Kościół św. Jana Chrzciciela w Pieniążkowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Jana Chrzciciela w Pieniążkowie
kościół parafialny
Ilustracja
Widok od strony wieży
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miejscowość

Pieniążkowo

Adres

Pieniążkowo 13A, 83-140 Pieniążkowo

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Jana Chrzciciela

Wezwanie

św. Jan Chrzciciel

Położenie na mapie gminy Gniew
Mapa konturowa gminy Gniew, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela w Pieniążkowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela w Pieniążkowie”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela w Pieniążkowie”
Położenie na mapie powiatu tczewskiego
Mapa konturowa powiatu tczewskiego, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela w Pieniążkowie”
Ziemia53°42′21,6079″N 18°43′14,6561″E/53,706002 18,720738

Kościół św. Jana Chrzciciela w Pieniążkowierzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii pod tym samym wezwaniem (diecezja pelplińska) zlokalizowany w miejscowości Pieniążkowo (województwo pomorskie) na Kociewiu.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Obiekt wzniesiono w latach 1590-1593 w stylu późnogotyckim[1] z inicjatywy Jana Oleskiego, dziedzica Ostrowitego[2]. Konsekrował go biskup włocławski, Hieronim Rozdrażewski[3] 29 września 1593[2].

Poważne remonty kościół przeszedł w latach 1879, 1903, 1953, 1973-1975, 1988- 1993, 2017-2023. Najważniejsza przebudowa miała miejsce w 1879. Dobudowano wówczas od północy zakrystię, przebudowano kruchtę od południa oraz nadano szczytom ścian i wieży charakter neogotycki[4]. Świątynia została wpisana do rejestru zabytków województwa pomorskiego 13 lipca 1936, natomiast jej otoczenie 8 sierpnia 1996[2].

W XIX wieku przy kościele działało Bractwo Świętych Aniołów Stróżów[3].

Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Świątynia jest murowana, ceglana, z drewnianymi stropami i więźbą dachową, kryta dachówką. Ma powierzchnię 176 m²[5].

Wyposażenie jest barokowe, choć niektóre elementy są wcześniejsze. Należy doń m.in. płyta nagrobna Jerzego i Zofii Oleskich o cechach gotyckich. Wyrzeźbił ją prawdopodobnie gdański artysta, Willem van den Blocke. Krucyfiks pochodzi z przełomu XIV i XV wieku[1].

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

Kościołowi towarzyszą dwa budynki: dawny szpital dla ubogich z 1853[4] oraz plebania z 1864[6]. Całość stanowi jednolity zespół architektoniczny[4].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Jarosław Ellwart, Kociewie i Bory Tucholskie: przewodnik turystyczny, Wyd. 7, Gdynia: Wydawnictwo Region, 2009, s. 43, ISBN 978-83-7591-092-6 [dostęp 2023-10-25].
  2. a b c Parafia pw. Świętego Jana Chrzciciela w Pieniążkowie [online], Portal internetowy Diecezji Pelplińskiej, 4 marca 2021 [dostęp 2023-10-25] (pol.).
  3. a b Jan Wiśniewski, Bractwo Świętych Aniołów Stróżów w Pieniążkowie w latach 1763-1854, „Studia Elbląskie” (10), 2009, s. 7.
  4. a b c Dorota Hryszkiewicz, Beata Jakubowska, karta zabytku (szpital dla ubogich) [online], Zabytek.pl.
  5. karta zabytku [online], Zabytek.pl.
  6. Dorota Hryszkiewicz, Beata Jakubowska, karta zabytku (Plebania), „Zabytek.pl”.