Kalidasa

Kalidasa (skr. कालिदास, trl. Kālidāsa, "sługa Kali") – indyjski poeta i dramaturg z epoki klasycznego sanskrytu.

Życie[edytuj | edytuj kod]

Trudno dokładnie określić, kiedy tworzył, najprawdopodobniej jednak w okresie imperium Guptów, w IV, V^[1] lub VI wieku n.e. (mógł być poetą na dworze Ćandragupty II^[2]). Jego sztuki i poezja opierały się przede wszystkim na indyjskiej mitologii i filozofii.

Znaczenie[edytuj | edytuj kod]

W literaturze sanskrytu zajmuje podobne miejsce jak William Szekspir w literaturze angielskiej. Sława spowodowała, że przypisywano mu też dzieła (ok. 30), których autorem pewnie nie był, takie jak Nālodaya i Śrutabodha. Badacze uważają obecnie, że te utwory napisali inni pisarze o takim samym imieniu - Kālidāsa.

Dzieła[edytuj | edytuj kod]

Jest autorem dzieł:

lirycznych:
- Meghadūta (Obłok posłańcem)^[1]
- Ṛtusaṃhāra (Opis pór roku) - autor domniemany, brak jednoznacznych dowodów potwierdzających jego autorstwo
epickich:
- Raghuvaṃśa (Ród Raghów)
- Kumārasambhava (Narodziny boga Kumāry)
dramatycznych:
- Abhijñānaśākuntalam (Rozpoznanie Śiakuntali), zwane też: Abhijñāśākuntala lub Śākuntala
- Mālavikāgnimitram (Mālavikā i Agnimitra)
- Vikramorvaśi (Vikrama i Urvaśi)

Przekłady na język polski[edytuj | edytuj kod]

Na język polski przełożono z oryginału Śākuntalę (Kalidasa, Siakuntala, przełożył Stanisław Schayer: Ossolineum 1957, Biblioteka Narodowa II:111, z obszernym wstępem; wcześniejsze wojenne wydanie: Budapeszt 1941) oraz Maghadutę (Joanna Sachse, na łamach Przeglądu Orientalistycznego, ok. 1980). Fragmenty dzieł w przekładzie Stanisława Schayera znaleźć można także w Wielkiej literaturze powszechnej, wydawca Trzaska, Evert i Michalski, Warszawa (ok. 1930), t. I, s. 115-226; a w przekładzie Juliana A. Święcickiego w Historyi literatury powszechnej w monografijach, Warszawa 1901, t. IV, s. 290-301.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b LidiaL. Sudyka LidiaL., Meghadūta, czyli niezwykłe losy pewnego poematu, [w:] LidiaL. Sudyka, Teresa MiążekT.M. Mariola Pigoniowa (red.), Wokół Meghaduty: nieprzerwana nić literackiej kultury sanskrytu, Uniwersytet Jagielloński, 2014, s. 8, ISBN 978-83-7638-530-3 .
↑ LidiaL. Szczepanik LidiaL., Sanskryckie poematy dūtakāvya. Rys historyczny gatunku, [w:] LidiaL. Sudyka, Teresa MiążekT.M. Mariola Pigoniowa (red.), Wokół Meghaduty: nieprzerwana nić literackiej kultury sanskrytu, Uniwersytet Jagielloński, 2014, s. 17, ISBN 978-83-7638-530-3 .

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Dorothy Matilda Figueira: Translating the Orient: the reception of Śākuntala in nineteenth century Europe. [dostęp 2014-10-22]. (ang.).
Kalidasa. Translations of Shakuntala, and Other Works, by Arthur W. Ryder (1914) - kompletny przekład angielski ww. dzieł. [dostęp 2014-10-22]. (ang.).
Abhijnana Sakuntalam - tekst sanskrycki Śakuntali w transliteracji, na stronach GRETIL. [dostęp 2014-10-22].
Kālidāsa, Indian Litterateur. [dostęp 2010-02-19]. (ang.).

[:0-1] LidiaL. Sudyka LidiaL., Meghadūta, czyli niezwykłe losy pewnego poematu, [w:] LidiaL. Sudyka, Teresa MiążekT.M. Mariola Pigoniowa (red.), Wokół Meghaduty: nieprzerwana nić literackiej kultury sanskrytu, Uniwersytet Jagielloński, 2014, s. 8, ISBN 978-83-7638-530-3 .

[:02-2] LidiaL. Szczepanik LidiaL., Sanskryckie poematy dūtakāvya. Rys historyczny gatunku, [w:] LidiaL. Sudyka, Teresa MiążekT.M. Mariola Pigoniowa (red.), Wokół Meghaduty: nieprzerwana nić literackiej kultury sanskrytu, Uniwersytet Jagielloński, 2014, s. 17, ISBN 978-83-7638-530-3 .

[1]

[2]