Kalipso (córka Atlasa)

Kalipso

Καλυψώ

nimfa
Występowanie	mitologia grecka
Rodzina
Ojciec	Atlas lub Helios

Kalipso (gr. Καλυψώ Kalypsṓ, łac. Calypso) – w mitologii greckiej nimfa żyjąca na Ogygii (gr. Ὠγυγία), wyspie identyfikowanej z różnymi rzeczywistymi wyspami na Morzu Śródziemnym i Oceanie Atlantyckim. Uchodziła za córkę tytana Atlasa. To przez wspieranie ojca podczas tytanomachii została uwięziona na Ogygii i skazana na przyjmowanie sławnych herosów, w tym Heraklesa czy znanego jego odpowiednika rzymskiego Herkulesa.

Pochodzenie imienia „Kalipso”

Dokładna etymologia imienia Kalipso nie jest znana. Słowo „καλύπτειν” (kalyptein) = chować, kryć, z którego wywodzi się też „apokalipsa” = objawienie, sugeruje, że Kalipso była na początku utożsamiana z boginią śmierci bądź ciemności.

Postać z Odysei

Kalipso jest najbardziej znana z roli jaką odegrała w Odysei Homera, w której więzi bohatera wojny trojańskiej – Odyseusza. Trzyma go przez siedem lat jako zakładnika na Ogygii, chcąc go uczynić swoim nieśmiertelnym mężem. Odys ma odmienne plany – pragnie wrócić do swojej ukochanej żony Penelopy. Atena, która mu sprzyja, prosi Zeusa o uwolnienie zakładnika z wyspy. Ten przystaje na prośbę i wysyła Hermesa, by kazał Kalipso uwolnić Odyseusza.

Zdaniem Hezjoda, greckiego epika, Kalipso urodziła Odyseuszowi dwójkę dzieci, Nausitusa i Nausinusa.

Współczesne nawiązania

• peerelowskie lody Calypso.
• Postacie o imieniu Kalipso, nawiązujące do postaci mitologicznej, pojawiają się m.in. w serii książek Percy Jackson i bogowie olimpijscy, Olimpijscy herosi oraz w filmach: Piraci z Karaibów: Skrzynia umarlaka i Piraci z Karaibów: Na krańcu świata.
• Imieniem tej greckiej nimfy został też nazwany jeden z księżyców Saturna.

Bibliografia

• Słownik kultury antycznej pod red. Lidii Winniczuk. Wiedza Powszechna, Warszawa, 1986. ISBN 83-214-0406-5