Ionel Perlea
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Ionel Perlea, Jonel Perlea (ur. 13 grudnia 1900 w Ogradzie, zm. 29 lipca 1970 w Nowym Jorku[1][2]) – rumuński kompozytor i dyrygent.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Studiował w Monachium u Antona Beera-Walbrunna (1918–1920) oraz w Lipsku u Paula Graenera i Ottona Lohsego (1920–1923)[1][2]. Jako dyrygent zadebiutował w Bukareszcie w 1919 roku[2]. W kolejnych latach pełnił funkcję dyrygenta w Lipsku (1922–1923) i Rostocku (1923–1925)[2]. Był dyrygentem opery (1929–1932 i 1934–1934) oraz orkiestry radiowej (1936–1944) w Bukareszcie[2]. Od 1941 do 1944 roku wykładał kompozycję w konserwatorium bukareszteńskim[2]. Pod koniec II wojny światowej został internowany przez Niemców[2].
Po 1945 roku wyjechał z Rumunii, w latach 1945–1947 pełnił funkcję dyrygenta opery w Rzymie[1][2]. W 1950 roku występował w mediolańskiej La Scali[1][2]. W sezonie 1949/1950 dyrygował w Metropolitan Opera w Nowym Jorku, gdzie zadebiutował prowadząc Tristana i Izoldę Richarda Wagnera[1][2]. W następnych latach często występował we Włoszech, w 1955 roku poprowadził w Palermo prapremierowe przedstawienie Il capello di paglio di Firenze Nina Roty[1]. Od 1952 do 1959 roku współpracował z Connecticut Symphony Orchestra[1]. W latach 1952–1959 i 1965–1970 wykładał w nowojorskiej Manhattan School of Music[1][2]. W 1960 roku otrzymał obywatelstwo amerykańskie[2].
W 1957 roku doznał ataku serca, a w 1958 roku udaru mózgu, na skutek czego utracił władzę w prawej ręce. W ostatnich latach życia w związku z tym dyrygował wyłącznie przy użyciu lewej ręki[1][2].
Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]
(na podstawie materiałów źródłowych)[1][2]
Utwory orkiestrowe
- 2 skecze (1919)
- Wariacje na własny temat (1935)
- scherzo symfoniczne Don Quichotte (1946)
- Symfonia (1951)
- Adagio (1952)
- Sinfonia concertante na skrzypce i orkiestrę (1968)
- 3 etiudy (1969)
Utwory kameralne
- Sonata skrzypcowa (1921)
- Sonata wiolonczelowa (1921)
- Kwartet smyczkowy (1922)
- Sonata fortepianowa (1930)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 55–56. ISBN 978-83-224-0837-7.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2764. ISBN 0-02-865529-X.