Karpiak
 Szczyt wzniesienia z ruinami zamku Karpień | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
782[1] m n.p.m. |
Położenie na mapie Sudetów  | |
 50°19′51,58″N 16°55′23,78″E/50,330994 16,923272
| |
Karpiak – wzniesienie o wysokości 782 m n.p.m. w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Wschodnichch, w Górach Złotych.
Położenie i opis[edytuj | edytuj kod]
Wzniesienie położone jest na obszarze Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego w południowo-wschodniej części Gór Złotych, około 3,5 km na południowy wschód od centrum miejscowości Lądek-Zdrój, po zachodniej stronie od Przełęczy Karpowskiej[2].
Kopulaste wzniesienie o zróżnicowanej rzeźbie i ukształtowaniu oraz stromych zboczach z mało wyrazistą prawie płaską powierzchnia szczytową. Wznosi się w środkowej części bocznego, miejscami skalistego grzbietu, odchodzącego od Kobylej Kopy w kierunku południowo-zachodnim, który stromo opada do Doliny Białej Lądeckiej[2]. Wzniesienie wyraźnie wydzielają wykształcone górskie doliny. Od bliźniaczego wyższego wzniesienia Królówka, położonego ok. 750 m. po południowo-zachodniej stronie oddzielone jest niewielkim obniżeniem[2]. Na szczycie wzniesienia znajdują się ruiny po dawnym zamku Karpień[2]. Wzniesienie budują gnejsy gierałtowskie należące do jednostki geologicznej metamorfiku Lądka i Śnieżnika[2]. Zbocza wzniesienia w dolnej części pokrywa niewielka warstwa młodszych osadów z okresu zlodowaceń plejstoceńskich[2]. Cała powierzchnia zboczy wzniesienia porośnięta jest lasem świerkowym regla dolnego z niewielką domieszką drzew liściastych powierzchnię szczytową pozbawioną drzew porastają bujne trawy i paprocie[2]. Zbocza wzniesienia przecina gęsta sieć leśnych dróg i znakowanych ścieżek spacerowych. U wschodniego podnóża wzniesienia, położona jest Przełęcz Karpowska[2]. Położenie wzniesienia, kształt oraz mało wyraźny szczyt czynią wzniesienie trudno rozpoznawalnym w terenie.
Flora i fauna[edytuj | edytuj kod]
Wypłukiwana zaprawa z murów zamkowych wzbogaca podłoże i sprzyja rozwojowi wapieniolubnej flory, np. paproci – zachyłki Roberta, i fauny - miedzianobrunatnego ślimaka nadobnego[2].
Zamek[edytuj | edytuj kod]
Na szczycie Karpiaka znajdują się pozostałości po dawnym zamku[2]. Zamek został zdobyty i spalony przez husytów w 1428 r. podczas wojen husyckich. Zamek do 1513 r. pozostawał siedzibą rycerzy rozbójników, kiedy to całkowicie został zniszczony i od tamtego okresu pozostał w ruinie. Do obecnych czasów zachowały się niewielkie pozostałości murów i fundamentów. Nie zachowały się ślady innych przyzamkowych budowli. Całość obiektu zarośnięta jest trawą i paprociami[3].
Zamek strzegł położonej w pobliżu Przełęczy Karpowskiej, przez którą prowadził dawniej trakt z Pragi do Krakowa zwany Solną Drogą[2].
W 1885 roku na wzniesieniu w obrębie murów zamku zbudowano drewniana wieżę widokową, którą rozebrano w latach 1899-1900.
Podczas wykopalisk Karl Wehse kazał zrobić kamienną ławę[4] i wykuć napis LOUIS SCHADOW PLATZ oraz inicjały RA,[5] które do dziś widnieją na ławce.
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Przez Karpiaka przechodzą piesze szlaki turystyczne[6]:
niebieski (E3) z Lądka-Zdroju (czas dojścia: 1:30 h, według oznaczeń PTTK-1:45) do Starego Gierałtowa (czas dojścia: 1:30 h),
zielony z Przełęczy Gierałtowskiej (czas dojścia: 2 h) do Przełęczy Lądeckiej (czas dojścia: 1:30 h).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ GeoLocator. [dostęp 2018-06-07].
- ↑ a b c d e f g h i j k Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 17: Góry Złote. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 100. ISBN 83-85773-01-0.
- ↑ Zamek Karpień
- ↑ Kamienna ławka
- ↑ Napis na ławce
- ↑ Mapa turystyczna. [dostęp 2018-06-07].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 17 Góry Złote, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 1993, ISBN 83-85773-01-0.
- Masyw Śnieżnika, Góry Bialskie, Góry Złote, Krowiarki, mapa w skali 1:40 000, Wydawnictwo "Plan", Wrocław 2006, ISBN 83-60180-51-2.