Karol Ferster

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Karol Ferster
Charlie
Ilustracja
Autoportret Karola Ferstera (1937–1939)
Data i miejsce urodzenia

17 maja 1902
Kalwaria Zebrzydowska

Data i miejsce śmierci

7 lipca 1986
Warszawa

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
August Bęc-Walski „Przekrój” 1950
Grób grafika Karola Ferstera na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Karol Ferster, ps. „Charlie” (ur. 17 maja 1902 w Kalwarii Zebrzydowskiej, zm. 7 lipca 1986 w Warszawie) – polski rysownik, karykaturzysta, satyryk.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Kalwarii Zebrzydowskiej jako Karol Förster (używał tego nazwiska do 1939). Był pochodzenia żydowskiego, synem Dawida Förstera, adwokata. Uczęszczał do gimnazjum w Krakowie[1]. W latach 1920–1926 studiował na Wydziale Malarstwa i Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, w zakresie malarstwa uczeń prof. Wojciecha Weissa, w zakresie grafiki uczeń prof. Jana Wojnarskiego. Równolegle w latach 1920–1924 studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim, po ukończeniu którego odbył praktykę w krakowskim sądzie karnym, jako protokolant, a następnie aplikant u własnego ojca. Przez dwa lata pracował jako nauczyciel rysunku w jednym z krakowskich gimnazjów[1]. W 1928 przez 6 miesięcy studiował grafikę w Berlinie. Był członkiem krakowskiej grupy Zrzeszenie Artystów Plastyków „Zwornik”. Od 1928 współpracował jako rysownik i karykaturzysta z dziennikiem „Ilustrowanym Kuryerem Codziennym”, z tygodnikiem „Kurier Literacko-Naukowy” oraz tygodnikiem satyrycznym „Wróble na Dachu”[2]. Ilustrował wiele książek.

Po wybuchu II wojny światowej, w latach 1939–1945 przebywał we Lwowie[2], gdzie pracował w kooperatywie artystycznej „Chudożnik” i czasowo w filii moskiewskiego „Krokodiła”. Po zajęciu Lwowa przez Niemców trafił do obozu janowskiego, skąd dzięki pomocy przyjaciół uciekł do Warszawy. Tam przebywał do końca powstania warszawskiego[1].

Po wojnie, od 1945 w Krakowie współpracował z „Przekrojem” i „Dziennikiem Polskim”. Był twórcą postaci Augusta Bęc-Walskiego – groteskowego reakcjonisty, ukazującego się przez wiele lat na czternastej stronie „Przekroju”. W latach 1946–1950 i 1956–1957 był korespondentem prasy krakowskiej w Paryżu. Po powrocie do kraju osiadł w Warszawie, gdzie stale współpracował z tygodnikami „Świat”, „Mucha” (jako kierownik artystyczny) i „Szpilki”, a także dziennikiem „Życie Warszawy”. Miał wiele wystaw indywidualnych (głównie karykatury i satyry) w kraju i za granicą[2].

Był także autorem wielu reklam herbaty firmy „Szarski i Syn” w Krakowie[3]. W latach 1951–1958 projektował plakaty filmowe oraz plakaty satyryczno-polityczne.

Wszystkie rysunki podpisywał pseudonimem „Charlie”. W 1952 roku otrzymał Nagrodę Państwową III stopnia za aktualne karykatury polityczne[4]. Był też laureatem Złotej Szpilki (1967) i Złotej Szpilki z Wawrzynem (1971).

Od 1945 roku należał do PPR, a od 1948 – do PZPR[5].

Był mężem Serafiny (1908–2002)[1][6].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B23-2-22)[6].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Krystyna Duda. Pamiętamy - Karol Ferster. „Kalwiarz”. Nr 12, s. 31–33, 2018. Kalwaria Zebrzydowska: Towarzystwo Przyjaciół Kalwarii Zebrzydowskiej. ISSN 1899-8097. 
  2. a b c Charlie (Karol Ferster) [online], Poliart Beata Kalke [dostęp 2023-10-18] (pol.).
  3. Jan Szarski: Szarski i Syn. Kraków: 1994
  4. Dziennik Polski, rok VIII, nr 176, (2639), s. 2.
  5. Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 201–202. ISBN 83-223-2073-6.
  6. a b Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online] [dostęp 2019-11-14] (pol.).
  7. M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Karol Ferster (Charlie): Łączka Pegazów, Czytelnik, Warszawa 1985, ISBN 83-07-01131-0.
  • Karol Ferster (Charlie): Przestrzeń komiczna, Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne RSW „Prasa”, Warszawa 1960.
  • Andrzej Klominek: Życie w „Przekroju”, „Most”, Warszawa 1995 ISBN 83-85611-34-7.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]