Józef Mamica
Zdjęcie portretowe księdza kapelana Józefa Mamicy | |
Data i miejsce urodzenia |
13 sierpnia 1878 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
3 sierpnia 1940 |
Wyznanie | |
Ordynacja |
15 listopada 1903 |
Odznaczenia | |
Józef Mamica (ur. 13 sierpnia 1878 w Pruchnej, zm. 3 sierpnia 1940 w Mauthausen-Gusen) – polski duchowny luterański, senior wyznania ewangelicko-augsburskiego Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Józef Mamica urodził się 13 sierpnia 1878 roku w Pruchnej na Śląsku Cieszyńskim, w rodzinie Pawła, rolnika, i Marii z Wawreczków (Wowrzeczków)[1].
Uczęszczał do gimnazjum w Cieszynie. 4 października 1899 roku rozpoczął studia teologiczne w Wiedniu, a następnie kontynuował je i ukończył w 1902 roku w Bazylei. 15 listopada 1903 roku został ordynowany na duchownego ewangelickiego[2].
Został duszpasterzem w Błędowicach, które wskutek patriotycznej postawy musiał opuścić po zajęciu przez wojska czeskie. Był zastępcą przewodniczącego Głównego Komitetu Plebiscytowego w Cieszynie i delegatem Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego na konferencję pokojową w Paryżu w 1919 roku. Brał udział w II i III powstaniu śląskim.
W 1920 roku został kapelanem wojskowym jako proboszcz ewangelicki Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII z siedzibą w Poznaniu, obejmującego województwa poznańskie i pomorskie. Prowadził również duszpasterstwo wśród cywilnych ewangelików-Polaków.
W latach 1920–1923 był jednocześnie administratorem nowo założonej parafii ewangelicko-augsburskiej w Poznaniu i przyczynił się do powstania kolejnych polskich parafii w Toruniu (1921), gdzie był administratorem do 1925 roku i w Bydgoszczy (1922), ponadto odprawiał nabożeństwa w Grudziądzu (1923).
3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu proboszcza ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 1. lokatą w duchowieństwie wojskowym wyznania ewangelicko-augsburskiego[3].
W latach 1929–1930 sprawował funkcję kapelana naczelnego WP. Wraz z naczelnym kapelanem WP, ks. Ryszardem Paszko w 1925 roku opublikował Śpiewnik i modlitewnik dla ewangelików w Wojsku Polskim. W latach 1923–1929 prowadził dom sierot w Marszałkach. Jego następcą w Poznaniu został ks. Karol Świtalski.
28 czerwca 1935 roku awansował na seniora ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 roku i 1. lokatą w duchowieństwie wojskowym wyznania ewangelicko-augsburskiego[4].
Osobny artykuł:Z dniem 31 października 1935 roku został przeniesiony w stan spoczynku[5]. Osiadł w Mnichu.
W kwietniu 1940 roku został osadzony w hitlerowskim obozie koncentracyjnym Dachau, a następnie w Mauthausen-Gusen, gdzie zmarł z głodu i ogólnego wycieńczenia.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[6]
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1931)[7]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]17 listopada 2018 roku w Drogomyślu podczas uroczystego nabożeństwa odsłonięto tablicę upamiętniającą ks. Józefa Mamicę[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rej 2000 ↓, s. 159.
- ↑ Rej 2000 ↓, s. 159-160.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 409.
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 9, s. 75, 28 czerwca 1935.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 101.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 26.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 101 „za zasługi na polu pracy duszpasterskiej w wojsku”.
- ↑ Odsłonięcie tablicy poświęconej ks. Józefowi Mamicy w Drogomyślu – Diecezja Cieszyńska [online], cieszynska.luteranie.pl [dostęp 2020-07-12] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych.
- Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 412, 902.
- W cieniu śmierci. Ewangelicy - ofiary prześladowań w czasie II wojny światowej, red. Tadeusz Wojak, Warszawa, Wydawnictwo Zwiastun, 1970.
- Ludwik Brożek, Mamica Józef, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 19, Wrocław, Ossolineum, 1974.
- Jerzy Domasłowski , Kościół Ewangelicko-Augsburski w Poznaniu i w Zachodniej Wielkopolsce w latach 1919–2005, Poznań: Parafia Ewangelicko-Augsburska w Poznaniu, 2005, ISBN 83-922889-0-4, OCLC 69480325 .
- Ks. płk. Józef Mamica (1878–1940), oprac. Paulina Hławiczka, „Wiara i Mundur”, ISSN 1898-598X, R. 1, 2008, nr 4.
- Krzysztof Jan Rej: Ewangelicka służba duszpasterska w Wojsku Polskim 1919–1950. Warszawa: Wydawnictwo Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego, 2000.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Duchowieństwo wojskowe wyznania ewangelicko-augsburskiego II Rzeczypospolitej
- Ludzie związani z Bydgoszczą
- Ludzie związani z Grudziądzem
- Ludzie związani z Poznaniem
- Ludzie związani z Toruniem
- Ludzie związani ze Śląskiem Cieszyńskim
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Ofiary KL Mauthausen-Gusen
- Pochowani na cmentarzu ewangelickim przy ul. Bielskiej w Cieszynie
- Polscy duchowni luterańscy
- Polskie ofiary niemieckich obozów koncentracyjnych
- Uczestnicy III powstania śląskiego
- Urodzeni w 1878
- Więźniowie KL Dachau
- Zmarli w 1940
- Zmarli z głodu