Jan Boży
Data i miejsce urodzenia |
8 marca 1495 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Czczony przez | |
Beatyfikacja |
21 września 1630 |
Kanonizacja |
16 października 1690 |
Wspomnienie |
8 marca |
Atrybuty |
korona cierniowa, żebrak na plecach, żebrak u stóp[1] |
Patron |
Grenady, księgarzy, pirotechników, chorych, pielęgniarek i szpitali, opiekunem służby zdrowia, strażaków |
Jan Boży, właśc. Jan Cidade, port. João de Deus (ur. 8 marca 1495 w Montemor-o-Novo w Portugalii, zm. 8 marca 1550 w Grenadzie) – założyciel zakonu bonifratrów, święty katolicki, jedna z czołowych postaci religijnych XVI-wiecznej Hiszpanii, gdzie żył i pracował.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Niewiele wiadomo o jego młodości. Pewne jest, że był synem rodziców średniego stanu. Mając 8 lat, pod wpływem opowieści przygodnego wędrowca, wiedziony chęcią poznania świata, opuścił potajemnie rodzinny dom. Po kilkutygodniowej podróży znalazł schronienie i opiekę u jednego z mieszkańców hiszpańskiego miasteczka Oropesa, który nazwał małego chłopca "Janem otrzymanym od Boga – a Deo".
Po dwudziestym roku życia opuścił dom opiekunów. Brał udział w wojnie hiszpańsko-francuskiej, był pod Wiedniem z korpusem ekspedycyjnym księcia d'Alba. Podczas pobytu w Grenadzie, pod wpływem kazania św. Jana z Ávili, podjął radykalną zmianę swego życia. Żywiołowość, z jaką okazywał żal za grzechy i duchową przemianę, spowodowała, że posądzono go o postradanie zmysłów. Umieszczono go w szpitalu dla umysłowo chorych, w którym zetknął się z nieludzkimi sposobami traktowania chorych.
Kiedy odzyskał wolność, podjął się na stałe opieki nad chorymi. W grudniu 1539 r. otworzył mały przytułek, tzw. zakład miłosierdzia, który utrzymywał z kwesty. Zaapelował wtedy do lekarzy, aby odwiedzali tam osoby chore i kalekie. Robili to za darmo. Prosił o pomoc także kapłanów, aby leczyć zarówno dusze, jak i ciała swoich podopiecznych.
Organizował w nowej formie szpitalnictwo. Opiekował się także sierotami, ludźmi starymi, bezdomnymi, ubogimi i wędrowcami. Z czasem pozyskał sobie towarzyszy – tworząc początki zakonu szpitalnego zwanego "dobrymi braćmi – bonifratrami".
Wyczerpany pokutą i ciężką chorobą oraz niezwykle aktywnym trybem życia, św. Jan zmarł w roku 1550, mając 55 lat. Mieszkańcy Grenady zajęli się kontynuowaniem jego dzieła.
Kult
[edytuj | edytuj kod]- Beatyfikacja
Jan Boży został beatyfikowany 21 września 1630 przez Urbana VIII.
Kanonizacja
[edytuj | edytuj kod]Kanonizacja Jana Bożego odbyła się 16 października 1690 roku. Z prośbą o jej dokonanie wystąpili do papieża Aleksandra VIII katoliccy monarchowie Europy, w tym także polski król Jan III Sobieski.
- Dzień obchodów
Jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 8 marca.
- Patronat
Św. Jan jest patronem Grenady, księgarzy, pirotechników, chorych, pielęgniarek i szpitali, opiekunem służby zdrowia, strażaków. Jest również patronem założonego przez siebie Zakonu Braci Miłosierdzia (w Polsce zwanych bonifratrami)[2].
- Ikonografia
W ikonografii przedstawiany jest w prostym habicie bonifratra. W ręku trzyma przekrojony owoc granatu, z którego wyrasta krzyż.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Kościół pod wezwaniem św. Jana Bożego w Warszawie
- modlitwa za wstawiennictwem świętego
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wiesław Aleksander Niewęgłowski: Leksykon świętych. Warszawa: Świat Książki, 2006, s. 46. ISBN 978-83-247-0574-0.
- ↑ "Bracia Miłosierdzia". Dziennik Polski, 18 kwietnia 2009. [dostęp 2009-04-18]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Święty Jan Boży, zakonnik – materiały na brewiarz.katolik.pl [dostęp 2010-03-01]
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Historia Zakonu Bonifratrów św. Jana Bożego – Bonifratrów [dostęp 1 marca 2011]
- strona Samodzielnego Publicznego Szpitala Wojewódzkiego im. Jana Bożego w Lublinie
- ISNI: 0000000108878860
- VIAF: 36936680, 315680616
- ULAN: 500353732
- LCCN: n50038832
- GND: 118557998
- BnF: 12050719t
- SUDOC: 027513513
- NKC: mzk2005300799
- BNE: XX983596
- NTA: 083719237
- PLWABN: 9810570230405606
- NUKAT: n98033182
- J9U: 987007272822405171
- PTBNP: 1092038
- CANTIC: a10487153
- CONOR: 16232803
- BLBNB: 000499722
- LIH: LNB:V*164935;=BO