Przejdź do zawartości

Izabela Wilczyńska-Szalawska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Izabela Wilczyńska-Szalawska
Ilustracja
Izabela Wilczyńska (1957)
Imię i nazwisko

Izabela Wilczyńska

Data i miejsce urodzenia

4 września 1920
Warszawa

Data i miejsce śmierci

20 listopada 2012
Piaseczno

Zawód

aktorka

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami Medal 10-lecia Polski Ludowej Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Grób Izabeli Wilczyńskiej-Szalawskiej na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Izabela Wilczyńska-Szalawska właśc. Wilczyńska (ur. 4 września 1920 w Warszawie, zm. 20 listopada 2012 w Piasecznie) – polska aktorka teatralna i filmowa.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w rodzinie Wiktora i Anny z Ryhasiewiczów, była siostrą Andrzeja i Jana. Razem z rodziną przeniosła się do Grodna, gdzie ukończyła Gimnazjum im. Emilii Plater. Należała do wielu organizacji młodzieżowych, m.in. do harcerstwa i Przysposobienia Wojskowego Kobiet[1].

W czasie II wojny światowej pracowała jako kelnerka w restauracji „Soldatenheim” w Grodnie, od 1942 roku była żołnierzem Armii Krajowej, po przeniesieniu do Warszawy w 1944 roku - w Zgrupowaniu „Leśnik” - 1. kompania, uczestniczyła w powstaniu warszawskim[1] jako sanitariuszka ps. „Iza”, „Plater”[2].

Po wojnie absolwentka Studio Iwo Galla w Gdyni, w latach 1946–1948 była adeptką w Teatrze Wybrzeże w Gdyni. Na scenie debiutowała 20 listopada 1946 roku. Następnie występowała w teatrach: Polskim w Warszawie (1948–1949, 1950–1956), Miejskich Dramatycznych w Krakowie (1949–1950), Powszechnym w Warszawie (1956–1959, 1975–1981), Ateneum w Warszawie (1959–1965)[3]. W latach 1965–1975 występowała w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku. Od 1975 do 1981 roku ponownie w warszawskim Teatrze Powszechnym[1]. W latach 1958–1973 występowała w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia[4].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Była dwukrotnie zamężna. Po raz pierwszy, od 1947 roku z Bronisławem Trońskim, a po rozwodzie w 1963 roku z Andrzejem Szalawskim. Z pierwszego związku pochodzi syn Marcin, aktor.

Zmarła 20 listopada 2012 roku w Domu Artystów Weteranów Scen Polskich, pochowana 3 grudnia 2012 roku na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 256-1-20)[5][6].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Źródło: Filmpolski.pl[3].

Spektakle Teatru Tv

[edytuj | edytuj kod]
  • 1958: Okazja jako Dziennikarka
  • 1960: Cud z chlebem
  • 1960: Czechow
  • 1963: Proces z Liege
  • 1972: Dlaczego mnie budzą jako Marieke Vos
  • 1972: Niedźwiedź
  • 1974: Nadzieja jako Saartowa
  • 1986: Spiskowcy jako Dozorczyni

Źródło: Filmpolski.pl[3].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f WILCZYŃSKA-SZALAWSKA IZABELA, aktorka – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2023-11-27].
  2. Powstańcze Biogramy - Izabela Wilczyńska [online], www.1944.pl [dostęp 2023-11-27] (pol.).
  3. a b c Izabela Wilczyńska-Szalawska w bazie filmpolski.pl
  4. Izabela Wilczyńska-Szalawska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2022-12-05].
  5. Cmentarz Stare Powązki: ANDRZEJ SZALAWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-19].
  6. Warszawa. Pogrzeb Izabeli Wilczyńskiej-Szalawskej, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2023-11-27].
  7. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki - wskazana jako Wilczyńska Izabela.
  8. Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2023-11-27] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]