Lipowiec Kościelny
53°06′15″N 20°10′36″E/53,104167 20,176667| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2023) |
804[2] |
| Strefa numeracyjna |
23 |
| Kod pocztowy |
06-545[3] |
| Tablice rejestracyjne |
WML |
| SIMC |
0118380[4] |
Położenie na mapie gminy Lipowiec Kościelny  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu mławskiego  | |
| 53°06′15″N 20°10′36″E/53,104167 20,176667[1]
| |
Lipowiec Kościelny – wieś sołecka[5] w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim, w gminie Lipowiec Kościelny[4][6].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0118397 | Lipowiec Podborny | część wsi |
Miejscowość jest siedzibą gminy Lipowiec Kościelny oraz rzymskokatolickiej parafii św. Mikołaja.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lipowiec Kościelny. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Według danych z roku 2002 gmina Lipowiec Kościelny ma obszar 114,21 km², w tym:
- użytki rolne: 64%
- użytki leśne: 29%
Gmina stanowi 9,75% powierzchni powiatu.
Lipowiec Kościelny znajduje się przy drodze wojewódzkiej nr 563 z Rypina przez Żuromin do Mławy.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Na podstawie nielicznych wzmianek można wnioskować, iż Lipowiec Kościelny powstał na przełomie XIV i XV wieku. Po raz pierwszy wzmiankowany jest w dokumentach z 1413 i 1435 roku. W XVI wieku należał do Ciołków. W wieku XVIII wieś posiedli Mostowscy, na początku XIX w. Krasińscy a później Podczascy.
Na cmentarzu w Lipowcu Kościelnym pochowanych jest siedemnastu powstańców styczniowych, którzy w 1864 r. polegli we wsi Kęczewo.
Dawniej wydzielało się trzy części wsi: Lipowiec Kościelny, Lipowiec Podborny i Lipowiec Parcele.
Parafia Lipowiec Kościelny powstała w XIII-XIV w. Pierwsza wzmianka źródłowa o jej istnieniu pochodzi z 1449 r. W 1598 r. istniał drewniany kościół, który posiadał murowaną zakrystię. Obecna świątynia została wybudowana w 1805 r., staraniem ks. A. Folksdorfa. Konsekrował ją bp Onufry Szembek. W latach 1899–1901 przeprowadzono gruntowny remont kościoła. Wówczas świątynię wyposażono w organy, ławki, chrzcielnicę i konfesjonały. Kolejne remonty miały miejsce w latach 1949 i 1954. Ostatni gruntowny remont przeprowadzono w latach 90. XX w. Spośród zabytków sztuki sakralnej na uwagę zasługują: obraz Matki Bożej z XVIII w., naczynie do udzielania Komunii św. z 1772 r., kielichy z 1888 i 1900 r., ambona, monstrancja, chrzcielnica.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Późnobarokowy kościół parafialny pw. Św. Mikołaja z 1711 r. (przebudowany w XIX w.); w kościele wmurowana jest tablica erekcyjna z 1532 roku pochodząca z poprzedniego kościoła
- Park podworski z XIX wieku
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 69075
- ↑ Raport o stanie gminy Lipowiec Kościelny w 2023. Liczba mieszkańców w dn. 31.12.2023 s. 9
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 657 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ BIP gminy, sołectwa
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Lipowiec (10) ''L.-Kościelny'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 285.