Język judeo-berberyjski

Język judeo-berberyjski
Obszar	dawniej Maroko, obecnie Izrael
Liczba mówiących	poniżej 2000
Pismo/alfabet	hebrajskie
Klasyfikacja genetyczna
	Języki afroazjatyckie; Języki berberyjskie; Języki północnoberberyjskie; Język judeo-berberyjski;
Status oficjalny
Ethnologue	8a umierający↗
Kody języka
ISO 639-3	jbe
IETF	jbe
Glottolog	jude1262
Ethnologue	jbe
SIL	JBE
W Wikipedii
	Zobacz też: język, języki świata
	Zobacz też: język, języki świata
	Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język judeo-berberyjski – język należący do języków berberyjskich, jest to grupa dialektów, używanych dawniej przez Żydów w środkowym i południowym Maroku, a obecnie w Izraelu.

Te dialekty powstały z języków berberyjskich tamazight i tashelhiyt z dodatkiem zapożyczeń z języka hebrajskiego. Cechą charakterystyczną jest wymawianie berberyjskiego sz jak s.

Dialekty judeo-berberyjskie były używane we wspólnotach żydowskich: Tinrhir, Ouijjane, Asaka, Imini i Ait Bou Oulli, które mieszkały w regionie Wysokiego Atlasu (wśród Berberów Tamazight) oraz we wspólnotach Oufrane i Illigh (wśród Berberów Sous, mówiących tashelhiyt). W języku judeo-berberyjskim powstawała literatura religijna, zapisywana alfabetem hebrajskim, np.(Pesah i Haggadah). Język ten był wypierany od XIX w. przez język judeo-arabski.

Większość Żydów z Maroka wyjechała do Izraela w latach 1950, gdzie język judeo-berberyjski szybko był wypierany przez język hebrajski. W 1992 było jeszcze około 2000 osób w Izraelu, znających judeo-berberyjski. Jest to język wymierający.

Fragment tekstu judeo-berberyjskiego

(manuskrypt Tinghir):

יִכְדַמְן אַיְיִנַגָא יפּרעו גְמַצָר. יִשוֹפִגַג רבי נּג דְיְנָג שוֹפוֹש נִדְרע שוֹפוֹש יִכיווֹאַנ
(transliteracja): ixəddamn ay n-ga i pər3u g° maṣər. i-ss-ufġ aġ əṛbbi ənnəġ dinnaġ s ufus ən ddr3, s ufus ikuwan.
(tłumaczenie): byliśmy tylko sługami faraona w Egipcie. Nasz Bóg nas stamtąd wyprowadził potężnym ramieniem, silnym ramieniem.

Bibliografia

P. Galand-Pernet & Haim Zafrani. Une version berbère de la Haggadah de Pesaḥ: Texte de Tinrhir du Todrha (Maroc). Compres rendus du G.L.E.C.S. Supplement I. 1970.

Linki zewnętrzne

Judeo-Beber, [w:] Ethnologue: Languages of the World, Dallas: SIL International [dostęp 2007-11-04] (ang.).
Judeo-berberyjski. mondeberbere.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (fr.)