Kownaty (województwo podlaskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kownaty
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

łomżyński

Gmina

Piątnica

Liczba ludności (2018)

375[2]

Strefa numeracyjna

86

Kod pocztowy

18-421[3]

Tablice rejestracyjne

BLM

SIMC

0403703[4]

Położenie na mapie gminy Piątnica
Mapa konturowa gminy Piątnica, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kownaty”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kownaty”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kownaty”
Położenie na mapie powiatu łomżyńskiego
Mapa konturowa powiatu łomżyńskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kownaty”
Ziemia53°14′31″N 22°13′29″E/53,241944 22,224722[1]

Kownatywieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Piątnica[5][4].

Przez wieś przepływa niewielka rzeka Łojewek, dopływ Narwi.

Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Kownaty[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0403710 Kownaty-Kolonia kolonia

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dobrzyjałowie[6].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Powstała w 1426 po nadaniu przez Kazimierza II 120 łanów miary chełmińskiej ziemi trzem braciom: Ninogniewowi, Pawłowi i Tomaszowi – dziedzicom herbu Prawdzic oraz zwolnienie od kar. Ziemie te określone były jako leżące obok znacznej rzeki (Jury, obecnie Łojewek), której sami mogli nadać nazwę. Po nadaniu tym powstały dwie wsie: Kownaty-Gradzanowo i Krzewo-Gradzanowo w ziemi wiskiej. Nazwy nawiązywały do Gradzanowa w pow. Raciąż, należącego również do Łaszewskich-Kryskich. Karczmarze mieszkający w granicach wzmiankowanej miejscowości mogli teraz wyruszać do Prus za bydłem i innymi towarami z pieczęcią braci i powracać bez uiszczenia opłaty w pieprzu ani żadnej innej. W 1449 Ninogniew kupuje od braci Kownaty, które później za 430 kop groszy sprzedaje Maciejowi z Konopk, co w 1482 r. potwierdza Janusz II. Jego następcy przyjmują nazwiska od wsi w których się osiedlili, tj. Grodzanowscy i Kownaccy herbu Suche Kownaty.

Dawniej prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie wiskim ziemi wiskiej województwa mazowieckiego[7].

W latach 1921–1939 wieś i folwark leżały w województwie białostockim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Drozdowo.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało:

  • wieś – 303 osoby, 290 było wyznania rzymskokatolickiego, 1 greckokatolickiego a 12 mojżeszowego. Jednocześnie 291 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową a 12 żydowską. Było tu 51 budynków mieszkalnych.
  • folwark – 119 osób w 5 budynkach mieszkalnych[8].

Miejscowości należały do parafii rzymskokatolickiej w Dobrzyjałowie. Podlegała pod Sąd Grodzki i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Łomży[9].

Posiadłość ziemską miał tu Bolesław Bolechowski (192 mórg)[10].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. Od 22 lipca 1941 do 1945 włączona w skład Landkreis Lomscha, Bezirk Bialystok III Rzeszy[11].

Do 1954 roku miejscowość należała do gminy Drozdowo. Z dniem 18 sierpnia 1945 roku została wyłączona z woj. warszawskiego i przyłączona z powrotem do woj. białostockiego[12]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 60186
  2. BIP gminy. Statystyka ludności, stan na 31-12-2020 [dostęp 2021-03-15]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 524 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Rejestr TERYT
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Opis parafii na stronie diecezji
  7. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 50.
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 780.
  10. The 1929 Polish Business Directory Project [online], data.jewishgen.org [dostęp 2017-04-06].
  11. Karte: Landkreis Lomscha 1. 8. 1944 - Städte und Amtsbezirke [online], territorial.de [dostęp 2020-04-19].
  12. Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]