Kościół św. Elżbiety Węgierskiej w Starym Sączu

Kościół świętej Elżbiety Węgierskiej

11-No.S.-3-Kr-936 z dnia 2.06.1936
kościół parafialny
Elewacja południowa
Państwo	Polska
Miejscowość	Stary Sącz
Adres	ul. Adama Mickiewicza 2
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Elżbiety Węgierskiej
Wezwanie	św. Elżbiety Węgierskiej
Wspomnienie liturgiczne	17 listopada
Historia Data zakończenia budowy XIV/XV wiek
Dane świątyni Styl gotycki Świątynia • materiał bud. • kamień cegła Wieża kościelna • liczba wież 1 Ołtarz • liczba ołtarzy 9 Liczba naw 1
Położenie na mapie Starego Sącza Kościół świętej Elżbiety Węgierskiej
Położenie na mapie Polski Kościół świętej Elżbiety Węgierskiej
Położenie na mapie województwa małopolskiego Kościół świętej Elżbiety Węgierskiej
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego Kościół świętej Elżbiety Węgierskiej
Położenie na mapie gminy Stary Sącz Kościół świętej Elżbiety Węgierskiej
49°33′40,9″N 20°38′08,4″E

Kościół świętej Elżbiety Węgierskiej – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Stary Sącz diecezji tarnowskiej.

Historia

Obecna świątynia została wzniesiona na przełomie XIV i XV wieku. Następnie w 1644 roku została zniszczona podczas pożaru i odbudowana do 1649 roku w dużej mierze dzięki staraniom ksieni miejscowego klasztoru klarysek, Anny Lipskiej. W 1686 roku została wzniesiona lub odbudowana wieża, w XVII wieku zostały dobudowane również kaplice z lewej i prawej strony nawy. W 1795 roku podczas pożaru uszkodzone zostały wieża oraz dachy. W latach 1829–1842 świątynia została gruntownie odnowiona.

Architektura

Jest to budowla gotycka, częściowo przebudowana w czasie baroku. Jest to świątynia murowana, wzniesiona z kamienia i cegły. Kościół posiada jedną nawę z węższym prezbiterium, zamkniętym trójbocznie, przy którym od strony północnej jest umieszczona zakrystia z dawnym skarbcem znajdującym się na piętrze, a od strony południowej znajduje się nowsza przybudówka pochodząca z 1930 roku, będąca przedsionkiem. Z lewej i prawej strony nawy są dobudowane dwie analogiczne czworokątne kaplice. Przy nawie z przodu znajduje się masywna wieża rozdzielona gzymsami na pięć kondygnacji, nakryta podwójnym baniastym dachem hełmowym z latarnią. Ściany na zewnątrz opięte są uskokowymi przyporami. Okna w prezbiterium są ostrołukowe, w jednym można zobaczyć częściowo zachowany oryginalny maswerk. Nawa i prezbiterium są nakryte dachami dwuspadowymi, rozdzielonymi trójkątnym szczytem, przechodzącym w czworokątną wieżyczkę na sygnaturkę, nakrytą daszkiem namiotowym. Przybudówki nakryte są dachami pulpitowymi. Prezbiterium i nawę nakrywają sklepienia kolebkowo-krzyżowe z dekoracyjnymi żebrami i zwornikami stiukowymi. W prezbiterium znajdują się spływy sklepień podparte filarami i arkadami przyściennymi, również kaplice nakryte są sklepieniami kolebkowo-krzyżowymi. Portal południowy prowadzący do prezbiterium jest gotycki, ostrołukowy i pochodzi z przełomu XIV i XV wieku, portal w wieży prowadzący na chór, jest renesansowy i pochodzi z XVII wieku, zachował się częściowo. Pozostałe portale reprezentują styl barokowy: główny pochodzi z 1622 roku i jest ozdobiony płaskorzeźbą św. Trójcy w nadprożu; do zakrystii od strony wschodniej pochodzi z XVII wieku oraz z prezbiterium do zakrystii, marmurowy pochodzi z 1723 roku i jest ozdobiony tablicą w nadprożu, dotyczącą fundacji przez proboszcza Andrzeja Tatarowicza. Polichromia w prezbiterium i na sklepieniu nawy głównej o charakterze figuralnym oraz dekoracyjnym pochodzi z 2. połowy XVIII wieku i jest zachowana we fragmentach. Została odsłonięta i poddana konserwacji w latach 1961–1962 pod kierownictwem Józefa Dutkiewicza. W kaplicy południowej znajduje się polichromia w stylu rokokowym, pochodząca z 2. połowy XIX wieku.

• 
  Widok od strony prezbiterium
• 
  Ołtarz główny
• 
  Plebania