Kęczewo
53°07′47″N 20°09′58″E/53,129722 20,166111| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
23 |
| Kod pocztowy |
06-545[4] |
| Tablice rejestracyjne |
WML |
| SIMC |
0118322[5] |
Położenie na mapie gminy Lipowiec Kościelny  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu mławskiego  | |
| 53°07′47″N 20°09′58″E/53,129722 20,166111[1]
| |
Kęczewo (do 14 lutego 2002 Kęczewizna[6]) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim, w gminie Lipowiec Kościelny[5][7].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Na terenie wsi funkcjonowała szkoła podstawowa wybudowana w 1938 roku. Placówka funkcjonowała do roku 2008. Obecnie przekształcona w budynek mieszkalny.
W Kęczewie istniał drewniany wiatrak typu koźlak wybudowany pod koniec XIX wieku. Remontowany w 1948 r. następnie nieczynny od 1966 r. Uległ zniszczeniu w ostatnich latach XX wieku.
Od nazwy wsi wywodzi się ród Kęczewskich[8].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś po raz pierwszy jest wspomniana w 1411 roku, w aktach procesów polsko-krzyżackich jako Cancewo[9].
Według spisu z XIX wieku we wsi było 36 domów, włościanie posiadali 640 mórg pól uprawnych oraz 468 mórg lasu. Dwór był w posiadaniu 629 mórg gruntu ornego oraz 469 mórg lasu. W skład dóbr kęczewskich wchodziły: Kęczewo, Lipowiec Podborny (odsprzedany w 1880 roku) i Niedziałki Kęczewskie.
W drugiej połowie XIX wieku, Józef Kosiński herbu Rawicz wybudował we wsi gorzelnię, a następnie przekształcił ją w krochmalnię. W czasie przygotowywania pierwszego transportu do Prus, wskutek wadliwej instalacji budynek zapalił się i spłonął doszczętnie[10]. Obecnie po byłych obiektach przemysłowych nie ma już śladu.
31 marca 1864 r. w okolicach Kęczewa wojska rosyjskie dowodzone przez esauła Dukmasowa i Aksentiewa zaatakowały powstańców styczniowych. Oddział został rozbity w skutego czego, życie straciło 17 (lub 19) powstańców, 8 zostało rannych a 58 wziętych do niewoli. Dowódca oddziału, kapitan Wandel ps. „Bruder” został rozstrzelany w Mławie. W 1939 r. w mogile powstańców pochowano nieznanych żołnierzy WP[11].
W dniach 1-4 września 1939 roku w okolicy Kęczewa walczyła 15 Brygada Kawalerii, broniąca granic Rzeczypospolitej przed III Rzeszą. We wsi znajduje się głaz upamiętniający to wydarzenie.
15 lutego 2002 nastąpiła zmiana nazwy z Kęczewizna na Kęczewo[12].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Kamienny krzyż wystawiony w 1908 roku przez właściciela majątku ziemskiego[13]
- Park podworski z XIX wieku
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 52181
- ↑ Wieś Kęczewo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-09-23], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-09-23].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 445 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie ustalenia i zmiany urzędowych nazw niektórych miejscowości w województwach mazowieckim i warmińsko-mazurskim. (Dz.U. z 2002 r. nr 8, poz. 79)
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Adam Boniecki, Herbarz Polski, część I, t. 9, Warszawa: Warszawskie Towarzystwo Akcyjne S. Orgelbranda S[yn]ów, 1906, s. 391.
- ↑ Lites ac res gestae inter Polonos Ordinemquae Cruciferorum t.2 s. 196
- ↑ Ryszard Marut, Aktywność kulturalno-oświatowa mazowieckich ziemian w XIX-XX wieku, 2007.
- ↑ Tadeusz Swat, Gloria Victis. Mogiły poległych z okresu Powstania Styczniowego 1863-1864 roku na ziemiach polskich, 2004.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie ustalenia i zmiany urzędowych nazw niektórych miejscowości w województwach mazowieckim i warmińsko-mazurskim (Dz.U. z 2002 r. nr 8, poz. 79).
- ↑ n, Kęczewo [online], Młyńskadroga.pl, 19 kwietnia 2020 [dostęp 2020-05-01] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Kęczewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 954.