmiar grafiki". Zdravljica jest hymnem państwowym Słowenii.
Tekst pieśni Zdravljica napisał France Prešeren[1], uważany za największego słoweńskiego poetę narodowego. Muzykę skomponował Stanko Premrl[2]. Pieśń została napisana w 1844. Z powodu cenzury nie ukazała się drukiem w tomie poezji Prešerna wydanym w 1847, lecz dopiero w roku następnym. Utwór jest anakreontykiem, zawiera jednak również odwołania do idei niepodległości Słowenii i braterstwa wolnych narodów, w duchu zbliżającej się wówczas Wiosny Ludów. Szczególne znaczenie posiadał w czasie okupacji i walki narodowowyzwoleńczej (1941-45) oraz w latach osiemdziesiątych, kiedy śpiewany był podczas świąt narodowych i uroczystości publicznych. Parlament słoweński (w obrębie ówczesnej Jugosławii) ustanowił pieśń Zdravljica hymnem narodowym w poprawce do konstytucji słoweńskiej w 1989 (27 września[2]), natomiast w 1990 (29 marca[2]) sprecyzowano, że hymn stanowi siódma zwrotka pieśni. Obecnie status hymnu uregulowany jest Ustawą o symbolach narodowych Republiki Słowenii, przyjętą w 1994 r. przez Zgromadzenie Państwowe.
Pieśń ma formę toastu, z czym związany jest jej tytuł (zdravljica, we współczesnym słoweńskim zdravica, oznacza właśnie „toast”) oraz układ graficzny wiersza (carmina figurata), którego każda strofa przypomina kielich.
Živé naj vsi naródi, |
Niech żyją wszystkie narody, |
Wiersz Toast przełożył na język polski Seweryn Pollak. Jego tłumaczenie jest dostępne w wydaniach poezji France Prešerena Poezje[3] i Poezje wybrane[4].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Henry R. Cooper, Jr: France Prešeren, Slovene poet (ang.). Encyclopaedia Britannica. [dostęp 2017-06-24].
- ↑ a b c Republika Slovenija (ang.). cestnik.com. [dostęp 2017-06-24].
- ↑ France Prešeren: Poezje. Wybór, opracowanie i przypisy Marian Piechal, Wstęp Božidar Borko. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1965, s. 145–147, seria: Biblioteka Poetów (Seria Celofanowa).
- ↑ France Prešeren: Poezje wybrane. Wybrał, wstępem i przypisami opatrzył Marian Piechal. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1976, s. 123–125, seria: Biblioteka Poetów.