Jagoda kamczacka

Jagoda kamczacka
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	szczeciowce
Rodzina	przewiertniowate
Rodzaj	wiciokrzew
Gatunek	wiciokrzew siny
Odmiana	jagoda kamczacka
	Nazwa systematyczna
	Lonicera caerulea var. kamtschatica Sevast.; Krashen. Opican. Zemli Kamch. 1:311. 1818
Synonimy
	Lonicera kamtschatica (Sevast.) Pojark.;
	Lonicera kamtschatica (Sevast.) Pojark.;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jagoda kamczacka – zwyczajowa nazwa owoców wiciokrzewu sinego^[4], odmian uprawnych tego gatunku lub tego gatunku jako całości^[5]. Ze względu na dużą zmienność wiciokrzewu sinego nazwa bywa odnoszona do wybranych odmian lub drobnych gatunków wyróżnianych w jego obrębie (np. L. edulis, L. altaica, L. kamtschatica)^[6]^[7].

Niezależnie od ujęcia chodzi o rośliny o jadalnych owocach pochodzące z północno-wschodniej Azji^[3]. Są one uprawiane w wielu krajach świata, również w Polsce.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Krzewy o zwartym i wzniesionym pokroju, osiągające wysokość do 2 m.
Kwiaty: Zakwita w pierwszej połowie kwietnia. Na krótkiej szypułce znajdują się dwa zwisające białożółte kwiaty o długości ok. 1,5 cm.
Owoc: Mięsiste, wydłużone jagody o fioletowoczarnej barwie, pokryte niebieskim, woskowym nalotem. Osiągają długość 2–3 cm i szerokość do 1 cm. Są soczyste, mają słodko-kwaśny smak z charakterystyczną goryczką. Dojrzewają od połowy maja.

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Roślina uprawna, uprawiana dla owoców. Jej zaletą są bardzo duże wartości odżywcze oraz fakt, że są to jedne z najwcześniej dojrzewających u nas w naturalnych warunkach owoców. Nie nadaje się do uprawy towarowej ze względu na małą wydajność owoców i trudny ich zbiór.

Owoce mogą być również wykorzystywane do produkcji wina, głównie przez amatorów, jednak w Polsce są już pierwsze wyspecjalizowane winiarnie^[8].

Uprawa[edytuj | edytuj kod]

Wymagania: roślina wytrzymuje mrozy do −45 stopni Celsjusza, a kwiaty do −8 stopni. Stanowisko powinno być słoneczne, ziemia żyzna, wzbogacona obornikiem.
Sposób uprawy: wskazane jest (ze względu na zapylanie krzyżowe) sadzić blisko siebie dwa krzaki jagody kamczackiej w odległości 1 metr, najlepiej różnych odmian. Jeden krzak też zaowocuje, ale słabiej. Krzewów nie przycina się, na starszych okazach można usuwać stare pędy.
Sztuka kulinarna: owoce przede wszystkim nadają się na deser. Można jednak wykonywać z nich dżemy, soki, mrozić i suszyć. Owoce zawierają wiele składników biologicznie aktywnych, o własnościach wzmacniających, antyseptycznych i odtruwających organizm.

Kultywary[edytuj | edytuj kod]

‘Dlinnopłodna’ – duże jagody, bez goryczki. Dobrymi zapylaczami są: ‘Czelabinka’, ‘Izjuminka’ i ‘Smolińska’
‘Czelabinka’ – jagody o gruszkowatym kształcie. Dobrymi zapylaczami są: ‘Czelabinka’, ‘Izjuminka’ i ‘Smolińska’
‘Sinoglaska’ – jagody o cylindrycznym kształcie. Dobrym zapylaczem jest ‘Dlinnopłodna’.
‘Wołoszebnica’ – duże jagody z nierówną powierzchnią. Zapylaczem może być każda inna odmiana.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-27] (ang.).
↑ ^a ^b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].
↑ Lachowicz S., Oszmanski J., Jaszyk M.. Jagoda kamczacka - "eliksir życia". „Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny”. 63, 4, s. 16-19, 2019.
↑ Ireneusz Ochmian, Józef Grajkowski. Wzrost i plonowanie trzech odmian jagody kamczackiej (Lonicera caerulea) na Pomorzu Zachodnim w pierwszych latach po posadzeniu. „Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu”. 41, s. 351-355, 2007.
↑ WłodzimierzW. Seneta WłodzimierzW., Dendrologia, JakubJ. Dolatowski (red.), wyd. 2 popr. (nowe), Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN, 1997, ISBN 83-01-12099-1, OCLC 69314709 .
↑ Donatas Naugžemys, Silva Žilinskaitė, Audrius Skridaila, Donatas Žvingila. Phylogenetic analysis of the polymorphic 4× species complex Lonicera caerulea (Caprifoliaceae) using RAPD markers and noncoding chloroplast DNA sequences. „Biologia”. 69, 5, s. 585—593, 2014. DOI: 10.2478/s11756-014-0345-0.
↑ Pomysł na jagodę kamczacką: własna winiarnia [online], www.sadnowoczesny.pl [dostęp 2020-07-28] (pol.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-27] (ang.).

[grin-3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].

[4] Lachowicz S., Oszmanski J., Jaszyk M.. Jagoda kamczacka - "eliksir życia". „Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny”. 63, 4, s. 16-19, 2019.

[5] Ireneusz Ochmian, Józef Grajkowski. Wzrost i plonowanie trzech odmian jagody kamczackiej (Lonicera caerulea) na Pomorzu Zachodnim w pierwszych latach po posadzeniu. „Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu”. 41, s. 351-355, 2007.

[seneta-6] WłodzimierzW. Seneta WłodzimierzW., Dendrologia, JakubJ. Dolatowski (red.), wyd. 2 popr. (nowe), Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN, 1997, ISBN 83-01-12099-1, OCLC 69314709 .

[7] Donatas Naugžemys, Silva Žilinskaitė, Audrius Skridaila, Donatas Žvingila. Phylogenetic analysis of the polymorphic 4× species complex Lonicera caerulea (Caprifoliaceae) using RAPD markers and noncoding chloroplast DNA sequences. „Biologia”. 69, 5, s. 585—593, 2014. DOI: 10.2478/s11756-014-0345-0.

[8] Pomysł na jagodę kamczacką: własna winiarnia [online], www.sadnowoczesny.pl [dostęp 2020-07-28] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]