Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pyrzycach

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pyrzycach
	65 z dnia 30.07.1955 r.
	kościół parafialny
	; widok ogólny
Państwo	Polska
Miejscowość	Pyrzyce
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Ottona w Pyrzycach
Wezwanie	Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Wspomnienie liturgiczne	15 sierpnia
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1 połowa XIV wieku
Data zakończenia budowy	XV wiek
Data zniszczenia; • przez	1945; pożar
Data odbudowy	1958-1964
Poprzednie wyznanie	luteranizm (do 1945)
Dane świątyni
Styl	gotyk
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła
Wieża kościelna; • liczba wież	; 1
Ołtarz; • liczba ołtarzy	; 3
Liczba naw	3
	Położenie na mapie Pyrzyc Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pyrzycach
	Położenie na mapie Polski Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pyrzycach
	Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pyrzycach
	Położenie na mapie powiatu pyrzyckiego Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pyrzycach
	Położenie na mapie gminy Pyrzyce Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pyrzycach
	53°08′32″N 14°53′34″E/53,142222 14,892778
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pyrzycach – rzymskokatolicki kościół parafialny parafii św. Ottona w Pyrzycach. Mieści się w Pyrzycach, w województwie zachodniopomorskim. Należy do dekanatu Pyrzyckiego archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Jest to świątynia gotycka, wybudowana w kilku fazach, wzniesiona w 2 połowie XIII wieku, a następnie przebudowywana i rozbudowana (m.in. w pierwszej połowie XIV stulecia została rozbudowana do formy pseudobazyliki o czterech przęsłach i trzech nawach z trzy- i pół-przęsłowym prezbiterium zamkniętym pięciobocznie i wieżą wzniesioną na planie kwadratu, w XV stuleciu wybudowane zostało obejście prezbiterium i kaplice obok wieży, w 1739 roku natomiast została wzniesiona nowa wieża od strony wschodniej).

Budowla wielokrotnie była niszczona przez pożary, a następnie była odbudowywana. W 1945 roku podczas walk o miasto, świątynia została spalona i zburzona, sklepienia zawaliły się. Ocalały mury kapitalne korpusu nawowego i dolne partie wieży zachodniej. W 1948 roku przyznanych przez Ministerstwo Kultury i Sztuki została wyremontowana i oszklona nawa boczna^[2]. Dotacje państwowe lokalne władze wykorzystały na bieżące potrzeby zarówno starostwa jak i Zarządu Miejskiego, co doprowadziło do przerwania prac^[3]. Dopiero w dniu 24 stycznia 1958 roku zrujnowany kościół został przekazany parafii św. Ottona. W latach 1958–1966 świątynia została odbudowana. Pierwotnie nosiła wezwanie św. Maurycego. W 1961 roku na podstawie decyzji księdza prymasa Stefana Wyszyńskiego otrzymała obecne wezwanie.^[4].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Elewacje długie są podzielone przez ostrołukowe okna, portale i przypory, skrępowane gzymsem cokołowym. Otwory okienne i drzwiowe ujęte są w rozglifione obramienia, wykonane z kształtek ceramicznych. Okno przy fasadzie wschodniej jest większe od innych i zakończone jest łukiem ostrym z wysoką strzałką. W przyziemiu znajdują się wykute powtórnie dwa małe ostrołukowe okna, ujęte przez dwudzielne blendy z potrójnymi tondami z elementami dekoracji maswerkowej. Podwójne blendy, które są zakończone wimpergami, znajdują się także w licu lizen otaczających prezbiterium. Wieża posiada hełm namiotowy, posiada dekorację w postaci ostrołukowych blend, znajdujących się na kilku kondygnacjach; na najwyższej kondygnacji, nie posiadającej okien mieszczą się tarcze zegarowe. Budowla posiada wnętrze o czterech przęsłach i trzech nawach, reprezentuje typ kościoła pseudobazylikowego z trzy- i pół-przęsłowym prezbiterium, które jest otoczone przez nawę^[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2013-03-13] .
↑ Arkadiusz Małecki, Stosunek lokalnych władz do średniowiecznej substancji zabytkowej w Pyrzycach w latach 1945–1972, Przegląd Zachodniopomorski 4/2011, s. 116
↑ Archiwum Państwowe w Szczecinie, zespół Urząd Wojewódzki Szczeciński 1945–1950, Sygn. 5083, sprawozdanie z działalności WKZ 1945–1949
↑ Rys historyczny kościoła i parafii. Parafia św. Ottona w Pyrzycach. [dostęp 2013-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-16)].
↑ Atrakcje i zabytki. Urząd Miejski w Pyrzycach. [dostęp 2013-03-13].

[zabytek-1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2013-03-13] .

[2] Arkadiusz Małecki, Stosunek lokalnych władz do średniowiecznej substancji zabytkowej w Pyrzycach w latach 1945–1972, Przegląd Zachodniopomorski 4/2011, s. 116

[3] Archiwum Państwowe w Szczecinie, zespół Urząd Wojewódzki Szczeciński 1945–1950, Sygn. 5083, sprawozdanie z działalności WKZ 1945–1949

[4] Rys historyczny kościoła i parafii. Parafia św. Ottona w Pyrzycach. [dostęp 2013-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-16)].

[5] Atrakcje i zabytki. Urząd Miejski w Pyrzycach. [dostęp 2013-03-13].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]