Jerzy Rossowski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Rossowski
Ilustracja
Jerzy Rossowski w mundurze służbowym kapitana 85 pp, na prawym ramieniu sznur będący oznaką adiutanta, fot. z 1939 r.
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia

27 września 1896
Warszawa

Data i miejsce śmierci

2 października 1939
Lublin

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Formacja

Polska Organizacja Wojskowa

Jednostki

2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich
85 Pułk Strzelców Wileńskich

Stanowiska

adiutant pułku, dowódca Dywizyjnego Kursu Dla Podoficerów Nadterminowych 19 DP

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Jerzy Rossowski (ur. 27 września 1896 w Warszawie, zm. 2 października 1939 w Lublinie) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, brał udział w I wojnie światowej, poległ w wojnie obronnej 1939 w Lublinie.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Młodość[edytuj | edytuj kod]

Jerzy Rossowski urodził się w Warszawie. Wzrastał w patriotycznym i wolnościowym klimacie rodziny, której postawę kształtowały losy polskich zesłańców z okresu powstania styczniowego. W czasie I wojny światowej wstąpił 17 sierpnia 1915 do Polskiej Organizacji Wojskowej w Okręgu Częstochowskim[1], należał zatem do nielicznych czynnie działających patriotów w tym czasie, którzy dążąli do uzyskania przez kraj niepodległości, częstochowska organizacja POW liczyła bowiem zaledwie 43 członków[2]. W listopadzie 1918 r. brał udział w rozbrajaniu Niemców, po czym wstąpił jako ochotnik do odradzającego się od kilku dni 2 pułku ułanów w Krakowie. W 1920 r. ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Warszawie i otrzymał przydział do 26 pułku piechoty w Gródku Jagiellońskim. Jesienią 1932 r. został przeniesiony do 85 pułku Strzelców Wileńskich w Nowej Wilejce[3], w którym pełnił służbę do wybuchu II wojny światowej między innymi na stanowisku adiutanta pułku, a w marcu 1939 na stanowisku dowódcy Dywizyjnego Kursu Dla Podoficerów Nadterminowych 19 DP[4].

II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

We wrześniu 1939 r. kpt. J. Rossowski pełnił funkcję adiutanta pułku ppłk. Jana Kruk-Śmigli[5], wchodzącego w skład Armii „Prusy”. Możliwości działania Armii zostały poważnie ograniczone przez opóźnienie przewozów mobilizacyjnych żołnierzy. 4 września doszło do ciężkich walk z kolumnami pancernymi nieprzyjaciela w rejonie Piotrkowa. Załamanie dywizji pod Piotrkowem – z powodu intensywnych nalotów lotnictwa niemieckiego, ostrzału artyleryjskiego, po którym następowały ataki czołgów, oraz słabej skuteczności obrony przeciwlotniczej – wymusiły odwrót. Rozbitkowie 19 DP, w tym oddziały 85 pułku piechoty Strzelców Wileńskich dotarli, zgodnie z relacją dowódcy ppłk. Jana Kruk-Śmigli, 8 września do lasów spalskich. W następnych dniach wojska w rozproszeniu posuwały się na wschód między Pilicą a linią Opoczno–Radom–Dęblin. 14 września oddziały pułku pod dowodzeniem ppłk. Kruk-Śmigli zostały otoczone przez niemieckie czołgi, wywiązała się zacięta walka. Ppłk Kruk-Śmigla postanowił podzielić oddział[6].

Podczas manewrów w 1936

Do tego miejsca z pewnością dotarł też kpt. Jerzy Rossowski, gdyż jako adiutant dowódcy pułku przebywał w głównym punkcie dowodzenia. Dalsze jego losy to najprawdopodobniej przedzieranie się do przejścia przez Wisłę zgodnie z decyzją gen. Stefana Dąb-Biernackiego w Maciejowicach i Dęblinie, być może wraz z grupą wiernych żołnierzy. Jerzy Rossowski dotarł aż do Lublina, gdzie uczestniczył w obronie miasta, zorganizowanej przez płk. Piotra Bartaka.

17 września 1939 r. rozegrała się bitwa o utrzymanie miasta, w której został ciężko ranny, prawdopodobnie w wyniku potyczki z Niemcami w czasie patrolu. Rany, odniesione wskutek wybuchu granatu w bezpośrednim sąsiedztwie, były poważne, obejmowały prawy bok, prawą łopatkę i obie ręce. Przewieziono go do szpitala polowego Bobolanum, zorganizowanego prowizorycznie w budynku oo. Jezuitów w Lublinie. Następnie po ewakuacji do szpitala ss. Szarytek w końcu września stwierdzono u niego zakażenie tężcem. Zmarł 2 października 1939 r. rano[7]. Pochowany na cmentarzu przy ul. Unickiej w Lublinie, w zbiorowym grobie żołnierskim[5].

Awanse[edytuj | edytuj kod]

Patent oficerski Jerzego Rossowskiego
  • podporucznik - ze starszeństwem z 1 grudnia 1920 roku
  • porucznik - ze starszeństwem z 1 grudnia 1922 roku
  • kapitan - 29 kwietnia 1933 roku ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 roku i 97. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8][9]

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

  1. Społeczeństwo Lublina oddało cześć Żołnierzom Września, wznosząc w 1987 roku Pomnik Obrońców Lublina, który stoi przy ul. Zana, w miejscu, gdzie pierwotnie znajdował się polowy cmentarz ofiar Września. Na pięciu mosiężnych tablicach przy obelisku w formie rozpryskującej się ziemi po wybuchu bomby umieszczono nazwiska kilkuset poległych, wśród nich kpt. Jerzego Rossowskiego[10].
  2. W 2007 roku Technikum Elektroniczne w Lublinie, mieszczące się przy ul. Wojciechowskiej 38, otrzymało imię Obrońców Lublina. Wśród wymienionych imiennie patronów szkoły jest kpt. Jerzy Rossowski[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Na podstawie "Zaświadczenia powiatowej komisji kwalifikacyjnej" z 10 IV 1938 (w posiadaniu rodziny).
  2. ↑ Tomasz Nałęcz: Polska Organizacja Wojskowa 1914–1918. PAN i Ossolineum, 1984, s. 201.
  3. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 13 z 09.12.1932 r.
  4. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 650.
  5. ↑ a b Ludwik Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Wydawnictwo Lubelskie, 1976, s. 398.
  6. ↑ Tadeusz Kryska-Karski: Piechota Polska 1939-1945, zeszyt nr 7. Instytut im. gen. W. Sikorskiego, Londyn, s. 21–22.
  7. ↑ Informacje o zdarzeniach od 17 września 1939 pochodzą z listów pielęgniarek ze szpitala polowego, skierowanych do żony zmarłego Janiny w styczniu i lutym 1940 roku (listy w posiadaniu rodziny).
  8. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 6 z 29.04.1933 r.
  9. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 40.
  10. ↑ Pomnik Obrońców Lublina. tnn.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. oraz Pomnik Obrońców Lublina (opis)
  11. ↑ Technikum Elektroniczne w Lublinie

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932
  • Dzienniki Personalne Ministra Spraw Wojskowych
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jerzy_Rossowski&oldid=72127662”