Przejdź do zawartości

Jezioro Turawskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jezioro Turawskie
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Rzeka

Mała Panew, Libawa

Pojemność całkowita

108 mln m³

Powierzchnia

24 km²

Wysokość zapory

13 m

Głębokość

średnia: 5, maks. 13 m

Funkcja

retencja

Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Turawskie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Turawskie”
Ziemia50°43′19″N 18°07′42″E/50,721944 18,128333
Turawa - Jezioro Średnie
Jezioro Średnie w Turawie

Jezioro Turawskie[1]zbiornik retencyjny na Małej Panwi o powierzchni 24 km², wysokości zapory 13 m, głębokości do 13 m i pojemności maksymalnej ok. 108 mln m³.

Zbiornik zbudowano w latach 1933–1939 jako Turawa-Stausee[2], aby umożliwić regulację poziomu wody na Odrze oraz w celach rekreacyjno-wypoczynkowych. W tym celu zlikwidowano miejscowości: Zamoście (niem. Hinterbrueck), Krzyślina (niem. Krysline) z przysiółkiem Łuk oraz Pustków, przysiółek Szczedrzyka. W sumie przesiedlono kilkadziesiąt rodzin, które dostały odszkodowanie finansowe lub zastępcze domy w Ligocie Turawskiej[3].

Zbiornik Turawski

Oprócz Małej Panwi do jeziora uchodzi mniejsza rzeka Libawa. Na odpływie z jeziora działa elektrownia wodna o mocy 1,2 MW. Brzegi północny i południowy tworzą plaże otoczone sosnowymi lasami z wieloma ośrodkami wypoczynkowymi. Na akwenie tym jest również uprawiane żeglarstwo i wędkarstwo (występowanie sandacza).

W pobliżu jeziora Turawskiego znajdują się inne jeziora. Jeziora „Średnie” i „Małe” (oba na południe od jeziora Turawskiego) powstały na miejscach wydobycia żwiru wykorzystanego do budowy zapory jeziora Turawskiego. Jezioro Srebrne (inne nazwy to Osowiec, Zielone lub Szmaragdowe) znajduje się w lasach w okolicach wsi Osowiec i Turawa i jest oddalone o około 2 km od jeziora Turawskiego. Zajmuje powierzchnię 12 ha, a głębokość dochodzi do 17 m. Jezioro powstało na miejscu zalanego wyrobiska.

Natura 2000

[edytuj | edytuj kod]

Na obszarze o powierzchni 2125 ha, obejmującym okolice jeziora Turawskiego, ustanowiono obszar specjalnej ochrony ptaków PLB160004 'Zbiornik Turawski'. Obszar ustanowiono Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 października 2008 roku i znajduje się na terenie gminy Turawa[4].

W ptasiej ostoi występują co najmniej 24 gatunki ptaków z załącznika I Dyrektywy Ptasiej. Zbiornik Turawski jest jedną z najważniejszych na Opolszczyźnie ostoi dla ptaków migrujących. Jesienią i wiosną zatrzymują się na nim liczące do 22 000 osobników stada ptaków z rzędu blaszkodziobych i siewkowych[4]. Wiele rzadkich i pierwszych stwierdzeń gatunków ptaków w kraju miało miejsce właśnie na tym zbiorniku, np. brodziec żółtonogi czy biegus wielki. Spośród gatunków lęgowych na obszarze ostoi szczególnej ochronie podlegają populacje rybitwy białowąsej, rybitwy czarnej i perkoza zausznika[5].

Zbiornik Turawski leży w całości w Obszarze Chronionego Krajobrazu Lasy Stobrawsko-Turawskie[6].

Turystyka

[edytuj | edytuj kod]

Jezioro Turawskie jest popularne wśród turystów. Poza plażowaniem zbiornik przyciąga wędkarzy (znane łowisko sandacza), kite surferów, żeglarzy, a zimą amatorów narciarstwa biegowego i bojerów[7].

Wokół jeziora znajduje się kilkadziesiąt ośrodków wypoczynkowych, hoteli i kempingów[8]. Turystyka rozwinięta jest na południowym i północnym brzegu jeziora gdzie znajduje się spacerowa Promenada, bary i restauracje[9] (wschodni brzeg jest dziki, króluje tu ptactwo; zachodni to tama zaporowa o długości ponad 6 km, która przyciąga spacerowiczów, biegaczy, wędkarzy).

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 361, ISBN 83-239-9607-5.
  2. Oppeln. [dostęp 2012-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  3. Agata Jop: Jezioro Turawskie – zalew historii. opole.naszemiasto.pl.
  4. a b SDF Zbiornik Turawski PLB160004 z października 2013 roku. [dostęp 2014-01-13].
  5. RDOŚ Opole, SDF Zbiornik Turawski PLB160004 z 2017 roku [online], luty 2017 [dostęp 2018-01-23] (pol.).
  6. Geoserwis GDOŚ. [dostęp 2014-01-13].
  7. O jeziorach Turawskich [online], I Love Turawa [dostęp 2019-09-12] (pol.).
  8. Noclegi [online], I Love Turawa [dostęp 2019-09-12] (pol.).
  9. Gdzie zjeść [online], I Love Turawa [dostęp 2019-09-12] (pol.).