Józef Skwirut
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Proboszcz parafii Żegiestów | |
| Okres sprawowania |
1934–1945 |
| Proboszcz parafii Krzyżanowice | |
| Okres sprawowania |
1945–1980 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Prezbiterat |
1928 |
| Odznaczenia | |
| |
Józef Skwirut (ur. 14 lutego 1905 w Czarnej Sędziszowskiej, zm. 22 sierpnia 1989 w Tarnowie) – polski duchowny katolicki, proboszcz parafii Żegiestów-Zdrój i Krzyżanowice, społecznik, patron Szkoły Podstawowej z Oddziałami Sportowymi w Proszówkach.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem Leona i Tekli z domu Pipała. Gimnazjum niższe ukończył w Rzeszowie, a wyższe od klasy piątej w Brzesku. W 1924 r. wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie, gdzie cztery lata później przyjął święcenia kapłańskie z rąk bpa Leona Wałęgi. Pracował jako wikariusz w Muszynie, Gromniku, Zdziarcu, Libuszy i Nowym Sączu[1].
W lipcu 1934 r. został proboszczem w Żegiestowie. 9 października 1935 r. z jego inicjatywy powstała tam Powszechna Szkoła im św. Teresy – pierwsza polska szkoła podstawowa w Żegiestowie. Uczęszczało tam wówczas 20 dzieci, z których utworzono dwa oddziały. W 1945 r. został mianowany proboszczem w Krzyżanowicach koło Bochni. Cieszył się autorytetem wśród wiernych, organizował wycieczki i pielgrzymki, edukował oraz służył pomocą w codziennym życiu. Jego pasją była gra na fortepianie – w parafii założył chór i teatr ludowy. W budynku dawnego Katolickiego Uniwersytetu Ludowego założył „Dom sieroty wojennego” dla dzieci, których rodzice zginęli podczas II wojny światowej (działał on do 1963 roku)[2]. Ks. Skwirut obdarzony był talentem malarskim, czego dowodem są pozostawione przez niego obrazy (wśród nich jest obraz „Jezu ufam Tobie”, który znajduje się w kościele św. Andrzeja Boboli w Gawłowie). Z jego inicjatywy 15 maja 1947 r. społeczność Proszówek wybudowała most wiszący na rzece Rabie, który umożliwił wygodny dostęp wiernych z tej miejscowości do kościoła w Krzyżanowicach. 5 października 1948 r. na wniosek Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie za zasługi na polu pracy zawodowej i społecznej odznaczony został Srebrnym Krzyżem Zasługi[3].
W 1980 r. zrezygnował z probostwa. Początkowo przebywał w Krzyżanowicach, wspierając kolejnych proboszczów (księży Mariana Biernata i Józefa Bukowca). W 1987 r. przeniósł się do Domu Księży Emerytów w Tarnowie. Zmarł 23 sierpnia 1989 roku. Pochowany został na cmentarzu w Krzyżanowicach.
3 czerwca 2017 r. Szkole Podstawowej w Proszówkach nadano imię ks. Józefa Skwiruta[4].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ks. Adam Nowak, Słownik biograficzny kapłanów diecezji tarnowskiej 1786-1985, tom IV, Tarnów 2004, s. 271.
- Folder Parafii Rzymsko-Katolickiej pw. św. Joachima w Krzyżanowicach, Krzyżanowice 2006, s. 4b.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ X Józef Skwirut [online], geni_family_tree [dostęp 2020-12-17] (pol.).
- ↑ Jan Łysek, Był tak dom, był taki ksiądz... Stanisław Kobiela (red.), „Wiadomości Bocheńskie. Kwartalnik społeczno-kulturalny Stowarzyszenia Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej” (Rok XXV nr 2 (101)), Bochnia 2014, ISSN 1426-1952.
- ↑ Postanowienie o odznaczeniu (Na podstawie uchwały Rady Państwa z dnia 27 marca 1947 r.)
- ↑ Szkoła Podstawowa z Oddziałami Sportowymi im. ks. Józefa Skwiruta w Proszówkach [online] [dostęp 2020-12-17] (pol.).